3 năm sau “Phong trào Giấy trắng”: Hình ảnh kỷ niệm xuất hiện bên ngoài LSQ Trung Quốc ở New York

Trung Quốc Đại Lục bước sang năm thứ ba sau “Phong trào Giấy trắng”, tối 26/11, trên bức tường bên ngoài Lãnh sự quán Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tại New York xuất hiện hình chiếu mang nội dung phản đối ĐCSTQ và phản đối ông Tập Cận Bình. Những hình ảnh này kêu gọi ông Tập từ chức, yêu cầu dân chủ, và được chiếu liên tục trong vài chục phút mà không bị phía lãnh sự quán trực tiếp ngăn chặn.

Hoạt động lần này do các tổ chức China Action (Trung Quốc hành động) và China Resist (Phong trào Toàn dân phản kháng) tại Mỹ phát động, người tham gia là thành viên và tình nguyện viên của China Action tại New York. Nhóm đã dùng đèn chiếu GOBO, tạo hình chiếu đường kính khoảng 18 mét với bốn chủ đề khác nhau gồm: “Giơ giấy trắng”, “Đồng hồ”, “Quả cầu lăn” và “China Action”.

Người phát ngôn của hoạt động này, cô Tô Vũ Đồng cho biết bối cảnh sự kiện đến từ bản “Tuyên ngôn phong trào toàn dân phản kháng” mà China Action công bố toàn cầu hồi tháng Tám, kêu gọi ĐCSTQ và ông Tập chấm dứt thống trị độc tài, hình thành một phong trào xã hội lâu dài. Cô nói việc sử dụng hình chiếu là học theo hành động chiếu khẩu hiệu của Thích Hồng tại Đại học Trùng Khánh ngày 29/8, và tin rằng “đây là cách làm đầy trí tuệ, sáng tạo, đủ sức thu hút giới trẻ thời Internet tham gia phong trào toàn dân phản kháng”.

Nhóm kỹ thuật đã chuẩn bị hơn hai tháng, phối hợp qua mạng giữa các thành viên đến từ nhiều quốc gia, gồm nhân sự kỹ thuật, doanh nhân, học giả nghiên cứu chuyển đổi dân chủ, người làm NGO và những người làm truyền thông tự phát nổi tiếng.

Tường thuật tại hiện trường cho biết khoảng 15 giây sau khi bắt đầu chiếu, nhân viên lãnh sự quán bật thêm đèn ngoài trời nhằm làm mờ hình chiếu, nhưng do nhóm sử dụng đèn 500W nên hiệu quả gần như không bị ảnh hưởng, và phía lãnh sự quán sau cùng cũng không bước ra trực tiếp can thiệp. Một số người tham gia cho hay quanh khu vực lãnh sự quán có những người khả nghi theo dõi.

Theo cô Tô, các cơ quan đại diện ở nước ngoài của ĐCSTQ vừa là cánh tay của chính sách “ngoại giao chiến lang”, vừa bị cáo buộc tham gia đàn áp và can thiệp xuyên quốc gia. Hiện China Action mới triển khai dự án chiếu hình phản đối ĐCSTQ tại New York, nhưng trong khuôn khổ pháp luật, tương lai sẽ không chỉ giới hạn ở các cơ quan ngoại giao của ĐCSTQ, mà còn có thể mở rộng đến một số tòa nhà mang tính biểu tượng, thậm chí không loại trừ trụ sở Liên Hợp Quốc.

Trong số các hình chiếu có khẩu hiệu như: “Thời gian đã đến, xuống đài đi” và “Không muốn độc tài, muốn dân chủ”. Cô Tô cho hay những khẩu hiệu này nối tiếp tinh thần của các biểu ngữ do công dân Bành Lập Phát treo trên cầu Tứ Thông ở Bắc Kinh năm 2022, cũng như những khẩu hiệu mà giới trẻ hô vang trong “Phong trào Giấy trắng”. Việc lựa chọn ngày 26/11 là để trùng với dịp kỷ niệm ba năm “Phong trào Giấy trắng”.

Cuối tháng 11 đến đầu tháng 12/2022, nhiều thành phố tại Trung Quốc bùng nổ làn sóng sinh viên giơ tờ giấy trắng phản đối chính sách “zero Covid” của chính quyền. Những người biểu tình đã hô các khẩu hiệu như “Đả đảo Đảng Cộng sản, đả đảo Tập Cận Bình”, khiến phong trào được gọi là “Phong trào Giấy trắng” hay “Cách mạng Giấy trắng”. Cô Tô cho rằng ba năm phong tỏa cực đoan đã đẩy kinh tế thụt lùi, dân sinh kiệt quệ, và đặc biệt vụ cháy chung cư ở Urumqi đã khiến nhiều người nhận ra chính chế độ độc tài đã kéo cả xã hội xuống vực sâu, “nên phải từ bỏ ảo tưởng cải cách từ bên trong, chuyển sang liên kết thúc đẩy phản kháng bất bạo động để kết thúc bạo quyền.”

