Volkswagen đối mặt với bồi thường 30 triệu USD vì vi phạm lao động tại Brazil

Tòa án lao động Brazil hôm thứ Sáu ra phán quyết buộc tập đoàn Volkswagen phải bồi thường 165 triệu real (khoảng 30 triệu USD) cho những thiệt hại tinh thần tập thể, sau khi hàng trăm công nhân bị cưỡng bức lao động trong điều kiện nô lệ tại một nông trang thuộc sở hữu công ty này ở Amazon trong thập niên 1970 và 1980. Các công tố viên cho biết đây là khoản bồi thường lớn nhất trong lịch sử nước này liên quan đến lao động nô lệ.

Văn phòng Công tố Lao động mở cuộc điều tra từ năm 2019, sau khi nhận được nhiều tài liệu từ một linh mục địa phương đã theo dõi vụ việc trong nhiều thập kỷ. Sau quá trình điều tra và thu thập lời khai nhân chứng, Volkswagen chính thức bị khởi tố vào năm 2024.

Tòa án kết luận rằng từ năm 1974 đến 1986, hàng trăm công nhân đã bị bóc lột trong điều kiện khắc nghiệt tại một nông trang ở bang Pará, thuộc sở hữu của Volkswagen thông qua công ty con. Trang trại này được sử dụng cho chăn nuôi gia súc và khai thác gỗ.

Theo hồ sơ tòa, khoảng 300 công nhân được tuyển dụng theo hợp đồng bất hợp pháp để chặt rừng và mở đất làm đồng cỏ. Họ bị giám sát bởi lính vũ trang, phải sống trong nơi ở tạm bợ, thiếu lương thực, và bị buộc ở lại trang trại dưới hình thức giam giữ bằng nợ nần. Không có dịch vụ y tế, kể cả cho những người mắc bệnh sốt rét.

“Những hành vi này cấu thành một trong những vụ bóc lột lao động nô lệ lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Brazil,” Văn phòng Công tố Lao động khẳng định.

Trong phán quyết, Thẩm phán Otavio Bruno da Silva Ferreira cho rằng bằng chứng xác nhận trang trại thuộc quyền sở hữu của Volkswagen và điều kiện tại đây đủ căn cứ pháp lý để bị định danh là “lao động nô lệ.” 

Ông nhấn mạnh: “Chế độ nô lệ là một ‘quá khứ hiện diện,’ bởi những dấu vết của nó vẫn in hằn trong xã hội Brazil, đặc biệt trong quan hệ lao động.” Ông cũng cho rằng di sản từ hệ thống nô lệ thời thuộc địa tiếp tục định hình cấu trúc xã hội, và việc ghi nhớ lịch sử này là thiết yếu để hiểu hiện tại cũng như định hướng các phán quyết chống phân biệt đối xử.

Trong tuyên bố phản hồi, trụ sở Volkswagen tại Brazil cho biết sẽ kháng cáo. Công ty khẳng định trong 72 năm hoạt động tại Brazil, họ “luôn bảo vệ nguyên tắc tôn trọng nhân phẩm và tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật lao động hiện hành.” 

Volkswagen nhấn mạnh cam kết “không lay chuyển đối với trách nhiệm xã hội, vốn gắn liền với tư cách pháp nhân và vai trò của doanh nghiệp.”

Theo cơ sở dữ liệu Trans-Atlantic Slave Trade, Brazil là quốc gia đưa nhiều người châu Phi vào chế độ nô lệ nhất và cũng là nước cuối cùng tại Tây Bán cầu bãi bỏ chế độ nô lệ, vào năm 1888.