Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Dân chủ bỏ phiếu trong Cộng hòa để ngăn thân tín ông Trump

Trong bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 của Mỹ vào tuần trước, bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa ở Georgia đã có số lượng lớn cử tri Dân chủ tham gia bỏ phiếu để ngăn ứng viên được cựu Tổng thống Trump hậu thuẫn. Thực trạng “bỏ phiếu chéo” này cũng có thấy ở bang khác.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong một hoạt động vận động tranh cử ngày 28/5/2022 ở Casper bang Wyoming. Trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa ở Wyoming, ông Trump đã ủng hộ bà Harriet Hageman thách thức dân biểu đương nhiệm Liz Cheney (Nguồn: Chet Strange / Getty).

Theo AP ngày 31/5, phân tích của AP về dữ liệu bỏ phiếu kỳ đầu từ công ty dữ liệu L2 cho thấy, ở bang Georgia, hơn 37.000 cử tri Dân chủ đã bỏ phiếu trong bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ 2 năm trước lại có mặt tham gia bỏ phiếu trong bầu cử sơ bộ vào tuần trước của phe Cộng hòa, dẫn đến số lượng “cử tri chéo” cao bất thường trong bầu cử sơ bộ này.

Hãng tin AP cho biết, ngay cả khi chỉ tính số mẫu hạn chế thì dữ liệu vẫn cho thấy “cử tri chéo” này đóng vai trò chính trong việc đánh bại ứng viên mà ông Trump hậu thuẫn ở những vị trí như ngoại trưởng Georgia, và ở một mức độ nào đó là cả vị trí thống đốc bang.

Cuộc thăm dò trước cuộc bầu cử sơ bộ hôm thứ Ba (24/5) cho thấy, Thống đốc hiện tại của Georgia là ông Brian Kemp thuộc Đảng Cộng hòa có lợi thế 14% điểm trước ứng viên được ông Trump hậu thuẫn là cựu Thượng nghị sĩ Liên bang David Perdue, cuối cùng ông Kemp đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ với 50,2% số phiếu bầu.

Hãng tin AP cho rằng Thống đốc Kemp có thể không cần đến sự trợ giúp của các thành viên Dân chủ để đánh bại đối thủ, tuy nhiên Ngoại trưởng bang Georgia là ông Brad Raffensperger thì thực sự có thể cần sự giúp đỡ như thế.

Theo thống kê mới nhất của hãng tin AP, ông Raffensperger thuộc Đảng Cộng hòa đã đạt ngưỡng 50% với hơn 27.000 phiếu bầu, cho phép ông tránh được một cuộc vượt cạn vòng hai. Chỉ tính riêng dữ liệu bỏ phiếu sớm cho thấy 37.144 cựu đảng viên Đảng Dân chủ đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa. Số lượng “phiếu bầu chéo” được đưa ra vào ngày bầu cử 24/5 sẽ được công bố trong những tuần tới, khi đó có thể tổng số phiếu bầu chéo còn cao hơn vì lượng dữ liệu bổ sung khi tính.

Hãng tin AP cho biết, “phiếu bầu chéo” còn được gọi là “bỏ phiếu chiến lược” trong kỳ bầu cử sơ bộ này không phải chỉ có ở Georgia, thực tế đây hiện tượng diễn ra trong nhiều cuộc bầu cử sơ bộ với nỗ lực ngăn cản các ứng cử viên được ông Trump ủng hộ hoặc người xu thế thỏa hiệp với đối thủ của Trump.

Đi đầu trong phong trào “bỏ phiếu chéo” là dân biểu Adam Kinzinger của bang Illinois kêu gọi một “liên minh gây trở ngại” (uneasy alliance) giữa Đảng Dân chủ, Đảng Cộng hòa và đảng độc lập khác, để bất cứ lúc nào cũng có thể đánh bại các ứng viên được ông Trump hậu thuẫn trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa. Một số bang có bầu cử sơ bộ mở, chẳng hạn như Georgia, cho phép mọi người thoải mái bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ của một đảng, trong khi nhiều bang khác có quy định chặt chẽ hơn.