Cô nhận định ba năm gần đây là một bước ngoặt quan trọng đối với cộng đồng Hoa kiều hải ngoại. Ba năm trước, tại Đức, cô từng đăng ký tổ chức một hoạt động ủng hộ “Phong trào Giấy trắng”, thu hút hơn 400 người tham gia, trong đó có các du học sinh vốn quen với cuộc sống “tuổi trẻ yên bình” và thậm chí cả những “tiểu phấn hồng” từng bị phê phán. Theo cô, sau ba năm bị chính sách của ông Tập tước đoạt tự do, nhiều người đã cảm nhận sâu sắc thế nào là bị mặc cho định đoạt, nên muốn thoát khỏi những “xiềng xích” mà ĐCSTQ trói lên người họ. Cô nói mình rất thích câu thơ: “Khi ta chán ghét bóng tối, ta ắt sẽ cất tiếng nói” – và tin rằng người Trung Quốc đã đến khoảnh khắc đó.

Cô Tô nhấn mạnh mọi người giờ đã hiểu rằng cội nguồn tai họa nằm ở toàn bộ chế độ toàn trị của ĐCSTQ, chứ không chỉ cá nhân ông Tập – chỉ là người đứng đầu ĐCSTQ. Kể từ khi ĐCSTQ nắm chính quyền, Trung Quốc đã trải qua vô số thảm họa và cuộc thảm sát như phong trào phản hữu, Đại Nhảy Vọt, Cách mạng Văn hóa, thảm sát Thiên An Môn 4/6, cho đến đại dịch. Người dân ngày càng nhìn thấy ĐCSTQ là một thế lực cực kỳ tà ác, nên mới đề xuất: “Thời gian đã đến, nên xuống đài rồi.” Theo cô, “xuống đài” ở đây bao gồm cả việc ĐCSTQ và ông Tập Cận Bình rời khỏi vũ đài chính trị, do đó “hoạt động chiếu hình lần này chính là nhắm thẳng vào toàn bộ chính quyền ĐCSTQ cùng nhà độc tài Tập Cận Bình”.

Hình ảnh và video hoạt động lần này được nhà văn lưu vong Lý Dĩnh tại Ý đăng tải trên tài khoản X của mình vào ngày 27/11, nhanh chóng đạt hơn một triệu lượt xem. Cô Tô cho biết đã nhìn thấy nhiều phản hồi rất quý giá, trong đó có những lời nhắn của người trẻ khiến người ta cảm thấy như đón nhận “dòng ấm giữa mùa đông”. Một người viết rằng hình chiếu giống như “ngọn hải đăng soi tỏ tiếng lòng người Hoa hải ngoại. Tờ giấy trắng dù đã phai màu, nhưng ngọn lửa nhỏ vẫn lặng lẽ lan truyền giữa Thung lũng Silicon và Phố Wall; từ du kích kỹ thuật số đến thức tỉnh ngoài đời, một trật tự mới đang nhen nhóm bên lề, và sự im lặng của Bắc Kinh chính là khúc dạo đầu của sự thay đổi.”

Theo cô, đây chính là điều mà mọi người mong đợi nhất: sự thức tỉnh của thế hệ trẻ. Ba năm trước, giới trẻ trong nước khởi xướng “Phong trào Giấy trắng”; ba năm qua, nhiều người trong số họ bước vào giai đoạn trưởng thành; và đến hôm nay, ngày càng nhiều người trẻ trở thành lực lượng nòng cốt trong cuộc đối kháng với ĐCSTQ.

Nhân dịp này, cô Tô thay mặt nhóm chiếu hình bày tỏ lời chia buồn trước các nạn nhân trong vụ cháy chung cư ở Hồng Kông, nhấn mạnh rằng đây không phải “thiên tai” mà là một “nhân họa” xảy ra sau khi Hồng Kông bị Bắc Kinh hoàn toàn khống chế. Theo cô, thảm họa cháy chung cư Urumqi và vụ hỏa hoạn ở Hồng Kông đều là “nhân họa” gắn liền với chế độ chuyên chế của ĐCSTQ, và chính hệ thống này khiến những bi kịch như thế lặp đi lặp lại. Do đó, chỉ khi chế độ độc tài sụp đổ hoàn toàn và dân chủ xuất hiện, người ta mới có thể thực sự chấm dứt vòng lặp thảm họa ấy.