Đức bỏ thiết bị điện gió Trung Quốc, chọn nhà cung cấp nội địa cho dự án ngoài khơi

Do vấn đề an ninh gây ra lo ngại và tranh cãi, các trang trại điện gió ngoài khơi của Đức đang cân nhắc hủy bỏ đơn đặt hàng tuabin gió của Trung Quốc, thay vào đó sử dụng thiết bị trong nước.

Một công ty đầu tư tại Hamburg của Đức, Luxcara GmbH, vốn dự định ủy thác cho doanh nghiệp Trung Quốc “Minh Dương Phong Năng” xây dựng trang trại điện gió ngoài khơi tại Đức, nhưng do lo ngại về an ninh quốc gia và tranh cãi trong nước, có khả năng sẽ hủy bỏ hợp tác với Minh Dương, chuyển sang sử dụng tuabin gió của công ty liên doanh Đức – Tây Ban Nha Siemens Gamesa Renewable Energy SA.

Bloomberg hôm thứ Hai (25/8) đưa tin, Tổng giám đốc Luxcara là Holger Matthiesen cho biết, họ hy vọng sẽ dùng đơn đặt hàng trước của 19 tuabin từ nhà sản xuất Đức – Tây Ban Nha Siemens Gamesa Renewable Energy SA để thay thế cho đơn hàng của Minh Dương.

Bản tin cho biết, Luxcara đã thông báo với Bộ Kinh tế Đức và cơ quan thẩm định về kế hoạch từ bỏ việc sử dụng thiết bị điện gió Trung Quốc, nhưng thỏa thuận đặt chỗ công suất với Siemens Gamesa vẫn chưa được xác định cuối cùng, cần phải ký kết hợp đồng chính thức.

Luxcara và Minh Dương đã ký kết thỏa thuận hợp tác vào năm 2024. Do nguồn cung năng lượng thuộc lĩnh vực nhạy cảm, thương vụ này đã khiến chính phủ Đức tiến hành rà soát, lo ngại liên quan đến an ninh quốc gia và cạnh tranh không công bằng. Tranh cãi này cũng đã thu hút sự quan tâm rộng rãi của ngành công nghiệp điện gió châu Âu.

Bộ Quốc phòng Đức vào đầu năm 2025 đã công bố một nghiên cứu cảnh báo rằng, Bắc Kinh có thể lợi dụng các bộ phận then chốt của trang trại điện gió Luxcara để tiến hành hoạt động gián điệp, thậm chí phát động chiến tranh kinh tế.

Minh Dương có trụ sở chính tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, là nhà sản xuất tua-bin gió ngoài khơi lớn nhất Trung Quốc. Người sáng lập kiêm Chủ tịch Trương Truyền Vệ có xuất thân quân đội, trong đội ngũ cán bộ có hơn 300 cựu quân nhân, và phần lớn được trọng dụng.

Các cơ quan giám sát của Đức gần đây cũng đã ban hành quy định mới, trong đó bao gồm việc tăng cường kiểm soát cơ sở hạ tầng trọng yếu.

Ông Matthiesen thừa nhận rằng họ cảm nhận được áp lực từ chính phủ cũng như nghe thấy tranh cãi từ công chúng.

Ông cho biết, quyết định thay đổi đối tác hợp tác của họ là bởi các điều khoản hợp đồng với nhà cung cấp và phương diện phân chia rủi ro được tối ưu hóa, động thái này “hoàn toàn dựa trên hiệu ứng cộng hưởng và báo giá ưu việt hơn”.

Được biết, Minh Dương được chọn vào năm 2024 vì báo giá thấp nhất. Nhưng ông Matthiesen cho hay, sau đó báo giá của các công ty khác đều đã được cải thiện.

Hai dự án trực thuộc Luxcara đều có kế hoạch chuyển từ việc sử dụng thiết bị của Minh Dương sang Siemens Gamesa.

Ông Matthiesen cho biết, Luxcara thừa nhận lo ngại về độ an toàn của các thiết bị điện gió Trung Quốc.

