Bốn kịch bản thay thế chức Phó Chủ tịch nước Trung Quốc của ông Lý Nguyên Triều

Sang năm, ông Lý Nguyên Triều sẽ không còn giữ vị trí Phó Chủ tịch nước Trung Quốc, vì thế một trong những vấn đề đáng chú ý là ai sẽ lên thay thế ông này. Gần đây có nhiều dự đoán được đưa ra, gồm có Vương Kỳ Sơn, Vương Hộ Ninh, Hồ Xuân Hoa và Dương Khiết Trì, trong đó đáng chú ý nhất là Vương Kỳ Sơn và Hồ Xuân Hoa.

Ngày 30/11, Minh Báo (Hồng Kông) có bài bình luận chỉ ra, gần đây có nhiều suy đoán cho chức ứng viên Phó Chủ tịch nước, bao gồm Vương Kỳ Sơn, Vương Hộ Ninh, Hồ Xuân Hoa và Dương Khiết Trì. Từ trước đến nay, chưa khi nào chức vụ này có nhiều không gian tưởng tượng như thế.

Ông Vương Kỳ Sơn đã giải nhiệm tại Đại hội 19, nhưng có nguồn tin cho rằng “tướng đả hổ” này sẽ nhậm chức Phó Chủ tịch nước sau Đại hội 19. Ngày 29/10, Liên hợp báo (United Daily News) của Đài Loan dẫn nguồn tin cho biết, việc bổ nhiệm chức Phó Chủ tịch nước Trung Quốc, về hình thức phải đến “lưỡng hội” Trung Quốc vào tháng Ba sang năm mới chính thức công khai, tuy nhiên giai đoạn quá độ trước bốn tháng, ban lãnh đạo tối cao đã thông qua đề án Ban Thường vụ Nhân đại toàn quốc, lên kế hoạch cho lộ trình chuyển giao, đã có bố trí phù hợp đối với ông Vương Kỳ Sơn. Thông tin chỉ ra, cách làm này là tín hiệu báo trước trong nội bộ Đảng.

Đối với thông tin ông Vương Kỳ Sơn nhậm chức Phó Chủ tịch nước, Minh Báo (Hồng Kông) có nhận định, nếu có bố trí này thì cũng chưa rõ dụng ý, không biết vì trả công hay cho nắm vị trí quan trọng về ngoại giao? Nếu là trường hợp sau thì phân công nhiệm vụ thế nào với ông Dương Khiết Trì, ai lãnh đạo ai? Vì trong thể chế chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hiện nay thì quan chức là Ủy viên Bộ Chính trị sẽ cao hơn Phó Chủ tịch nước.

Nhưng nhìn từ lịch sử ĐCSTQ, thực tế chức Phó Chủ tịch nước không nhất định là Ủy viên Bộ Chính trị, ví dụ như nguyên lão Vương Chấn (Wang Zhen) và nhà tư bản đỏ Vinh Nghị Nhân (Rong Yiren).

Trước đây trang mạng Dwnews có phân tích cho rằng đối với ông Tập Cận Bình, nếu bổ nhiệm một người đầy kinh nghiệm hành chính và kinh nghiệm quan hệ thương mại với Mỹ như Vương Kỳ Sơn nhậm chức Phó Chủ tịch nước, thì có thể Vương sẽ trở thành trợ thủ đắc lực về ngoại giao của ông Tập. Không loại trừ sau này vị trí của Vương Kỳ Sơn chỉ đứng sau 7 Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, sẽ lại trở thành nhân vật chính trị nổi bật.

Một người đáng quan tâm khác cho vị trí Phó Chủ tịch nước là ông Hồ Xuân Hoa. Quan chức này và quan to đã “ngã ngựa” là ông Tôn Chính Tài từng được xem là “người tiếp quản quyền lực” của ĐCSTQ, những ông Tôn Chính Tài bất ngờ “ngã ngựa” ngay trước thềm Đại hội 19, còn tình hình ông Hồ Xuân Hoa gặp phải cũng không sáng sủa.

Tại Đại hội 19 ĐCSTQ, ông Hồ Xuân Hoa bất ngờ không được chọn vào Ban Thường vụ Bộ Chính trị, chỉ là Ủy viên Bộ Chính trị. Ngày 28/10, Hồ Xuân Hoa bị miễn chức Bí thư Quảng Đông, hiện chưa rõ hướng đi tiếp theo thế nào. Có dự đoán quan chức này có hai khả năng: Phó Chủ tịch nước hoặc Phó Thủ tướng.

Từng có bài viết trên Minh Báo nhận định, nếu ông Hồ Xuân Hoa nhậm chức Phó Chủ tịch nước, vì không phải Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, nghĩa là sẽ bước theo con đường cũ của ông Lý Nguyên Triều. Còn chức Phó Chủ tịch nước của ông Lý Nguyên Triều chỉ thuần túy mang tính tượng trưng, không có quyền hành gì.

Ngoài ra còn kịch bản liên quan đến ông Vương Hộ Ninh, có nhận định quan chức này với vai trò hiện nay là Bí thư Thường trực Ban Bí thư Trung ương, có thể đi theo con đường cũ của ông Hồ Cẩm Đào cũng như ông Tập Cận Bình trước đây, được kiêm nhiệm chức Phó Chủ tịch nước. Nhưng truyền thông Hồng Kông có chỉ ra, mô thức kiêm nhiệm này hiện đã bị loại bỏ, ví như ông Lưu Vân Sơn là  Bí thư Thường trực Ban Bí thư Trung ương ĐCSTQ khóa 18 nhưng không được cho kiêm nhiệm chức Phó Chủ tịch nước.

Còn trường hợp ông Dương Khiết Trì phụ trách về ngoại giao đến nay đã vỡ thông lệ, làm đến hơn 10 năm, có phân tích cho rằng nếu ông Dương Khiết Trì trở thành Phó Chủ tịch nước sẽ khó còn có thể cùng ông Tập Cận Bình đi công cán nước ngoài, vì Phó Chủ tịch nước cùng nguyên thủ đi công cán nước ngoài là không phù hợp thông lệ, cũng rất mạo hiểm.

Tuyết Mai