Trong một cuộc phỏng vấn với AP, ông Kinzinger cho biết ông rất ngạc nhiên về cách nhiều đảng viên Dân chủ đã phản ứng trong một số chiến dịch bầu cử nhất định, không thể ngờ chiến dịch này lại lập tức đóng vai trò “thay đổi quy tắc trò chơi một cách đáng kinh ngạc”.

Trong các email và tin nhắn văn bản trước ngày bỏ phiếu vào tuần trước, Tổ chức chính trị của Kinzinger là Country First đã kêu gọi hàng ngàn thành viên Đảng Dân chủ bang Georgia ủng hộ Ngoại trưởng Đảng Cộng hòa Raffensperger.

Họ cũng khuyến khích người Đảng Dân chủ giúp đánh bại dân biểu liên bang Marjorie Taylor Greene trong cuộc bầu cử sơ bộ ở Georgia. Dân biểu Greene luôn nhấn mạnh rằng ông Trump đã thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Dù vậy, tuần trước cô Marjorie Taylor Greene đã thắng cử sơ bộ với hơn 50% phiếu bầu.   

Đội ngũ chính trị của Kinzinger cũng tích cực tham gia vào chiến dịch tranh cử cho khu vực bầu cử thứ 11 của Bắc Carolina với hy vọng hạ bệ dân biểu Madison Cawthorn thân với ông Trump.

Trong cuộc bầu cử sơ bộ ngày 17/5 ở Bắc Carolina, hãng tin AP phát hiện ra trong số 38.000 phiếu bầu sớm hoặc bầu vắng mặt được bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa cho khu vực bầu cử ở Cawthorn thì có hơn 14% (hơn 5.400 phiếu) là cử tri Dân chủ của bầu cử sơ bộ hồi năm 2020. Cuối cùng, dân biểu thân ông Trump thua trong cuộc bầu cử sơ bộ tại Cawthorn với chênh lệch chưa đầy 1.500 phiếu bầu.

Chủ tịch Debbie Dooley của Đảng Trà Atlanta (Tea Party) ở Georgia – đồng minh của ông Trump, rất tức giận trước việc “bỏ phiếu chéo” của phe Dân chủ. Bà nói: “Đây là phiên bản hỗn loạn của Đảng Dân chủ, tôi không ngờ họ đi quá giới hạn nghiêm trọng như thế”.

Vào cuối tuần trước, bà Dooley đã đưa ra một bản kiến ​​nghị kêu gọi đóng cửa đối với những người không thuộc Đảng Cộng hòa trong các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa ở Georgia. Được biết đến nay, hơn một chục bang đã đóng cửa hoặc đóng cửa một phần các cuộc bầu cử sơ bộ của họ để ngăn chặn hiện tượng có thành viên của phe đối lập tham gia.

Ông Trump cũng đã nhận thấy vấn đề “bỏ phiếu chéo” nên có cảnh báo phe Cộng hòa tại một cuộc vận động tranh cử ở Wyoming vào thứ Bảy (28/5): “Đừng để đảng viên Dân chủ ở bang khác làm như những gì họ đã làm tuần trước… Đó là những gì sẽ xảy ra khi chúng ta để cho người phe Dân chủ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ của phe Cộng hòa”.

Wyoming là một bang khác mà những người phản đối ông Trump đã kêu gọi Đảng Dân chủ can thiệp vào cuộc bầu cử – lần này để giúp hạ bệ dân biểu Cộng hòa chống Trump là Liz Cheney trước đối thủ Harriet Hageman được ông Trump hậu thuẫn.

Ông Kinzinger cho biết đã lên kế hoạch cho kịch bản tương tự trong các cuộc bầu cử sơ bộ sắp tới của Đảng Cộng hòa ở các bang Michigan, Wyoming và Alaska. Ngoài việc giúp đỡ Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski của phe Cộng hòa tại Alaska từng ủng hộ luận tội ông Trump, Kinzinger cho biết đang cân nhắc xem có nên dành nguồn lực để ngăn chặn cựu Thống đốc Sarah Palin của Alaska vào Quốc hội hay không.