PLA đối mặt với vấn đề cải tiến vũ khí chậm chạp và nạn tham nhũng quốc phòng

Trong những năm gần đây, quân đội Trung Quốc đã đạt được một số thành tựu về công nghệ để thách thức uy thế của Mỹ, nhưng vẫn bị lúng túng bởi việc đổi mới chậm chạp ở trong nước và nạn tham nhũng trong ngành công nghiệp quốc phòng, theo một nghiên cứu được chính phủ Mỹ tài trợ công bố hôm 14/7, SCMP đưa tin.

Báo cáo của Tập đoàn Rand xác nhận Trung Quốc là “mối đe dọa rõ rệt về tốc độ tiến triển” so với Mỹ trong việc đầu tư vào năng lực cho quân đội. Tuy vậy, báo cáo phát hiện rằng phần lớn những tiến bộ của Trung Quốc là kết quả của hành vi đánh cắp tài sản trí tuệ, mua được từ nước ngoài và liên doanh với nước ngoài.

Tập đoàn Rand là một tập đoàn nghiên cứu tập trung vào an ninh có trụ tại California, đã nhận được khoảng 89% tài trợ từ nhiều cơ quan liên bang. Bản báo cáo mới được tài trợ bởi và chuẩn bị cho quân đội Mỹ.

Bản đánh giá được đưa ra khi Lầu Năm Góc đang xem xét lại chính sách Trung Quốc của họ nhằm ngăn chặn công nghệ Mỹ đóng góp vào những tiến bộ quân sự của Trung Quốc.

Cho rằng Trung Quốc thất bại trong việc thúc đẩy quân đội tự đổi mới, báo cáo của Rand trích dẫn ba thiếu hụt cơ bản mà Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) đang đối mặt: chất bán dẫn cao cấp, tàu ngầm tàng hình và động cơ máy bay.

Sự phụ thuộc vào các IP ăn cắp khiến nhiều hệ thống vũ khí của Trung Quốc tụt hậu so với Mỹ, các nhà nghiên cứu kết luận, lưu ý đến những điểm tương đồng nổi bật giữa máy bay chiến đấu J-20 và J-31 của Trung Quốc với máy bay F-22 và F-35 tương ứng  của hãng Lockheed Martin.

Năm 2016, Mỹ đã kết án và bỏ tù một công dân Trung Quốc vì cố gắng thu thập thông tin quân sự nhạy cảm, gồm dữ liệu liên quan đến máy bay F-22 và F-35, cũng như máy bay chở hàng quân sự C-17 của Boeing.

Động cơ máy bay từ lâu là một điểm nghẽn trong những tiến bộ quân sự của Trung Quốc, với công nghệ cánh tuabin nói riêng là một vấn đề dai dẳng. 

Ví dụ, máy bay tàng hình J-20 của PLA dùng động cơ Nga, khiến công suất của nó trở nên kém hơn. Hiện nay, Trung Quốc chỉ có lựa chọn thay thế tạm thời là sử dụng động cơ WS-10 sản xuất trong nước, nhưng việc triển khai sản xuất đã bị trì hoãn do đại dịch virus corona.

Các nhà nghiên cứu của Rand viết, “Việc phát triển thành công động cơ máy bay nội địa và sản xuất với số lượng lớn sẽ đánh dấu một bước ngoặt về khả năng của ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc.”

Trả lời câu hỏi về báo cáo của Rand, một đại diện của đại sứ quán Trung Quốc tại Washington nói rằng Mỹ chưa bao giờ đưa ra bất cứ chứng cớ thuyết phục nào đối với cáo buộc của họ về việc Trung Quốc đánh cắp tài sản trí tuệ” và khẳng định rằng Trung Quốc “đang tăng cường các nỗ lực trong đổi mới khoa học và công nghệ và bảo vệ tài sản trí tuệ.”

 Đại diện đại sứ quán Trung Quốc nói rằng Trung Quốc “cam  kết đi theo đường lối phát triển hòa bình và thực hiện chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ.”

“Hy vọng phía Mỹ sẽ loại bỏ trạng thái tâm lý và thành kiến thời Chiến tranh Lạnh của họ, đánh giá sự phát triển quân sự của Trung Quốc một cách khách quan và hợp lý, và có những hành động cụ thể để bảo đảm sự phát triển ổn định và lành mạnh của mối quan hệ Trung – Mỹ, bao gồm cả quan hệ giữa quân đội với quân đội,” phía Trung Quốc bổ sung.

Trong báo cáo của Rand, các nhà nghiên cứu cũng nêu lên những mặt hạn chế về quốc phòng của Trung Quốc là do tham nhũng và giám sát các nhà thầu quân sự chưa thích hợp.

Việc thiếu trách nhiệm trong quân đội Trung Quốc đã được công nhận, thậm chí một cách công khai, bởi những người thân cận với giới quân sự. Năm 2019, một cố vấn quốc phòng nổi tiếng đã viết rằng việc PLA thất bại trong diệt trừ tận gốc nạn tham nhũng đang ngăn cản họ trở thành một lực lượng chiến đấu hiện đại.

Một trong những vụ tham nhũng nổi tiếng nhất của Trung Quốc trong những năm gần đây là việc cựu lãnh đạo chương trình tàu sân bay của Trung Quốc bị điều tra hồi tháng Một vì nghi ngờ nhận hối lộ và bị khai trừ khỏi Đảng cộng sản Trung Quốc.

Báo cáo của Rand đưa ra ngay sau khi chính quyền Biden bổ sung thêm nhiều công ty Trung Quốc vào danh sách đen do bị cáo buộc có quan hệ với tổ hợp công nghiệp – quân sự Trung Quốc. Việc bổ sung các công ty vào “Danh sách thực thể” của Bộ Thương mại sẽ ngăn chặn các nhà cung cấp Mỹ bán các sản phẩm cho những công ty này mà không có sự chấp thuận rõ ràng của chính phủ.

Tuy thế, Đảng cộng hòa vẫn cho rằng chính quyền Biden đang duy trì một chính sách Trung Quốc yếu đuối. Hôm 14/7, cựu phó tổng thống Mike Pence đã kêu gọi Lầu Năm góc “tăng cường đáng kể mức sẵn sàng” của lực lượng hải quân Mỹ để bảo vệ lợi ích của Mỹ ở biển Đông.

Ngân Hà (theo SCMP)

Xem thêm: