3 thất bại lớn trong quá trình giáo dục

Trong quá trình giáo dục, có 3 thất bại lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự trưởng thành của trẻ. Đó là cha mẹ quá bao bọc, giáo viên buông lỏng trách nhiệm và học sinh lười biếng, không có ý chí học tập. Khi cha mẹ can thiệp quá mức, trẻ mất đi khả năng tự lập. Khi giáo viên không dám nghiêm khắc, học sinh thiếu định hướng và kỷ luật. Khi học sinh lười học, tương lai của chính các em trở nên mờ mịt. Giáo dục là sự đồng hành của gia đình, nhà trường và bản thân học sinh – chỉ khi mỗi bên làm tròn vai trò của mình, trẻ mới có thể phát triển toàn diện.

Thành công trong giáo dục là kết quả của sự phối hợp từ nhiều phía, mỗi bên đều phải đóng góp và giữ đúng vị trí của mình.

Giáo dục là một quá trình hợp tác để hoàn thành sự nghiệp, chưa bao giờ là trách nhiệm của một phía duy nhất. Tất cả các bên liên quan đến giáo dục đều cần phối hợp và cùng nhau nỗ lực. Trên con đường giáo dục này, phụ huynh, giáo viên và học sinh đều phải gánh vác trách nhiệm của mình, giữ đúng vị trí, thực hiện tốt vai trò cá nhân. Chỉ khi đó, giáo dục mới có thể đạt được thành công.

3 hiện tượng thất bại nghiêm trọng nhất trong giáo dục, gây hại khôn lường bao gồm:

– Phụ huynh ‘vượt vị’ trong giáo dục, đây là tổn thương lớn nhất đối với trẻ.

– Giáo viên ‘nhường ngôi’, không chịu trách nhiệm.

– Học sinh không có định hướng, đánh mất tương lai.

Phụ huynh kiểm soát – Nuông chiều vô độ

Khi cha mẹ kiểm soát mọi việc, con cái khó có thể đi xa trên con đường tương lai. Hầu hết các bậc cha mẹ đều yêu thương con mình, điều đó là lẽ đương nhiên—ngay cả một con gà mái cũng yêu thương con của nó. Tuy nhiên, yêu con không chỉ đơn thuần là bảo bọc mà còn cần có phương pháp giáo dục đúng đắn.

Trong cuộc sống thực tế, nhiều bậc cha mẹ mong muốn con mình có một tương lai tốt đẹp hơn nên thường rơi vào tình trạng ‘vượt vị’—tức là can thiệp vào mọi thứ, lo liệu tất cả mọi chuyện dù lớn hay nhỏ. Nhưng sự nuông chiều quá mức này thường mang lại tác dụng ngược.

Ở Trung Quốc, từng có một thần đồng 13 tuổi đạt điểm cao và thi đậu vào một trường danh tiếng, trở thành sinh viên trẻ nhất thời điểm đó. Đến năm 17 tuổi, cậu tiếp tục đỗ cao học tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc. Theo lẽ thường, cậu lẽ ra sẽ có một tương lai rực rỡ, nhưng đến năm 20 tuổi lại bị buộc thôi học. Nguyên nhân chính là do không thể tự lo liệu cuộc sống của mình.

Hóa ra, mẹ của cậu bé này cho rằng chỉ cần con đi học là đủ, vì vậy bà lo liệu tất cả mọi việc—từ giặt quần áo, bưng cơm, rửa mặt, thậm chí sợ con mải đọc sách khi ăn mà còn đích thân đút cơm cho cậu.

Kết quả là đứa trẻ không được rèn luyện khả năng tự lập, khi lớn lên không biết cách tự sắp xếp cuộc sống. Dù có thể rất giỏi học tập, nhưng lại không chịu nổi bất kỳ thất bại nào, trở thành một “người khổng lồ trên giấy”—chỉ mạnh trong lý thuyết nhưng yếu kém trong thực tế.

