TP. Hà Nội và TP.HCM được đề xuất là đơn vị hành chính đặc biệt

Bộ Nội vụ đề xuất TP. Hà Nội và TP.HCM là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt, trong khi các thành phố trực thuộc Trung ương khác được xếp loại I, theo dự thảo nghị định mới trình Chính phủ.

• Bộ Nội vụ hướng dẫn tính lương làm thêm giờ
• Thủ tướng tạm đình chỉ công tác Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Bá Hoan

Ngày 14/9, Bộ Nội vụ cho biết đã trình Chính phủ dự thảo nghị định về phân loại đơn vị hành chính, do Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà trực tiếp báo cáo.

Theo dự thảo, TP. Hà Nội và TP.HCM được xác định là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt, dựa trên quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025.

Các thành phố trực thuộc Trung ương khác như Huế, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ được xếp loại I do đáp ứng đầy đủ tiêu chí về dân số, diện tích, kinh tế – xã hội, hạ tầng, tài chính và quản trị.

Dự thảo nghị định kế thừa hệ thống phân loại đơn vị hành chính đã áp dụng ổn định trước đây. Sau khi Việt Nam sáp nhập từ 63 tỉnh thành xuống còn 34 tỉnh thành, diện tích trung bình của đơn vị hành chính cấp tỉnh đạt 9.743 km², tăng 4.484 km² (85,30%) so với trước tháng 6/2025.

Trong đó, tỉnh Lâm Đồng có diện tích lớn nhất với 24.243,13 km², tăng 7.756,63 km² (47,05%) so với tỉnh Nghệ An trước đây (16.486,50 km²).

Về dân số, quy mô trung bình của đơn vị hành chính cấp tỉnh là 3.362.519 người, tăng 1.547.826 người (85,30%).

TP.HCM hiện có dân số lớn nhất với 14.668.098 người, tăng 4.701.932 người (47,17%) so với trước tháng 6/2025 (9.966.166 người).

Đối với tỉnh, dự thảo quy định phân loại thành ba loại (I, II, III) dựa trên tổng điểm của năm nhóm tiêu chuẩn: quy mô dân số (tối đa 20 điểm, tối thiểu 10 điểm), diện tích tự nhiên (tối đa 20 điểm, tối thiểu 10 điểm), số lượng đơn vị hành chính trực thuộc (tối đa 10 điểm, tối thiểu 6 điểm), điều kiện kinh tế – xã hội (tối đa 40 điểm, tối thiểu 18 điểm), và yếu tố đặc thù (tối đa 10 điểm, tối thiểu 0 điểm).

Nhóm tiêu chuẩn kinh tế – xã hội bao gồm 11 tiêu chí như cân đối thu – chi ngân sách, tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, tốc độ tăng trưởng kinh tế, tỷ lệ lao động phi nông nghiệp, thu nhập bình quân đầu người, tỷ lệ người tham gia bảo hiểm xã hội, tỷ lệ hộ nghèo, tỷ lệ dân số nông thôn sử dụng nước sạch, tỷ lệ gia đình có kết nối Internet, và tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính xử lý trực tuyến.

Đối với xã, dự thảo quy định phân loại thành ba loại (I, II, III) dựa trên bốn nhóm tiêu chuẩn: quy mô dân số (tối đa 25 điểm, tối thiểu 15 điểm), diện tích tự nhiên (tối đa 25 điểm, tối thiểu 15 điểm), điều kiện kinh tế – xã hội (tối đa 40 điểm, tối thiểu 21 điểm), và yếu tố đặc thù (tối đa 10 điểm, tối thiểu 0 điểm).

Phường cũng được phân loại tương tự, nhưng các tiêu chí điều chỉnh phù hợp với đặc thù về quy mô dân số, diện tích và trình độ phát triển kinh tế – xã hội.

Đối với đặc khu, dự thảo áp dụng tiêu chuẩn phân loại của phường nếu đặc khu được phân loại đô thị, hoặc tiêu chuẩn của xã trong các trường hợp khác. Điểm yếu tố đặc thù của đặc khu được quy định tối đa 10 điểm.

Bộ Nội vụ đề xuất Chính phủ cho phép xây dựng và ban hành dự thảo nghị định theo quy trình thủ tục rút gọn để đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp với thực tiễn.