Mỹ lần đầu phát hiện cúm gia cầm H5N1 trên heo

Virus cúm gia cầm H5N1 đã được các nhà khoa học xác nhận sinh trưởng trong một con heo tại một trang trại nhỏ ở tiểu bang Oregon. Đây là lần đầu tiên loại virus này được tìm thấy sinh trưởng trên heo tại Hoa Kỳ, Bộ Nông Nghiệp Mỹ cho biết vào hôm thứ Tư (30/10).

Heo là cầu nối đặc biệt với khả năng lan truyền virus cúm gia cầm vì heo có thể nhiễm đồng thời virus từ gia cầm và con người, từ đó các loại virus này có thể trao đổi gen với nhau và hình thành một loại virus mới nguy hiểm hơn, có khả năng lây nhiễm sang người dễ dàng hơn.

Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ cho biết vụ việc tại tiểu bang Oregon không khiến nguồn cung ứng thịt heo tại Hoa Kỳ bị ảnh hưởng và nguy cơ công chúng Hoa Kỳ mắc cúm gia cầm vẫn ở mức thấp.

Heo từng là nguồn lây lan virus cúm H1N1 trong đại dịch cúm H1N1 vào năm 2009-2010 và đã được các nhà khoa học xác định là nguồn lây nhiễm của các dịch cúm khác, ông Richard Webby, nhà virus học tại Bệnh viện Nghiên cứu Trẻ em St. Jude, nhà nghiên cứu về cúm trên động vật và gia cầm cho Tổ chức Y tế Thế giới, cho biết.

Ông Webby cũng nói thêm rằng việc phát hiện ra virus H5N1 tại một trang trại nhỏ khiến các nhà khoa học bớt lo ngại khả năng virus truyền nhiễm sang người hơn nếu virus được phát hiện tại một trang trại heo thương mại.  

“Tôi nghĩ rằng điều này có lẽ không làm tăng nguy cơ [virus H5N1 trở nên dễ lây nhiễm sang người hơn], nhưng chắc chắn nếu virus này bắt đầu lây lan trong đàn heo, điều đó chắc chắn sẽ làm tăng nguy cơ”, ông Webby cho biết.

Trang trại heo tại tiểu bang Oregon đã được cách ly, và các loài động vật khác tại đây, chẳng hạn như cừu và dê, đều đang được các nhà khoa học giám sát, Bộ Nông Nghiệp cho biết.

Heo và gia cầm tại trang trại này đã bị tiêu hủy nhằm ngăn chặn khả năng lây lan của virus. Tuy nhiên, các mẫu bệnh phẩm từ hai con heo vẫn được thu thập trước khi tiêu hủy để tiến hành thêm các xét nghiệm, Bộ Nông Nghiệp cho biết thêm. Các nhà khoa học vẫn đang chờ kết quả xét nghiệm của hai trong số các con heo.

Trường hợp nhiễm virus H5N1 trên heo bắt nguồn từ chim hoang dã và không phải từ trang trại gia cầm hay trang trại bò sữa [gần đó], một phát ngôn viên của Bộ Nông Nghiệp cho hay. Các đàn chim hoang dã di cư đã mang virus cúm gia cầm lây nhiễm sang các đàn gia cầm và đàn bò.

Vụ việc virus H5N1 lây nhiễm sang heo đã thúc đẩy Bộ Nông Nghiệp mở rộng giám sát cúm gia cầm không chỉ trên các đàn heo, chẳng hạn như tiến hành thử nghiệm số lượng lớn sữa trên toàn quốc, một biện pháp mà cơ quan này mới công bố vào hôm thứ Tư (30/10), trích tuyên bố của ông Tom Vilsack, Bộ trưởng Nông Nghiệp, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Reuters.

“Dù là một biến thể khác của virus và có liên quan đến chim hoang dã, đây cũng là một yếu tố để chúng ta hiểu rõ và đánh giá chính xác nơi virus sinh trưởng trong các đàn bò sữa và bò”, ông Vilsack nói.

Những con heo tại trang trại tiểu bang Oregon sẽ không tham gia vào chuỗi cung ứng thực phẩm thương mại, Bộ Nông Nghiệp khẳng định. 

Tuy vậy, phát hiện này đã tác động đến giá cả các hợp đồng thịt heo nạc giao sau tại Sàn giao dịch Hàng hóa Chicago, một thương nhân cho biết.

Gia cầm và heo tại trang trại nhỏ ở Oregon này chia sẻ nguồn nước, chuồng trại và các thiết bị với các loài động vật khác, những yếu tố đã từng là con đường lây truyền virus giữa các loài động vật tại các tiểu bang khác, Bộ Nông Nghiệp tiết lộ.

Phát hiện này là lời cảnh báo cho các trang trại nuôi heo cần chú ý đến các trường hợp nhiễm bệnh khác, bà Marie Culhane, giáo sư về y học dân số thú y tại Đại học Minnesota, nhà khoa học đã nghiên cứu nhiều năm về virus cúm trên heo, đề xuất. 

“Người chăn nuôi cần tăng cường các kế hoạch đối phó nếu điều này xảy ra tại các đàn khác. Heo thực sự rất mẫn cảm lây nhiễm các loại virus cúm”, bà Culhane nói. 

Trong năm 2024 này, 36 người tại Mỹ đã có xét nghiệm dương tính với cúm gia cầm khi virus này lây lan cho gần 400 đàn bò sữa. Trong số 36 người lây nhiễm, chỉ có duy nhất một công nhân trang trại đã từng tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh.

Kể từ năm 2022 đến nay, virus cúm gia cầm đã giết chết hơn 100 triệu con gia cầm trong trận dịch cúm gia cầm lớn nhất từ trước đến nay tại Hoa Kỳ.