Viêm phổi Vũ Hán: Phải chăng Chính phủ Anh, Ý, Mỹ, Đức đều thất bại và thiếu trách nhiệm?

Nhiều người Việt Nam chỉ trích Phương Tây chủ quan, hời hợt trong việc phòng chống dịch virus Vũ Hán. Cho rằng còn tệ hơn Việt Nam. Việt Nam là vô địch. Họ hết chê bai nước Anh hời hợt, chỉ trích nước Mỹ xạo nên đáng đời, bây giờ quay sang giễu cợt luôn cả Thủ Tướng Angela Merkel của Đức là vô dụng này nọ. Nhưng đa số những người chỉ trích chẳng ai sống ở Tây đủ lâu để hiểu về văn minh phương Tây và suy nghĩ kiểu phương Tây.

Đối với các nước Phương Tây thì quyền dân chủ là một giá trị cốt lõi rất khó xâm phạm. Đây là thứ mà đa số dân Việt Nam không được trải nghiệm nên không hiểu và không cảm nhận được chính xác nó là gì. Thế nên trước mỗi quyết định hủy bỏ hòa nhạc, tụ tập đông người, trước khi đóng cửa biên giới hay thậm chí đơn giản chỉ là việc đeo khẩu trang thì các nước phương Tây phải cân đo đong đếm, chuẩn bị phương án rồi thuyết phục đủ thứ mới dám làm chứ không như Việt Nam cấm là cấm. Bà Merkel dù được tín nhiệm qua bao thăng trầm của nước Đức và Châu Âu nhiều năm cũng phải lần đầu tiên trong lịch sử lên truyền hình nói chuyện trực tiếp để vỗ về người dân về những quyết định này. Trong bài phát biểu, bà nhấn mạnh nhiều lần yếu tố dân chủ cốt lõi đó để hy vọng người dân nước bà thông cảm và đồng lòng.

Phương Tây họ đặt dân chủ còn cao hơn cái mạng. Nhưng Việt Nam thì quan trọng cái mạng hơn sự tự do dân chủ.

Các nước Phương Tây cố tình chậm rãi trong việc siết thiết quân luật vì họ còn một đội ngũ khoa học ngày đêm nghiên cứu vaccine. Họ không muốn đưa ra quyết định vội vàng mà thậm chí còn kéo dài thời gian vì hy vọng có thể sớm có vaccine sớm để giảm bớt tổn thất cho nền kinh tế. Song song đó, họ chuẩn bị các quyết sách về an sinh xã hội, họ chuẩn bị các trang thiết bị y tế và hệ thống điều trị trong trường hợp cách ly sao chu đáo nhất. Đồng thời, đội ngũ khoa học của họ hoạt động hết công suất để nghiên cứu vaccine.

• ĐCSTQ phải chịu trách nhiệm về khủng hoảng virus Vũ Hán

Những tính toán đó có đúng dự tính hay không lại là chuyện khác nhưng ít nhất họ chịu áp lực cao hơn việc ra một quyết định đóng cửa biên giới. Đội ngũ nghiên cứu khoa học của họ đang đảm đương trách nhiệm tìm kiếm giải pháp chữa trị virus chứ họ không rảnh mà chỉ tập trung vào việc tuyên truyền yêu nước.

Người dân các nước Châu Âu đứng trước thảm họa dịch bệnh vẫn luôn quan tâm các chính sách của chính phủ sẽ tác động thế nào đến nền dân chủ của họ. Chính phủ có giám sát họ không? Có đưa ra quyết định nào ảnh hưởng đến quyền con người của họ sau này khi dịch bệnh đã đi qua hay không. Chứ người dân họ không phó mặc mọi thứ cho nhà nước lo để ngồi đó mà ngạo nghễ. Nhắc lại là Phương Tây họ đặt dân chủ còn cao hơn cái mạng. Nhưng Việt Nam thì quan trọng cái mạng hơn sự tự do dân chủ.

Một số “trí thức” Việt Nam cho rằng chính phủ Anh, Ý, Mỹ, chính phủ Đức thất bại và thiếu trách nhiệm. Trump và Merkel bất tài. Nhưng họ không thấy trước dịch bệnh Trump và Merkel đã làm được bao nhiêu điều vĩ đại cho đất nước họ. Tệ hơn có một số KOL (Key Opinion Leader – những người có tầm ảnh hưởng trong một lĩnh vực nào đó) còn ám chỉ rằng thế giới nên có một nhà lãnh đạo nào khác ngoài Mỹ có đạo đức tốt và có hệ thống giám sát người dân toàn diện bằng công nghệ để phòng ngừa dịch bệnh. Giám sát người ta thì ngoài Mỹ chỉ có Trung Quốc. Không lẽ họ nói Trung Quốc? Và giám sát toàn diện để phòng ngừa dịch bệnh?

Trump và Merkel là 2 người có 2 tính cách khác biệt nhau. Trump thì màu mè hổ báo nhưng quyết đoán, Merkel thì ôn hòa nhân văn. Trump chi tiền hàng trăm triệu đô cho Trung Quốc, Việt Nam và nhiều nước khác để phòng dịch thì không ai ghi nhận. Đội ngũ khoa học Mỹ đầu tư nghiên cứu vaccine thì không ai ghi nhận. Nhưng hễ Trump hở ra một câu nói nào hơi kiêu căng trịch thượng thì phân tích mổ sẻ nào là nói láo, nào là không xứng đáng. Nước Mỹ đang trong cuộc bầu cử căng thẳng, các đảng phái đang chỉ trích nhau để lấy phiếu thì chuyện Trump chỉ trích cũng là bình thường. Trump vừa lo tranh cử, vừa lo kinh tế và an sinh xã hội, vừa lo dịch bệnh, vừa lo an ninh toàn cầu nên đây là cơ hội cho đảng Dân Chủ mặc sức mà gom tư liệu chỉ trích. Dân Việt Nam thì cứ đọc báo thấy Trump hay Mỹ dính phốt thì hả hê mà quên mất mấy bài báo đó cũng xuất phát từ Mỹ. Còn Merkel và nước Đức xưa nay dẫn đầu về công nghệ và hiện đang dẫn đầu về công tác nghiên cứu sản xuất vaccine ngừa virus corona thì không nói tới mà nhắm vào nói người ta hời hợt.

Những gì họ làm cho và cho nhân loại thì chẳng mấy người ghi nhận. Đến cuối cùng nếu được hưởng thành quả của những nước như vậy thì  những người đã coi “ta là duy nhất” sẽ nói gì?

Bow Trịnh Lễ  (Nhiếp ảnh gia)