Trong lĩnh vực xây dựng thiết bị phát điện ngoài khơi, châu Âu hiện chủ yếu có hai nhà cung cấp: Vestas của Đan Mạch và công ty liên doanh Đức – Tây Ban Nha Gamesa thuộc Siemens. Báo Handelsblatt của Đức đưa tin, các nhà khai thác trang trại điện gió Đức hợp tác với doanh nghiệp Trung Quốc là do nhu cầu về tuabin gió rất lớn, trong khi các doanh nghiệp châu Âu hoàn toàn không đáp ứng nổi nhu cầu thị trường.

Bản tin cũng chỉ ra rằng các doanh nghiệp năng lượng xanh của Trung Quốc được Chính phủ ĐCSTQ trợ cấp rất lớn. Handelsblatt dẫn nghiên cứu của Viện Kinh tế Thế giới Kiel cho thấy, năm 2022, 99% doanh nghiệp niêm yết trong lĩnh vực năng lượng mới của Trung Quốc đều nhận được trợ cấp trực tiếp từ chính phủ. Ngoài ra, chính phủ còn cung cấp các ưu đãi khác, như tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này tiếp cận nguyên liệu thô trọng yếu, buộc doanh nghiệp liên doanh phải chuyển giao công nghệ, cũng như hỗ trợ trong các hoạt động đấu thầu công khai v.v.

Chính nhờ trợ cấp của chính phủ, các công ty điện gió Trung Quốc như Minh Dương đã được hưởng lợi. Tác giả nghiên cứu, Dirk Dohse, cho biết về mặt giá cả, doanh nghiệp châu Âu thường khó cạnh tranh với doanh nghiệp Trung Quốc. Những sản phẩm của Trung Quốc được hưởng trợ cấp đã khiến châu Âu hoàn toàn không thấy được hy vọng cạnh tranh thành công.

Người phát ngôn của công ty mẹ Siemens Gamesa là Siemens Energy AG đã xác nhận thỏa thuận này, nhưng từ chối cho biết thêm chi tiết.

Tổng thống Trump: “Chúng tôi không cho phép tuabin gió”

Tổng thống Donald Trump tuyên bố chính phủ liên bang sẽ chấm dứt các dự án năng lượng điện gió. Trong cuộc họp nội các tại Nhà Trắng hôm thứ Ba, ông Trump nói với các phóng viên: “Chúng tôi không cho phép tuabin gió.”

Ông cho biết trừ khi có “tình huống pháp lý” cần giải quyết, nếu không thì đừng mong có thêm các dự án điện gió mới. Ông nói: “Chúng tôi không cho phép tuabin gió, và chúng tôi cũng không muốn tấm pin mặt trời.”

Ông cho rằng khó có lý do chính đáng để dựng tuabin gió phát điện: “Chúng xấu xí, không hiệu quả. Nếu chúng giết chim của bạn thì có hại cho môi trường. Và nếu bạn nhìn thấy chúng từ một ngôi nhà, thì ngôi nhà đó mất hơn 50% giá trị.”

Ông nhắc đến Vương quốc Anh, quốc gia đã nỗ lực thúc đẩy năng lượng gió, nhưng ông nói điều đó không mấy hiệu quả: “Họ đang xây tuabin gió khắp nơi. Tôi nói với họ, các bạn là bạn tôi, nhưng này, các bạn sẽ sớm có một cú sốc lớn. Rất sớm thôi. Nó sẽ rất tồi tệ.”

Những phát biểu của ông Trump củng cố các hành động gần đây của chính quyền, nhằm giảm bớt trọng tâm vào các dự án điện gió và điện mặt trời. Cuối tháng 7, Cục Quản lý Đại dương thuộc Bộ Nội vụ đã hủy bỏ toàn bộ giấy phép cho các dự án điện gió trên đất liền và tại khu vực ven biển do chính phủ quản lý.

Hôm thứ Sáu, Tổng chưởng lý Pam Bondi đã đệ trình tài liệu lên tòa án liên bang Delaware, thông báo chính quyền rút lại sự chấp thuận đối với một dự án điện gió ngoài khơi quy mô lớn vốn dự kiến triển khai vào năm tới.

Cũng tại cuộc họp nội các, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Robert F. Kennedy Jr. nói rằng không còn nghi ngờ gì nữa, các trang trại điện gió ngoài khơi gây tác động tiêu cực đến đời sống thủy sinh. Ông cho biết các dự án tuabin gió đang “xóa sổ quần thể cá voi” ở Đại Tây Dương.