Blog

Nét tương đồng của Cách mạng Hồi giáo và Cách mạng ĐCSTQ, Khamenei và Tập Cận Bình

Gần đây, Israel bắt đầu ném bom các cơ sở hạt nhân của Iran và thực hiện các vụ ám sát có chủ đích nhằm vào các lãnh đạo chủ chốt và các nhà khoa học hạt nhân của Iran, khiến chế độ Iran rơi vào tình trạng sụp đổ. Chế độ Iran và chế độ Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc, ĐCSTQ) thoạt nhìn dường như trái ngược nhau, một bên là chính phủ thần quyền, một bên là chế độ thế tục, nhưng khi so sánh kỹ lưỡng, có nhiều điểm tương đồng đáng để thảo luận.

Lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình (bên trái) và lãnh đạo tối cao của Iran – ông Ayatollah Ali Khamenei (bên phải). (Ảnh ghép)

Cách mạng Hồi giáo Iran năm 1979 đã lật đổ chế độ thế tục của Pahlavi, thiết lập một Cộng hòa Hồi giáo kết hợp thần học, chính trị và quân sự. Năm 1949, ĐCSTQ lật đổ chính quyền chuyên chế của Quốc Dân Đảng, thiết lập chế độ cộng sản. Chế độ Pahlavi tuy là chính trị vương quyền, nhưng đã lãnh đạo một phong trào cải cách xã hội được gọi là “Cách mạng Trắng”, thúc đẩy cải cách xã hội, chính trị, kinh tế, văn hóa, hiện đại hóa đất nước, đưa Iran trở thành cường quốc thế giới. Trong khi đó, chế độ cộng sản của ĐCSTQ, sau 17 năm thực hiện chính trị chuyên chế và kinh tế kế hoạch hóa cộng sản, mãi đến sau khi Mao Trạch Đông qua đời năm 1976, Đặng Tiểu Bình mới dẫn dắt một phong trào cải cách. Phong trào này, với tư tưởng “không cần biết xã hội chủ nghĩa hay tư bản chủ nghĩa, mèo trắng hay mèo đen, bắt được chuột là mèo tốt”, đã đưa kinh tế Trung Quốc hòa nhập vào hệ thống thương mại thế giới, phát triển nhanh chóng, trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

“Cách mạng Trắng” của vua Pahlavi tuy mang lại nhiều của cải cho đất nước và nâng cao tính cởi mở, bao dung của xã hội, nhưng cũng nhanh chóng làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo, đặc biệt là nạn tham nhũng nghiêm trọng của các quan chức, với gia đình Pahlavi nắm giữ lượng tài sản khổng lồ. Cải cách kinh tế của Đặng Tiểu Bình cũng có tính tương đồng lớn, lợi ích từ cải cách kinh tế rơi vào tay giới quyền quý. 500 gia đình ở Trung Quốc nắm giữ hơn 80% tài sản của đất nước, khoảng cách giàu nghèo gây ra nhiều vấn đề xã hội nghiêm trọng. Xã hội Iran dưới thời Pahlavi và xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc do Đặng Tiểu Bình khởi xướng đều gặp phải những vấn đề không thể giải quyết từ đầu đến cuối. Điểm khác biệt là xã hội Iran có sự hiện diện của một tổ chức quyền lực của các học giả Hồi giáo, tổ chức này đã lợi dụng sự tham nhũng của chế độ và sự bất mãn của dân chúng để phát động Cách mạng Hồi giáo, giành lấy chính quyền.

Tuy nhiên, khi chế độ được thiết lập, những lời hứa về công bằng, dân chủ trong thời kỳ cách mạng không những không được thực hiện, mà còn áp đặt luật Hồi giáo hà khắc. Trung Quốc khác Iran ở chỗ chế độ ĐCSTQ là sự pha trộn giữa chế độ Pahlavi và Khomeini. Cải cách kinh tế của Đặng Tiểu Bình tương đồng với Pahlavi, nhưng bản chất chính trị lại giống Khomeini. Khomeini là độc tài thần quyền, còn ĐCSTQ là chuyên chế Marx-Lenin; bản chất của Mao, Đặng, Giang, Hồ, và Tập không khác nhau, chỉ có điều Tập mang nhiều tư tưởng nguyên thủy cộng sản hơn, tôn sùng “Tuyên ngôn Cộng sản” như “Kinh Koran”.