Giáo viên ‘nhường ngôi’ – Từ bỏ nguyên tắc

Khi giáo viên chỉ dạy mà không dám nghiêm khắc uốn nắn, người chịu thiệt thòi chính là học sinh. Trước đây, trong giáo dục, “thước” luôn nằm trong tay thầy cô—tượng trưng cho quyền hướng dẫn và kỷ luật. Nhưng ngày nay không chỉ cây thước biến mất, mà ngay cả quyền giáo dục, rèn giũa học sinh của giáo viên cũng dần bị tước bỏ. Họ muốn quản cũng không thể, mà cũng không dám quản.

Một giáo viên đã kể lại trải nghiệm của chính mình. Trong lớp của anh có một học sinh nghịch ngợm, dù đã nhắc nhở nhiều lần nhưng em ấy vẫn không nghe. Cuối cùng, khi không thể chịu đựng được nữa, anh phạt học sinh đứng 15 phút.

Kết quả là sau khi về nhà, học sinh này lại tố cáo với phụ huynh, nói rằng thầy đã đánh em.

Phụ huynh tức giận, chẳng phân biệt đúng sai, lập tức đến trường làm ầm lên với giáo viên, thậm chí còn khiếu nại lên Sở Giáo dục. Dù cuối cùng sự thật được làm rõ và thầy không bị xử phạt, nhưng sau sự việc này, anh thay đổi hoàn toàn—trở nên trầm lặng hơn và không còn muốn nghiêm khắc quản học sinh nữa. Anh nghĩ: “Thêm một chuyện không bằng bớt một chuyện.” Dù sao, anh vẫn cần công việc để nuôi sống gia đình, nên nếu muốn tiếp tục làm giáo viên thì tốt nhất là không nên quản quá nhiều.

Trước đây, khi giáo viên kỷ luật học sinh, phụ huynh còn đến cảm ơn và mong thầy cô tiếp tục nghiêm khắc dạy dỗ con mình. Nhưng thời đại đó đã qua.

Khi giáo viên buông bỏ trách nhiệm, không còn nghiêm khắc với học sinh nữa, người chịu thiệt một thời gian là giáo viên, nhưng người chịu thiệt cả đời lại chính là đứa trẻ.

Học sinh lười biếng – Lãng phí thanh xuân

Ngày nay, rất nhiều học sinh chỉ hơi vất vả một chút liền than phiền chuyện học hành, nhưng họ không biết rằng sự lười biếng hôm nay sẽ khiến họ phải trả giá đắt trong tương lai.

Dù câu nói “Học hành thành tài” vẫn còn đó, nhưng không biết từ bao giờ xã hội lại bắt đầu lan truyền quan điểm “Học cũng chẳng để làm gì”.

– “Tốt nghiệp đại học cũng thất nghiệp, học nhiều có ích gì?”

– “Cầm bằng cử nhân rồi sao? Cũng chỉ đi làm thuê cho những ông chủ không cần bằng cấp.”

Chính những suy nghĩ này khiến nhiều học sinh vốn đã chịu áp lực học tập lớn lại càng mất động lực học hành. Họ chỉ muốn xem TV, chơi game, thậm chí bỏ học sớm để ra ngoài xã hội kiếm tiền. Nhưng một khi bước sai, những sai lầm nối tiếp nhau. Nếu hôm nay không chịu khó học tập, thì ngày mai chỉ có thể chịu khổ vì cuộc sống.

Những ai từng lăn lộn trong xã hội đều thấm thía một điều: So với những khó khăn trong cuộc sống, thì những vất vả khi còn đi học chẳng đáng là bao. Nếu có thể quay ngược thời gian, họ chắc chắn sẽ học hành chăm chỉ hơn thay vì mải mê vui chơi để rồi hối tiếc.

Có người nói: “Mọi sự lười biếng trong học tập hôm nay rồi sẽ trở thành cái tát đau đớn trong tương lai.” Là học sinh, việc nắm vững kiến thức, đặt nền tảng vững chắc cho cuộc sống sau này chính là sứ mệnh quan trọng nhất trong giai đoạn này.

Sau mỗi đứa trẻ xuất sắc đều là hành trình nỗ lực không ngừng của bản thân cùng với sự hy sinh của cha mẹ và thầy cô. Trên đời này không có bữa ăn miễn phí, và giáo dục cũng vậy – đó là sự đồng lòng, chung tay của tất cả mọi người.