Chuyên gia Erik Gordon: Nhà đầu tư lỗ nặng hơn vì cơn sốt AI so với bong bóng dot-com

Cơn sốt AI sẽ sụp đổ và vượt xa cú sập dot-com vì quy mô quá lớn, theo lời chuyên gia nghiên cứu công nghệ Erik Gordon. Các công ty khởi nghiệp AI như CoreWeave đe dọa gây thiệt hại nặng nề cho nhà đầu tư hơn cả những trường hợp như Pets.com, ông Gordon nói. Giáo sư kinh doanh Gordon trước đó đã cảnh báo rằng AI là một “bong bóng định giá quá mức với quy mô chênh lệch theo bậc số nhân”.

Một cú rớt giá cổ phiếu của một công ty AI cho thấy hậu quả tài chính khi cơn sốt AI khựng lại sẽ nghiêm trọng hơn nhiều so với sự sụp đổ của bong bóng dot-com, chuyên gia công nghệ Erik Gordon nói với Business Insider.

Ông Gordon, giáo sư về khởi nghiệp, chuyên nghiên cứu thị trường tài chính và công nghệ tại Trường Kinh doanh Ross thuộc Đại học Michigan, đã từng gọi cơn sốt AI là “một bong bóng định giá quá mức với quy mô chênh lệch theo bậc số nhân.”

Một số nhà đầu tư cho rằng cổ phiếu công nghệ tăng vọt nhờ niềm tin vào AI rồi sẽ sụp đổ giống như các công ty dot-com hồi đầu thập niên 2000. Nhưng một số người khác, chẳng hạn như ông Kevin O’Leary, thì gạt bỏ sự so sánh đó.

Ông Gordon đã so sánh giá trị thị trường của Pets.com — hãng bán lẻ vật dụng thú cưng trực tuyến, vốn trở thành “tấm gương dở hơi [tiêu biểu]” của cơn điên dot-com — với CoreWeave, một công ty hạ tầng AI mới niêm yết tháng Ba.

Cổ phiếu của CoreWeave, được Nvidia hậu thuẫn, vừa mất 33% giá trị trong hai ngày qua, tức bốc hơi khoảng 24 tỷ USD khỏi vốn hóa thị trường. Theo ông Gordon, đây là minh chứng rằng “sẽ có nhiều nhà đầu tư chịu thiệt hại hơn so với thời kỳ bong bóng dot-com, và nỗi đau của họ sẽ cay đắng hơn nhiều” khi bong bóng AI đang vỡ. Sự sụt giảm này xảy ra sau khi bản báo cáo lợi tức mới nhất của công ty cho thấy khoản thua lỗ ngày càng gia tăng và những hạn chế về cơ sở hạ tầng.

Pets.com, được Amazon và nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm danh tiếng chống lưng, từng đạt giá trị thị trường 410 triệu USD vào tháng Hai năm 2000. Nhưng chỉ trong vòng 12 tháng tiếp theo, công ty tuyên bố phá sản, thanh lý tài sản, đồng thời cổ phiếu của công ty bị hủy niêm yết.

“Nếu giả định toàn bộ 410 triệu USD ấy bốc hơi, thì khoản mất mát ấy cũng chỉ là con số nhỏ so với những gì chúng ta có thể thấy trong lĩnh vực AI,” ông Gordon nói.

Theo ông Gordon, CoreWeave là minh chứng cho thấy mức thiệt hại đột ngột và to lớn mà cổ đông có thể phải gánh chịu. Mức lỗ vốn hóa thị trường của công ty này gần gấp 60 lần vốn hóa thị trường đỉnh điểm của Pets.com. Dù vậy, cổ phiếu CoreWeave hôm thứ Năm (14/8) vẫn chốt ở khoảng 100 USD một cổ phiếu, hơn gấp đôi so với giá niêm yết ban đầu là 40 USD.

“Chỉ có một loại cổ phiếu công nghệ bị thổi phồng quá mức mới có thể ngay lập tức thổi bay khối tài sản trị giá 20 tỷ USD,” ông Gordon nói.

CoreWeave chưa trả lời ngay yêu cầu bình luận từ tờ Business Insider. Giám đốc điều hành Michael Intrator trong thông cáo kèm báo cáo lợi tức khẳng định công ty vẫn “tiếp tục có động lực liên tục trên mọi khía cạnh kinh doanh của chúng tôi“.

Sự sụp đổ của bong bóng dot-com đã khiến chỉ số S&P, kể cả cổ tức, rớt 9% vào năm 2000, 12% vào năm 2001, rồi 22% vào năm 2002. Hàng loạt công ty khởi nghiệp đã nộp đơn xin phá sản và hàng nghìn nhân viên công nghệ mất việc làm.

Ngày nay, các đại tập đoàn công nghệ chiếm một phần lớn giá trị thị trường chứng khoán Hoa Kỳ. Lợi nhuận cũng như sự thống trị thị trường khiến họ trở thành trụ cột trong danh mục đầu tư hưu trí và quỹ phúc lợi.

Năm 2022, ông Gordon nói với Business Insider rằng hiện số người rót vốn vào AI còn nhiều hơn là vào dot-com cách đây 25 năm. Ông Gordon dự đoán sẽ có “nhiều tô mì Ý spaghetti hơn” sau khi cơn sốt AI vỡ tung, bởi những người bị cháy túi sẽ phải nấu ăn tại nhà để tiết kiệm tiền và cắt giảm chi phí bất cứ khi nào có thể.

Tuần rồi, khi trả lời Business Insider, ông O’Leary thì nhận định rằng cơn sốt AI không “[cùng loại ảo tưởng] như bong bóng internet trước kia, bởi nay ta thật sự có thể nhìn thấy năng suất và đo đếm nó bằng từng đồng USD một.”

Thiên Vân biên dịch, theo Business Insider