Hiện nay, Tổng thống Iran Khamenei kế thừa di sản của lãnh tụ tinh thần Khomeini, và về mặt chính trị còn vượt xa. Ngay khi lên nắm quyền, ông đã sửa hiến pháp, không chỉ bãi bỏ chức thủ tướng để tự kiêm nhiệm, mà còn mở rộng quyền lực của lãnh tụ tối cao, cho phép học giả tôn giáo không phải là Đại giáo chủ cũng có thể đảm nhiệm vị trí này, mở đường cho ông kế nhiệm lãnh tụ tối cao. Ông cũng tăng cường kiểm duyệt truyền thông, internet, học thuật, mở rộng ảnh hưởng chính trị và kinh tế của Vệ binh Cách mạng, tăng cường kiểm soát quốc hội, tư pháp, nắm quyền chi phối ngoại giao, và chống Mỹ trở thành chủ đề chính.

Những điều này sau khi Khamenei kế nhiệm Khomeini có sự tương đồng đáng kinh ngạc với những gì Tập Cận Bình làm sau khi lên nắm quyền. Tập kế thừa di sản của Mao, ngày càng độc tài về chính trị, sửa hiến pháp, xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ để tự mình nắm quyền trọn đời. Tuy không bãi bỏ chức thủ tướng, nhưng ông đã cắt giảm chức năng của thủ tướng, chiếm quyền về tay mình, kiểm soát truyền thông, thao túng ngoại giao, và chống Mỹ cũng là chủ đề chính.

Khamenei tuy không trở thành lãnh tụ tinh thần như Khomeini, nhưng quyền lực vượt qua Khomeini. Tập Cận Bình tuy không có uy tín tinh thần như Mao, nhưng quyền lực cũng vượt qua Mao. Hai cường quốc phương Đông, Iran và Trung Quốc, với lịch sử và văn hóa khác nhau, trong cùng một thời điểm hôm nay, lại có những điểm tương đồng kỳ lạ.

Cách mạng Hồi giáo Iran và cách mạng cộng sản Trung Quốc đều là những cuộc cách mạng đi ngược lại tiến bộ, đều là cách mạng bạo lực, và các chế độ mà chúng thiết lập đều là những chế độ đi ngược lại bản chất con người. Chúng duy trì quyền lực bằng cách tẩy não, đàn áp, tạo ra hận thù và kẻ thù.

Cả hai chế độ này đều độc quyền toàn bộ tài nguyên xã hội, kiểm soát mọi lĩnh vực xã hội, khiến sự phản kháng của người dân trở nên cực kỳ khó khăn. Những chế độ như vậy thường chỉ có thể thay đổi khi có sự rạn nứt nội bộ và sự thúc đẩy từ các thế lực bên ngoài. Hành động “chặt đầu” của Israel đối với Iran đã đẩy chế độ thần quyền này đến bờ vực sụp đổ, mang lại cơ hội cho người dân Iran, và họ đã xuống đường hành động, một cuộc cách mạng màu lật đổ Cách mạng Hồi giáo đã sẵn sàng.

Vậy còn Trung Quốc? Người dân Trung Quốc đã chịu đựng ĐCSTQ quá lâu, dân chúng phẫn nộ, đất nước đang ở ngưỡng cửa của một cuộc đại biến. Tuy nhiên, khác với Iran, Trung Quốc là một siêu cường, các thế lực bên ngoài khó có thể thực hiện hành động như Israel đối với Iran. Sự thay đổi ở Trung Quốc phụ thuộc vào dân biến dẫn đến chính biến, quân biến, lật đổ chế độ bạo chính của Tập Cận Bình và ĐCSTQ, thực hiện giấc mơ dân chủ tự do trăm năm của Trung Quốc.

Trần Duy Kiện

Published by
Trần Duy Kiện

Recent Posts

Khi trẻ bị bắt nạt, dạy trẻ cách ứng phó thay vì đánh trả

Khi trẻ bị bắt nạt, phản ứng của cha mẹ đóng vai trò vô cùng…

31 phút ago

TP.HCM xây Nhà văn hóa Thanh niên mới 25 tầng với hơn 2.240 tỷ đồng

UBND TP.HCM phê duyệt dự án xây Nhà văn hóa Thanh niên mới, quy mô…

53 phút ago

Starbucks tiếp tục điều chỉnh thực đơn theo chương trình ‘Làm nước Mỹ khỏe mạnh trở lại’

Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. đã có cuộc gặp với CEO Starbucks,…

1 giờ ago

639 nhân viên tại USAGM và VOA bị sa thải

Chính phủ Hoa Kỳ sẽ thực hiện các đợt sa thải quy mô lớn tại…

3 giờ ago

Các nhà máy dùng thiết bị sản xuất chip Mỹ tại TQ sẽ không còn được “quyền miễn trừ toàn diện”?

Mỹ có kế hoạch hủy bỏ quyền miễn trừ hiện tại cho phép Samsung, SK…

3 giờ ago

Tin đồn ông Trương Hựu Hiệp nói đang giữ quyền Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc

Gần đây có tin đồn rằng Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc…

4 giờ ago