Trụ sở của CDC Mỹ ở Atlanta. (Ảnh: Par Rob Hainer/Shutterstock)
Ngày 19 tháng 11, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã gây chú ý khi đăng tải cập nhật mới trên trang web của mình, nói rằng chưa thể khẳng định vắc-xin hoàn toàn không gây ra tự kỷ — khác với quan điểm mà cơ quan này từng nêu trước đây.
Theo nội dung cập nhật, CDC cho biết:
“Tuyên bố ‘vắc-xin không gây tự kỷ’ không phải là tuyên bố có bằng chứng, vì các nghiên cứu hiện nay vẫn chưa loại trừ khả năng vắc-xin dành cho trẻ sơ sinh có thể liên quan đến chứng tự kỷ. Những nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ giữa hai yếu tố này đã bị các cơ quan y tế bỏ qua”.
CDC trích dẫn một nghiên cứu năm 2006 khảo sát cha mẹ có con mắc chứng tự kỷ. Nhiều người trong số họ tin rằng vắc-xin là nguyên nhân gây ra tình trạng này. Cơ quan này cũng chỉ ra rằng tỷ lệ mắc tự kỷ ở Mỹ tăng lên song song với việc trẻ nhỏ được tiêm nhiều loại vắc-xin hơn trong vài thập kỷ qua.
Theo CDC, nguyên nhân gây tự kỷ có thể do nhiều yếu tố, và hiện chưa đủ cơ sở khoa học để loại trừ hoàn toàn một yếu tố nào đó. Cơ quan này dẫn ví dụ: một nghiên cứu cho thấy chất nhôm dùng làm phụ gia (adjuvant) trong vắc-xin có mức tương quan cao nhất với tỷ lệ tự kỷ gia tăng so với các yếu tố môi trường khác.
Tuy nhiên, CDC cũng nhấn mạnh: “Tương quan không có nghĩa là nguyên nhân, nhưng đây là vấn đề cần được nghiên cứu thêm”.
Một số nghiên cứu từng ghi nhận mối liên hệ giữa một vài loại vắc-xin và tự kỷ, trong khi nhiều nghiên cứu khác không phát hiện thấy nguy cơ tăng sau khi tiêm vắc-xin sởi – quai bị – rubella (MMR).
Hai nghiên cứu được trích trong báo cáo của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh năm 2021 kết luận rằng không có bằng chứng cho thấy vắc-xin gây tự kỷ.
Tuy nhiên, một báo cáo cũ hơn lại cho rằng chưa đủ dữ liệu để khẳng định có hay không mối liên hệ giữa vắc-xin bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và chứng tự kỷ.
CDC cũng viết thêm rằng chưa có nghiên cứu nào chứng minh rằng các vắc-xin dành cho trẻ dưới 1 tuổi không gây tự kỷ, và các nghiên cứu hiện có đa phần là hồi cứu, tức là phân tích dữ liệu đã có, thay vì nghiên cứu tiến cứu (theo dõi từ đầu như tiêu chuẩn khoa học cao hơn).
Tại một sự kiện ngày 17 tháng 11, Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ Robert F. Kennedy Jr. phản hồi câu hỏi của sinh viên rằng “vắc-xin không gây tự kỷ” bằng lời nói:
“Những người nói với bạn điều đó đã nói dối bạn”.
Ông cho rằng các nghiên cứu cần so sánh sức khỏe giữa nhóm tiêm và nhóm không tiêm, nhưng chưa có nghiên cứu nào làm điều đó, và cho biết HHS đang tiến hành các nghiên cứu như vậy. Theo CDC, cuộc điều tra của HHS về nguyên nhân gây tự kỷ đang được mở rộng, bao gồm việc xem xét các cơ chế sinh học có thể có giữa tiêm chủng thời thơ ấu và tự kỷ, trong đó có cả vai trò của muối nhôm — chất phụ gia thường có trong vắc-xin.
Trước đây, CDC khẳng định rõ rằng “các nghiên cứu cho thấy không có mối liên hệ giữa vắc-xin và chứng tự kỷ”. Tuy nhiên, sau khi cập nhật, trang web của cơ quan này vẫn giữ nguyên dòng chữ “vắc-xin không gây tự kỷ” — theo một thỏa thuận giữa CDC và Thượng nghị sĩ Bill Cassidy, Chủ tịch Ủy ban Y tế Thượng viện.
Phía văn phòng ông Cassidy không bình luận về thay đổi này.
Một trang khác của CDC (cập nhật lần cuối năm 2024) vẫn khẳng định rằng vắc-xin không liên quan đến tự kỷ.
Tổ chức phi lợi nhuận bảo vệ sức khỏe trẻ em từng do Robert F. Kennedy Jr. lãnh đạo, hoan nghênh thay đổi này, cho rằng đây là bước đầu tiên CDC “thừa nhận sự thật”.
Chủ tịch của tổ chức này, bà Mary Holland, nói với báo The Epoch Times: “Cuối cùng, CDC cũng bắt đầu thừa nhận sự thật về căn bệnh này, thay vì tiếp tục lời nói dối kéo dài rằng ‘vắc-xin không gây tự kỷ’. Không có nghiên cứu nào chứng minh điều đó; ngược lại, nhiều nghiên cứu cho thấy vắc-xin là nguyên nhân khả thi hàng đầu”.
Trong khi đó, nhiều nhà khoa học phản ứng ngược lại. Nhà dịch tễ học Katelyn Jetelina viết trên mạng xã hội BlueSky: “Lần đầu tiên trong sự nghiệp của tôi, tôi không thể nói với mọi người rằng hãy tin vào những gì CDC viết”.
Bác sĩ Jake Scott, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại học Stanford, viết trên blog bày tỏ lo ngại rằng ngôn từ mới của CDC có thể khiến cha mẹ chần chừ hoặc bỏ tiêm vắc-xin cho con.
Thanh Long t/h
Ngày 17/11, Ukraine công bố đã ký kết thỏa thuận mua tối đa 100 máy…
Vấn đề nghiện internet ở thanh thiếu niên trên toàn thế giới đang ngày càng…
Tại Bắc Kinh, “ngoại giao” ngày càng giống một vở kịch sân khấu mất kiểm…
Triều đại Quang Trung trong lịch sử Việt Nam rất ngắn ngủi, vỏn vẹn có…
"Bộ phim tài liệu này không chỉ hấp dẫn mà còn khơi gợi suy nghĩ.…
Sự nông cạn và sâu sắc đó đến từ đâu? Nói ngắn gọn thì điều…
