WHO: Số ca tử vong do bệnh tả tăng 46% trong năm 2025

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 29/8/2025 cho biết, trong khi số ca mắc bệnh tả trên toàn cầu năm 2025 giảm so với năm 2024 thì số ca tử vong lại tăng 46%, chủ yếu do xung đột và nghèo đói, gây thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng ở nhiều khu vực.

“Từ giai đoạn từ 1/1 đến 17/8/2025, toàn cầu ghi nhận 409.222 ca mắc bệnh tả/tiêu chảy nước cấp tính (AWD) và 4.738 ca tử vong từ 31 quốc gia, trong đó 6 quốc gia có tỷ lệ tử vong trên 1%, cho thấy còn tồn tại những khoảng trống nghiêm trọng trong việc quản lý ca bệnh và việc tiếp cận điều trị bị chậm trễ”, WHO thông tin trong một bản cập nhật.

Số ca tử vong do bệnh tả cao nhất tập trung ở châu Phi, với 3.763 ca tử vong và tỷ lệ tử vong lên tới 2,2%.

Theo Mayo Clinic, bệnh tả đặc trưng bởi tiêu chảy nặng và mất nước nghiêm trọng. Nguyên nhân là do vi khuẩn Vibrio cholerae tiết độc tố trong ruột non, gây mất nước cấp tính và có thể dẫn tới tử vong.

Bệnh lây truyền qua thực phẩm và nước bị ô nhiễm. Mặc dù có thể điều trị hiệu quả, nhưng bệnh tả vẫn có thể gây tử vong nếu không được theo dõi sát. Nhờ hệ thống xử lý nước thải hiện đại, căn bệnh này gần như đã được loại bỏ ở các nước phát triển, nhưng vẫn phổ biến ở Châu Phi, Nam Á, Đông Nam Á và Mỹ Latinh, nơi người dân chịu ảnh hưởng của nghèo đói, chiến tranh hoặc thiên tai.

Ở Hoa Kỳ, bệnh tả rất hiếm gặp với các ca bệnh chủ yếu là người trở về từ những quốc gia có dịch, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC).

Tại Việt Nam, theo số liệu giám sát của WHO và Bộ Y tế Việt Nam, từ năm 2012 đến nay Việt Nam không ghi nhận ca bệnh tả cấp tính nào ở người. Tuy nhiên, bệnh vẫn thuộc nhóm A trong Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm (phải báo cáo khẩn trong 24 giờ nếu phát hiện). Điều này có nghĩa là hệ thống y tế vẫn giám sát chặt chẽ vì nguy cơ bùng phát luôn hiện hữu nếu có nguồn lây từ bên ngoài.

WHO cho biết trong bản cập nhật: “Trong năm 2025, khu vực Đông Địa Trung Hải ghi nhận số ca mắc bệnh tả/AWD cao nhất (230.991 ca, từ 6 quốc gia), khu vực Châu Phi (172.750 ca, từ 23 quốc gia), Khu vực Đông Nam Á (2.985 ca mắc bệnh tả/AWD, từ 5 quốc gia) và khu vực Châu Mỹ (2.496 ca, từ 1 quốc gia)”.

Tái bùng phát bệnh tả tại Châu Phi giữa bối cảnh xung đột và chiến tranh

“Gánh nặng bệnh tật vẫn ở mức cao, đặc biệt tại các quốc gia đang trải qua các ổ dịch cấp tính: Chad, [Cộng hòa Dân chủ Congo], Cộng hòa Congo, Nam Sudan và Sudan”, WHO cho biết.

“Các quốc gia này tiếp tục báo cáo tỷ lệ lây nhiễm và tỷ lệ tử vong cao, đồng thời đối mặt với thách thức lớn trong việc kiểm soát dịch bệnh và tiếp cận điều trị”.

Chad, một quốc gia không giáp biển ở miền trung bắc châu Phi và Cộng hòa Congo, nằm ở Trung Phi, nhiều năm qua gần như không ghi nhận ca bệnh nào.

WHO cho biết, Chad báo cáo tổng cộng 776 ca mắc bệnh tả, trong đó có 53 ca tử vong từ ngày 13/7 đến ngày 19/8, với tỷ lệ tử vong cao là 6,8%. Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Chad gặp tình trạng bất ổn và nghèo đói lan rộng với 44,8% dân số sống dưới chuẩn nghèo quốc gia.

Tại Cộng hòa Congo, tỷ lệ tử vong thậm chí còn cao hơn, với 7,7%. Trong giai đoạn từ 23/6 đến 17/8, nước này ghi nhận 457 ca nghi nhiễm bệnh tả và 35 ca tử vong. Nhóm tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất là từ 15 – 24, chiếm 19% tổng số ca bệnh, theo WHO.

Tại Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), từ đầu năm đến nay có 46.800 ca mắc bệnh tả và 1.362 ca tử vong, với tỷ lệ tử vong là 2,9%. Khu vực này đang trong tình trạng chiến tranh. Theo Hội đồng Quan hệ Ngoại giao (CFR). Xung đột tại đây có tác động toàn cầu khi các công ty Trung Quốc cạnh tranh giành và kiểm soát phần lớn các mỏ coban, uranium và đồng.

Theo báo cáo của CFR, “Trung Quốc tham gia vào cả xung đột nội bộ lẫn nền kinh tế của Congo”. CFR cho biết, kể từ đầu năm 2024, gần 358.000 người đã phải di tản tại quốc gia này.

Đối với Nam Sudan và Sudan, cả hai quốc gia này ghi nhận tổng cộng 120.593 ca mắc bệnh tả và 2.288 ca tử vong kể từ đầu năm.

Theo CFR, Nam Sudan vẫn bất ổn với các vụ bạo lực rải rác, trong khi Sudan đang chìm trong nội chiến.

CFR cho biết, kể từ khi cuộc chiến tranh gần đây nhất nổ ra ở Sudan 2 năm trước, “hơn 14 triệu người đã phải di tản, tạo ra cuộc khủng hoảng di cư nghiêm trọng nhất thế giới”.

WHO cho biết, các đợt bùng phát dịch tả đang tiếp tục leo thang ở nhiều quốc gia, với 7 trong số 31 quốc gia hiện có tỷ lệ tử vong trên 1%, tính đến ngày 17/8.