Hoa Kỳ hạn chế xuất khẩu chip được DeepSeek AI của Trung Quốc sử dụng

Hôm thứ Hai (14/4), chính quyền Trump đã thông báo cho nhà sản xuất chip Nvidia của Hoa Kỳ rằng việc xuất khẩu chip H20 mạnh mẽ của họ sang Trung Quốc và một số quốc gia khác sẽ phải đáp ứng các yêu cầu cấp phép mới.

Nvidia cho biết việc đáp ứng các hạn chế này có thể khiến công ty thiệt hại tới 5,5 tỷ USD.

Nvidia đã được thông báo rằng yêu cầu cấp phép mới, sẽ có hiệu lực với thời hạn không xác định, “nhằm giải quyết rủi ro rằng các sản phẩm liên quan có thể được sử dụng trong, hoặc chuyển hướng sang, một siêu máy tính ở Trung Quốc”. 

Chip H20 không phải là sản phẩm mạnh nhất trong kho sản phẩm của Nvidia – nhưng cho đến nay, đây là chip mạnh nhất mà Nvidia có thể hợp pháp bán cho Trung Quốc.

Chính quyền Biden vào năm 2022 đã hạn chế việc bán các loại chip tiên tiến hơn cho Trung Quốc. Nvidia đã tìm cách lách quy định này bằng cách giảm hiệu năng của con chip H100 nổi tiếng của mình cho đến khi nó nằm dưới ngưỡng hạn chế xuất khẩu và tạo ra chip H20 – một sản phẩm chỉ được bán riêng cho thị trường Trung Quốc.

Trung Quốc đã sử dụng chip H20 để tạo ra DeepSeek, một trí tuệ nhân tạo (AI) mới đã làm rung chuyển các thị trường toàn cầu khi được giới thiệu vào cuối năm ngoái vì nó cung cấp hiệu suất cao với mức giá chỉ bằng một phần nhỏ. Theo các nhà sáng tạo ra nó, một trong những lý do khiến DeepSeek được phát triển với chi phí thấp như vậy, là vì kiến trúc phần cứng của nó sử dụng những con chip giá rẻ của Nvidia.

Sự ra mắt gây chấn động của DeepSeek đã thúc đẩy các công ty công nghệ Trung Quốc đặt hàng hơn 16 tỷ USD chip H20. Theo đó, Nvidia đã đẩy mạnh sản xuất và hiện lo ngại rằng họ sẽ có một lượng hàng tồn kho không thể bán được, vì không có nhu cầu về H20 bên ngoài Trung Quốc. Bản chất độc đáo của H20 có thể làm giảm bớt vấn đề đó phần nào, vì một số hàng tồn kho xuất khẩu bị đóng băng, có thể là chip H100 vẫn chưa được “điều chỉnh” xuống thông số kỹ thuật H20 thấp hơn.

Một vấn đề lớn hơn trong dài hạn là việc mất quyền tiếp cận H20, có thể thúc đẩy Trung Quốc phát triển một con chip tương đương trong nước, có thể thông qua gã khổng lồ điện tử Huawei, có khả năng khiến Nvidia mất thị trường Trung Quốc béo bở của mình vĩnh viễn. Nvidia đã công bố doanh số bán hàng tại Trung Quốc vào năm 2024 là 17 tỷ USD.

“Việc cấm H20 không có ý nghĩa gì với chúng ta. Hiệu suất của H20 thấp, thấp hơn nhiều so với các lựa chọn thay thế hiện có của Trung Quốc; lệnh cấm về cơ bản chỉ trao thị trường AI của Trung Quốc cho Huawei”, nhà phân tích Stacy Rasgon nói với các nhà đầu tư hôm thứ Tư (16/4).

Tờ báo cánh tả New York Times (NYT) hôm thứ Tư (16/4) đã lưu ý rằng tình hình chính trị của Nvidia rất phức tạp, vì Thượng nghị sĩ Dân chủ hàng đầu Elizabeth Warren của tiểu bang Massachusetts, ủng hộ mạnh mẽ việc hạn chế bán H20 cho Trung Quốc.

Bà Warren đã viết một lá thư cho Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick vào thứ Hai (14/4), kêu gọi hạn chế bán H20 mà không “trì hoãn thêm nữa” vì bà cảm thấy ngay cả con chip bị hạn chế bán cho Trung Quốc cũng đủ mạnh để gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia Hoa Kỳ và vì các công ty Hoa Kỳ đang gặp khó khăn trong về nguồn cung ứng tất cả các chip trí tuệ nhân tạo mà họ cần.

Vị trí của Nvidia về vấn đề này cũng có vẻ tế nhị, vì CEO Jensen Huang đã nỗ lực đáng kể để ngăn chặn các hạn chế xuất khẩu đối với chip của công ty này. Chỉ một ngày trước khi các hạn chế mới được công bố, Nhà Trắng đã hoan nghênh Nvidia vì đã cam kết 500 tỷ USD để sản xuất thiết bị AI tại Hoa Kỳ.

Cổ phiếu Nvidia đã giảm 7% vào thứ Tư (16/4) sau khi tin tức về các hạn chế xuất khẩu được đưa ra. Nvidia H20 không phải là mặt hàng điện tử duy nhất xuất khẩu sang Trung Quốc bị hạn chế trong thông báo của chính quyền Trump vào thứ Hai (14/4); một công ty khác, Advanced Micro Devices, cũng giảm 7% giá trị cổ phiếu vào thứ Tư (16/4) do các hạn chế xuất khẩu, trong khi các nhà sản xuất chip như Qualcomm mất hai đến ba phần trăm giá trị thị trường. 

Phạm Duy, theo Breitbart News