Chuyên gia: 3 dấu hiệu cho thấy ai đó lợi dụng cảm giác tội lỗi để thao túng bạn

Mọi người thường cảm thấy tội lỗi khi làm sai điều gì đó. Đây là một loại cảm xúc tự nhiên và có thể kéo dài trong một thời gian dài. Tuy nhiên, các chuyên gia nói rằng trong một số trường hợp, nếu bạn không tỉnh táo thì cảm giác tội lỗi này sẽ bị người khác lợi dụng để thao túng bạn.

Jamie Cannon, một cố vấn chuyên nghiệp người Mỹ, đã viết trên trang web ‘Tâm lý học Ngày nay’ rằng: Cảm giác tội lỗi là một cảm xúc tự nhiên và phổ biến, nó thường gây ra sự tự phản ánh sâu sắc và cho phép mọi người suy nghĩ về tác động của hành động đối với người khác. Hơn nữa nó cũng đóng vai trò như một chất xúc tác cho sự thay đổi hành vi của mình.

Nghiên cứu gần đây đã xem xét về tác động của cảm giác tội lỗi có thể thay đổi hành vi một cách hiệu quả như thế nào. Mặc dù các bằng chứng cho thấy cảm xúc này có tác động rất tích cực đến xã hội trong việc ức chế các hành vi xấu tiếp tục phát triển nhưng mặt khác nó cũng tiềm ẩn những hậu quả tiêu cực. Ngoài ra, cảm giác tội lỗi mãn tính hoặc tiêu cực độc hại có thể dẫn đến lo lắng, trầm cảm và thậm chí là khiến cho hệ thống miễn dịch bị tổn hại.

Khi nói đến cảm xúc, bà Cannon cho biết những người thao túng thường rất giỏi trong việc xác định và sử dụng chúng để làm lợi thế cho mình, đó là kỹ năng khiến người khác phải phục tùng theo ý muốn của họ. Cảm xúc tiêu cực có thể trở nên nguy hiểm trong tay kẻ có ý định muốn thao túng người khác, và cảm giác tội lỗi này thường là một trong những cảm xúc mà họ khai thác nhiều nhất.

Bà Cannon cho biết bạn có thể tự bảo vệ mình khỏi kẻ thao túng bằng cách sớm nhận ra một số dấu hiệu phổ biến này:

1. Họ thuyết phục bạn rằng họ đang bị tổn hại

Những kẻ thao túng hiếm khi chịu trách nhiệm về động cơ thực sự đằng sau hành động của họ. Họ dành phần lớn thời gian để thuyết phục bạn rằng họ là nạn nhân theo một cách nào đó. Những người này rất giỏi thuyết phục bạn rằng họ đã bị tổn hại và sự đền bù tốt nhất là sự phục tùng của bạn

Điều này có thể giống như đang trừng phạt bạn, điều mà họ tin rằng bạn đã làm hại họ theo một cách nào đó. Họ tin rằng họ có quyền áp đặt ý chí của mình lên bạn, thậm chí buộc bạn phải thực hiện những hành động mà bình thường bạn sẽ từ chối. Tất cả điều này đều được bạn thực hiện vì cảm giác tội lỗi.

Bà Cannon nói: “Những kẻ thao túng nhanh chóng nắm bắt cảm giác tội lỗi của bạn và tấn công bạn, ngụ ý một cách tinh vi rằng những cảm xúc này chính xác là lý do tại sao bạn nên cho phép bản thân đối xử theo cách họ muốn. Nếu họ thuyết phục bạn rằng họ là nạn nhân thực sự, đang khai thác sự đồng cảm của bạn trong quá trình đó, bước tiếp theo của họ là sử dụng chiến thắng đó để đảm bảo rằng bạn sẽ tuân theo ý muốn của họ.”

2. Họ cố tỏ ra hoàn hảo đồng thời nhấn mạnh những khuyết điểm của bạn

Họ nhắc lại cho bạn nghe về tất cả những gì họ đã làm cho bạn, điều này có thể được sử dụng như một công cụ thao túng, là để cho bạn biết rằng bạn nên cảm thấy tội lỗi vì đã không chỉ không đáp ứng được kỳ vọng của họ mà còn đang làm điều có lỗi với họ.

Những câu nói như “Tôi là người quan tâm đến bạn nhất” hoặc “Tôi luôn làm điều này vì bạn” là những câu nói mang tính định hướng nhằm khơi dậy cảm giác tội lỗi tiêu cực trong bạn và khiến bạn nhượng bộ họ.

Những người thao túng thường nhớ rất lâu về “lòng tốt” mà họ dành cho bạn, nhưng lại không hề nhớ đến những điều tốt mà bạn làm cho họ. Nếu ai đó liên tục tập trung vào mọi điều bạn làm sai và tập trung vào những điều họ đang làm đúng, thì đó chắc chắn sẽ là dấu hiệu cảnh báo rằng họ đang dùng cảm giác tội lỗi để chống lại bạn.

3. Họ ngụ ý rằng bạn “nợ” họ

Bà Cannon cho biết thêm: Những kẻ thao túng giữ một danh sách những người mà được họ dành những ưu ái. Nếu người đó đề nghị giúp đỡ bạn theo một cách nào đó, bạn có thể chắc chắn rằng sau này họ sẽ coi đó là một ân huệ. Trên thực tế, nhiều khi họ sẽ giúp đỡ mà không cần yêu cầu, hoặc thậm chí sau khi được yêu cầu thì không làm, tất cả là chỉ để đạt được cảm giác ưu việt trong mối quan hệ.

Những kẻ thao túng rất quan tâm đến cách họ xuất hiện với người khác và khiến những người xung quanh tin rằng có sự bất bình đẳng trong các mối quan hệ của họ, đây là một công cụ ép buộc phổ biến. Khi bạn nghe thấy những lời nhắc nhở tinh tế rằng họ muốn nhận được điều gì đó vì họ đã giúp đỡ bạn theo cách nào đó, thì đã đến lúc bạn nền đánh giá lại mối quan hệ.

Cannon kết luận rằng cảm giác tội lỗi rất mạnh mẽ bởi cường độ và sự khó khăn trong việc giải quyết nó. Hai đặc điểm này khiến cảm giác tội lỗi trở thành công cụ hoàn hảo để kẻ thao túng giàu kinh nghiệm sử dụng để kiểm soát bạn.

Bà nói thêm: “Nếu bạn cho phép cảm giác tội lỗi trở nên độc hại và trở thành công cụ được người khác sử dụng để kiểm soát bạn, nó có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng. Lâu dài, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, sức khỏe tâm thần và các mối quan hệ trong tương lai của bạn”.