Stablecoin có thể làm chao đảo hệ thống ngân hàng, thúc đẩy tình trạng đô la hóa toàn cầu

Bộ Tài chính Mỹ cho rằng khi stablecoin được chấp nhận rộng rãi thì hệ thống ngân hàng có thể chứng kiến dòng tiền gửi chảy ra lên tới quy mô 6.600 tỷ USD, có thể làm chao đảo thị trường tài chính. Ngân hàng Trung ương các nước lo ngại rằng stablecoin sẽ thúc đẩy tình trạng đô la hóa toàn cầu. 

• Tổng thống Dolnald Trump ký ban hành đạo luật tiền điện tử

Ngày 18/7, Tổng thống Dolnald Trump đã ký ban hành đạo luật Genius Act, đánh dấu khung pháp lý đầu tiên nhằm điều chỉnh hoạt động của đồng tiền kỹ thuật số Stablecoin.

Khác với các đồng tiền kỹ thuật số khác như Bitcoin, Ethereum, đồng tiền Stablecoin theo đạo luật Genius Act được bảo đảm giá trị theo USD, quy đổi theo tỷ giá 1:1.

Sự công nhận chính thức của luật pháp Hoa Kỳ đối tiền số đã mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, đe dọa sự tồn tại của hệ thống ngân hàng truyền thống.

Các dịch vụ chuyển tiền ra nước ngoài, thanh toán sẽ được thực hiện nhanh hơn, rẻ hơn, thậm chí các dịch vụ tín dụng chưa được công nhận trong Genius Act cũng đứng trước nguy cơ lung lay. Đây chính là điều khác ngân hàng lo ngại.

Stablecoin có thể làm chao đảo thị trường tài chính

Bộ Tài chính Mỹ cho rằng khi stablecoin được chấp nhận rộng rãi thì hệ thống ngân hàng có thể chứng kiến dòng tiền gửi chảy ra lên tới quy mô 6.600 tỷ USD, có thể làm chao đảo thị trường tài chính.

Khi khách hàng rút tiền khỏi tài khoản ngân hàng để nắm giữ stablecoin thì năng lực cho vay của ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng. Người dùng có thể chuyển thẳng thu nhập của mình vào ví kỹ thuật số, chi tiêu và tiết kiệm bằng stablecoin mà không cần tới ngân hàng truyền thống.

Dù dự luật Genius Act cấm các nhà phát hành stablecoin trực tiếp trả lãi hoặc lợi suất cho người nắm giữ nhưng các kẽ hở vẫn có khả năng tồn tại. Các công ty có thể “lách luật” bằng cách hợp tác với các sàn giao dịch như Coinbase để đưa ra các chương trình “thưởng”.

Điều này khiến stablecoin không khác gì một loại tài khoản tiết kiệm sinh lời, lại không bị kiểm soát chặt như ngân hàng.

Một điểm nữa là trong khi các ngân hàng bị ràng buộc bởi hàng loạt quy định về thanh khoản, bảo hiểm tiền gửi và dự trữ bắt buộc thì các công ty phát hành stablecoin chưa chịu cùng cấp độ giám sát.

Một số nghị sĩ đảng Dân chủ và các nhóm phản đối cảnh báo rằng đạo luật Genius Act còn lỏng lẻo, chưa đủ mạnh để kiểm soát các rủi ro tiềm tàng. Những người này cho rằng cần bổ sung quy định cấm các tập đoàn công nghệ lớn phát hành stablecoin riêng, nhằm hạn chế sự tập trung quyền lực. Đồng thời, đạo luật cũng cần siết chặt các quy định chống rửa tiền và ngăn chặn các tổ chức nước ngoài phát hành stablecoin tại Mỹ.

Đua nhau phát hành tiền điện tử

Sự cởi mở chính sách dưới thời Tổng thống Donald Trump đang thúc đẩy nhiều công ty tiền điện tử Mỹ đẩy nhanh quá trình mở rộng sang lĩnh vực ngân hàng. Không dừng lại ở việc cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản số, các doanh nghiệp này còn chủ động tìm cách hội nhập sâu hơn vào hệ thống tài chính chính thức.

Các công ty phát hành tiền điện tử Ripple, Circle và BitGo đã nộp đơn xin cấp giấy phép ngân hàng tín thác quốc gia, cho phép họ thực hiện các dịch vụ tài chính như lưu ký tài sản và xử lý thanh toán.

Các tập đoàn công nghệ lớn như Amazon, Walmart cũng đang xem xét phát hành stablecoin riêng.

Các ngân hàng truyền thống bắt đầu tham gia cuộc chơi. Bank of American đang xem xét phát hành stablecoin riêng sau khi khung pháp lý chính thức được hoàn thiện.

Lo ngại stablecoin đảm bảo bằng USD sẽ thúc đẩy tình trạng đô la hóa trên toàn cầu

Ông Christian Catalini, nhà sáng lập tổ chức nghiên cứu kinh tế học tiền số Cryptoeconomics Lab tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nói với Financial Times: “Chúng ta đang sống trong một thế giới kỳ lạ, nơi các đồng stablecoin được đảm bảo bằng USD đang phát triển mạnh. Nếu không được kiểm soát, đây sẽ là con đường dẫn đến tình trạng đôla hóa tràn lan”.

Ông nói thêm: “Nhưng việc kiểm soát stablecoin không có nghĩa là trạng thái cân bằng, và các quốc gia khác trên thế giới đều hiểu điều này. Vấn đề nan giải bây giờ là liệu có nên cố gắng làm chậm quá trình này hay đón nhận stablecoin như một nguồn đổi mới, sáng tạo trong lĩnh vực tài chính bằng cách thúc đẩy các đồng stablecoin nội địa?”

Trong những tháng gần đây, Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) đang chuyển hướng lập trường hạn chế trước đây đối với các đơn vị phát hành tiền số stablecoin.

“Giới chức trách Anh đã có sự thay đổi quan điểm vì họ đột nhiên lo ngại về việc mất khả năng cạnh tranh trong một thế giới mà Mỹ muốn đưa stablecoin trở nên phổ biến” ông Varun Paul – Giám đốc cấp cao phụ trách thị trường tài chính tại Fireblocks và từng là người đứng đầu đơn vị công nghệ tài chính của BoE – nhận xét.

Ông Paul nói thêm rằng nhiều thứ đã thay đổi kể từ khi BoE triển khai cuộc tham vấn đầu tiên về điều tiết stablecoin vào năm 2023. “Khi đó, công nghệ này còn nằm ngoài hệ thống tài chính nhưng giờ đây tốc độ tăng trưởng của stable đang rất mạnh. BoE hiểu rằng nếu không nới lỏng cách tiếp cận, họ sẽ mất khả năng thiết lập các quy tắc giám sát stablecoin”.

Tại khu vực đồng tiền chung châu Âu, các nhà hoạch định chính sách đã sớm ủng hộ mạnh mẽ tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành.

Từ năm 2021 đến nay, ECB đã và đang triển khai dự án đồng euro kỹ thuật số của riêng mình để sử dụng cho mục đích bán lẻ và mong muốn hạn chế sự phụ thuộc của khối vào các công ty Mỹ về cơ sở hạ tầng thanh toán.

Nhưng theo tổ chức nghiên cứu Atlantic Council, trong số 69 dự án CBDC bán lẻ được phát triển trên toàn cầu, chỉ có 3 dự án còn được duy trì và 2 dự án đã bị hủy bỏ.