Trang phục ảnh hưởng đến sự nghiệp của bạn như thế nào?

Diện mạo hay tài năng đóng vai trò quyết định trong sự nghiệp của bạn? Jeff Haden, biên tập viên tạp chí Inc sẽ chia sẻ với bạn quan điểm cũng như kinh nghiệm của ông về vấn đề này.

Nhiều năm trước tôi từng làm việc trong phân xưởng của một nhà máy sản xuất. Trước đó, trong suốt thời sinh viên, tôi đã làm việc tại một nhà máy khác, vì vậy diện mạo tôi đậm chất một công nhân làm việc theo giờ hơn là “quý ông trong bộ com lê”. (Thậm chí ngay cả bây giờ, hầu hết mọi người vẫn gọi tôi là “cậu sinh viên đại học”).

Một ngày nọ, người quản lý bộ phận ghé qua chỗ tôi. Ông hỏi tôi về lai lịch cá nhân, về quá trình học tập và khát vọng nghề nghiệp của tôi.

“Tôi muốn làm giám sát viên”, tôi trả lời. “Và một ngày nào đó, tôi muốn ở vị trí của ông”.

Ông mỉm cười và nói. “Tốt thôi, chàng trai. Tôi thích những người dám ước mơ”. Sau đó, ông ngập ngừng.

Rồi ông nhìn thẳng vào mắt tôi và nói: “Nhưng nếu đó là điều cậu thực sự muốn, thì cậu cần phải có diện mạo thích hợp trước đã”.

Tôi hiểu hàm ý nhưng vẫn cố giả vờ. “Ý ông là gì?”, tôi hỏi.

“Quan sát xem”, ông nói. “Những người giám sát ăn mặc thế nào? Kiểu tóc ra sao? Hành động thế nào? Không ai nghĩ rằng cậu có thể trở thành giám sát viên cho đến khi họ thực sự có thể thấy cậu trông giống như một giám sát viên. Hiện tại, cậu trông chẳng giống giám sát viên chút nào cả”.

Nếu muốn được thăng chức, hãy thay đổi bản thân cho giống với người ở vị trí ấy.

>>10 điều trong giao tiếp giúp bạn lập tức gây thiện cảm

Ông ấy đã đúng. Lúc đó, tôi mặc quần jean rách, có vài lỗ thủng. (Tại vì phải làm việc với dầu và mỡ cả ngày). Cùng một chiếc áo thun cộc tay. (Tại sao vậy? Vì đang là giữa mùa hè, không khí đang hắt qua những lỗ thông hơi trên đầu, còn điều hòa thì ở khá xa). Và mái tóc tôi cũng khá dài nữa.

“Nhưng chẳng phải việc tôi hoàn thành tốt công việc quan trọng hơn diện mạo sao?”, tôi hỏi.

Ông nói: “Trong một thế giới hoàn hảo, hiệu suất làm việc là quan trọng nhất”. “Nhưng chúng ta không sống trong thế giới hoàn hảo. Vì vậy, tin tôi đi. Nếu cậu muốn thăng chức lên một vị trí nhất định… hãy khiến mình trông giống như người ở vị trí đó đi”.

Tôi đã nghĩ về cuộc trò chuyện đó trong rất nhiều năm sau đó.

Tôi đã tuyển dụng và thăng cấp cho những người có diện mạo đẹp… nhưng hóa ra họ chỉ đẹp mã thôi. Tôi cũng đã tuyển dụng và thăng cấp cho những người không chỉnh chu cho lắm… nhưng họ đã trở thành những siêu sao. Từ đó, tôi tin rằng, ngoại hình hay cách cư xử, không liên quan đến kỹ năng, tài nghệ cùng việc bạn có phù hợp với công việc hay không cả.

Tuy nhiên, ông ta đã đúng: thế giới không hoàn hảo. Người ta vẫn có những định kiến về người khác dựa trên những điều không liên quan như quần áo và cách cư xử… thậm chí cả chiều cao, cân nặng, tuổi tác, giới tính, dân tộc và hàng loạt các phẩm chất, thuộc tính khác, những thứ không ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của một người.

Vì vậy, tốt hơn hết là bạn nên thích nghi?

Diện mạo không nói lên phẩm chất hay kỹ năng của bạn, nhưng lại là một lợi thế giúp bạn đạt được mục tiêu công việc nhanh hơn.

>>Nghiên cứu: Kể chuyện cười nơi công sở giúp thể hiện năng lực và sự tự tin

Thật không may, có lẽ phải vậy. Những người quản lý tuyển dụng và thăng cấp có khuynh hướng thiên vị đối với những gì họ cảm thấy quen thuộc và thoải mái. Người ta thường thích tuyển dụng và đề bạt cho những ai giống họ nhiều hơn. (Nếu bạn trông giống tôi… thì hẳn bạn cũng tuyệt vời như vậy, đúng không?).

Và đừng quên rằng việc tuyển dụng hay thăng chức cho những người giống mình, cho dù chỉ dựa trên trang phục và cách cư xử, sẽ khiến người ta cảm thấy ít rủi ro hơn. Phải thừa nhận rằng, chúng cũng ảnh hưởng đến quyết định tuyển dụng của tôi.

Liệu bạn có nên là chính mình và tin tưởng rằng người ta sẽ đánh giá cao kỹ năng, kinh nghiệm, tài năng… cùng cá tính độc đáo của bạn hay không?

Đáng buồn thay, tôi nghĩ đó là một động thái đầy nguy hiểm. Nếu mục tiêu của bạn là được tuyển dụng hay thăng tiến, thì việc thể hiện cá tính có thể làm mục tiêu đó khó đạt được. (Tất nhiên, nếu là chính mình trong mọi tình huống là điều quan trọng nhất đối với bạn, thì hãy cứ là chính mình đi. Nghiêm túc đó).

Tôi không dám chắc, nhưng việc thay đổi cách ăn mặc, thay đổi một phần thái độ, có thể đã giúp tôi được thăng tiến sớm hơn. Trong một thời gian dài, tôi không quan tâm đến diện mạo cùng cách cư xử… và tôi chắc rằng điều đó làm tôi trở thành một ứng cử viên kém hấp dẫn.

Nhưng đó chỉ là những gì tôi nghĩ; còn bạn nghĩ thế nào về phù hợp và thoải mái mới là điều chính yếu. Trang phục hay diện mạo đã ảnh hưởng đến sự nghiệp của bạn thế nào?

Theo Linkedin
Hoàng Vũ

Xem thêm: