Nhà khoa học trưởng của một trường đại học ở Giang Tô bị tố mới chỉ tốt nghiệp cấp 3

Gần đây, ông Quách Vĩ, nhà khoa học trưởng của Đại học Khoa học & Công nghệ Giang Tô, bị phanh phui vì nghi ngờ giả mạo học thuật và chiếm dụng kinh phí nghiên cứu khoa học của nhà nước, và đã bị công an đưa đi điều tra. Theo tiết lộ, người đàn ông tự xưng có nhiều chức danh học thuật trong và ngoài nước, đồng thời chủ trì 7 dự án cấp quốc gia này có khả năng chỉ tốt nghiệp trung học phổ thông, còn các bằng cấp và chức danh đều là giả mạo. Tối 18/11, phía nhà trường ra thông báo xác nhận ông Quách có hành vi vi phạm nghiêm trọng đạo đức học thuật và đã bị sa thải.

Dù các bài nghiên cứu của ông được tuyên bố là được trích dẫn hơn 6.000 lần, nhưng “không tìm thấy bài trên”, bị nghi ngờ làm giả học lịch, giả học thuật, chiếm dụng ngân sách nghiên cứu quốc gia. Sự việc gây xôn xao dư luận, có cư dân mạng thốt lên: “Trò cười lớn nhất thiên hạ!”

Theo tin từ trang tại Trung Quốc “Người Quan sát”  một cư dân mạng đăng tải trên nền tảng xã hội tố cáo rằng ông Quách – từng là nhà khoa học trưởng của Đại học Khoa học & Công nghệ Giang Tô – bị nghi làm giả lý lịch học tập, giả học thuật, và chiếm dụng kinh phí nghiên cứu khoa học.

Bài tố cáo nói rằng “nhà khoa học trưởng”, giáo sư hướng dẫn tiến sĩ này thực chất chỉ có trình độ cấp 3; hơn nữa còn tự xưng đã công bố hơn 170 bài SCI (Chỉ số trích dẫn khoa học), được trích dẫn hơn 6.000 lần nhưng “không tìm thấy bài trên”, khiến dư luận chú ý.

Nhân viên Phòng tuyên truyền của Đại học Khoa học & Công nghệ Giang Tô cho biết ông Quách đã nghỉ việc. Về việc ông có bị nghi ngờ làm giả học thuật hay không, nhân viên này nói “không rõ, không hiểu”. Nhân viên của Khoa Khoa học & Kỹ thuật Vật liệu của trường cho biết học viên của ông Quách đã được sắp xếp giáo viên hướng dẫn mới, không ảnh hưởng đến việc học.

Theo báo “Tân Dân” (Xinmin Weekly) đưa tin năm 2023, ông Quách được một công ty săn đầu người giới thiệu và trúng tuyển vào Đại học Khoa học & Công nghệ Giang Tô. Trong 2 năm làm việc, ông Quách giống như kiếm được một “máy rút tiền tự động”. Đằng sau đó là lỗ hổng khổng lồ trong giám sát kinh phí nghiên cứu của các trường đại học.

Tổng cộng, ông ta lừa được 1,4 triệu nhân dân tệ (khoảng 197.000 USD) tiền lương năm, 3 triệu nhân dân tệ (khoảng 422.000 USD) phí an cư, cùng hơn 5 triệu nhân dân tệ (khoảng 703.000) kinh phí nghiên cứu thông qua các dự án bịa đặt như “nghiên cứu vật liệu nano”, “công nghệ hợp kim gradient”. Các khoản sử dụng kinh phí đều không công khai, kết quả dự án cũng không cần bên thứ 3 nghiệm thu.

Ngày 18/11, Weibo chính thức của Đại học Khoa học & Công nghệ Giang Tô công bố thông tin cho biết, tháng 9/2025, trường nhận được tố cáo về hành vi sai phạm học thuật của giảng viên Quách. Qua điều tra xác minh, trường nhận định ông Quách có hành vi gian lận học thuật nghiêm trọng, và đã chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định, đồng thời bố trí lại đội ngũ sinh viên và nhân viên trong nhóm nghiên cứu.

Ngay lập tức, nhà trường đã báo cáo sự việc lên cơ quan công an, hiện vụ án đang được điều tra. Trường cũng thừa nhận trong quá trình tuyển dụng ông Quách có tồn tại việc xét duyệt hồ sơ không nghiêm, và sẽ xử lý trách nhiệm một cách nghiêm túc.

Theo báo Đại Tượng (Elephant News), các thông tin công khai về ông Quách từng giữ chức danh: Thủ khoa đại học tỉnh Thiểm Tây, hơn 170 bài SCI, người đoạt Giải thưởng Tiến bộ Khoa học Quốc gia, học giả trẻ Quỹ Humboldt Đức…

Nhưng theo điều tra báo chí, thủ khoa tỉnh Thiểm Tây năm đó là người khác, còn “mô hình họ Quách” bị được giới quốc tế công nhận cũng không tìm thấy người thật.

Bài báo bình luận rằng điểm nực cười nhất là một người “giả toàn thân” như vậy lại thuận buồm xuôi gió, trở thành “khách quý” trong kế hoạch thu hút nhân tài của trường đại học, lên giảng đường làm giáo sư, giáo sư hướng dẫn tiến sĩ, chủ trì các dự án nghiên cứu – thật là châm biếm! Chỉ một câu “trong khâu tuyển dụng có vấn đề trong việc thẩm định hồ sơ” là giải thích xong ư?

Theo thông tin công khai, Đại học Khoa học & Công nghệ Giang Tô là một trường trọng điểm cấp tỉnh lấy khối ngành kỹ thuật làm chủ, trụ sở chính đặt tại thành phố Trấn Giang, tỉnh Giang Tô. Trường có quyền đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ và từng tuyển sinh quốc phòng. Ba ngành đào tạo đặc sắc của trường là đóng tàu, hải dương và tằm tơ.

Đối với sự việc trên, cư dân mạng Đại Lục châm biếm:

“Hướng dẫn bao nhiêu nghiên cứu sinh tiến sĩ? Rất tò mò xem ông ta hướng dẫn kiểu gì!”

“Trường này chắc là trường ‘nước’ hoặc trường ‘gà rừng’ quá, không thì sao xảy ra chuyện hài vậy được.”

“Kinh khủng nhất là: người như vậy không phải do làm việc không nổi mà là bị phát hiện…”

“Biết sao không bị phát hiện không? Vì xung quanh toàn người giống ông ta.”

“Không có nội gián thì ai tin nổi?”

“Tò mò nhất là người tốt nghiệp cấp 3 hướng dẫn tiến sĩ thì dạy gì?”

“Tội nhất là đám nghiên cứu sinh của ông ta.”

“Chuyện này chắc chắn không đơn giản như bề ngoài, nước rất sâu.”

Một cư dân mạng X bình luận:

“Chuyện này không phải một mình ông ấy làm được, ông ta có thể cũng là con rối, trường Giang Tô hỗ trợ làm giả.”

“Học sinh tiểu học còn có thể làm chủ tịch, thì học sinh cấp 3 làm viện sĩ có gì lạ.”

“Quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) còn nực cười hơn: Ai cũng vừa làm việc vừa học mấy loại thạc sĩ, tiến sĩ tại chức tự phong…”