Bộ Giáo dục Mỹ ban hành hướng dẫn an ninh học thuật mới: ĐCSTQ là mối đe dọa lớn nhất

Bộ Giáo dục Mỹ phối hợp với Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia và Trung tâm An ninh & Phản gián Quốc gia Mỹ vừa ban hành một hướng dẫn mới gửi đến toàn bộ các trường đại học và cao đẳng ở Mỹ, nhằm giúp họ giảm thiểu những mối đe dọa từ nước ngoài gây tổn hại đến nghiên cứu học thuật và khoa học.

Trong tuyên bố ngày 25/8, Bộ Giáo dục Hoa Kỳ cho biết hướng dẫn này nhằm nhắc nhở các trường đại học Mỹ cảnh giác trước mối đe dọa nước ngoài ngày càng gia tăng, đồng thời cung cấp chiến lược để ứng phó.

Hướng dẫn mới có tên “Bảo vệ An ninh Học thuật” (Safeguarding Academia), nêu rõ rằng các nghiên cứu khoa học tại Mỹ – đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ mới nổi – đang trở thành mục tiêu của cơ quan tình báo nước ngoài. Văn bản đưa ra nhiều ví dụ và chiến lược ứng phó, đồng thời nhấn mạnh mối đe dọa từ Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).

Bản hướng dẫn viết hầu như không có quốc gia nào theo đuổi và nhắm vào nghiên cứu, khoa học và công nghệ phương Tây một cách ráo riết và triệt để như ĐCSTQ. Đảng này và các cơ quan tình báo của họ tạo thành mối đe dọa gián điệp rộng lớn, hoạt động tích cực và liên tục nhất đối với Mỹ.

Tài liệu cho biết ĐCSTQ liên tục tìm cách chiếm đoạt các công nghệ cốt lõi và trọng yếu của Mỹ, đặc biệt trong các lĩnh vực điện tử, phần mềm, thiết bị thông tin và các vật liệu khác, để thúc đẩy mục tiêu kinh tế và quân sự.

Ngoài ra, ĐCSTQ còn tìm cách tuyển dụng các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ then chốt và mới nổi của Mỹ, bao gồm trí tuệ nhân tạo/học máy (AI/Machine Learning – ML), công nghệ lượng tử, chất bán dẫn, quang học, công nghệ siêu vượt âm và hệ thống năng lượng.

Hướng dẫn cũng liệt kê nhiều hình thức đe dọa từ chính phủ nước ngoài nhắm vào các trường đại học Mỹ như: Săn lùng nhân tài, tuyển gián điệp, lợi dụng hợp tác để lấy thông tin tình báo, tấn công mạng, hay đàn áp xuyên quốc gia.

Cố vấn điều tra trưởng của Bộ Giáo dục, ông Paul Moore, nhận định trong nhiều thập kỷ qua, các thế lực thù địch nước ngoài đã lợi dụng sự cởi mở của các trường đại học Mỹ để đánh cắp công nghệ và nghiên cứu then chốt, cài cắm gián điệp, mua chuộc nhân tài nhằm phục vụ hoạt động gián điệp chống lại Mỹ.

Ông kêu gọi các cơ sở giáo dục tận dụng thông tin được cung cấp để thực hiện trách nhiệm của mình, ngăn chặn và giảm thiểu các hoạt động thù địch từ nước ngoài.

Quyền Giám đốc Trung tâm An ninh & Phản gián Quốc gia, ông James Cangialosi, cũng cho rằng hướng dẫn này nêu bật những mối đe dọa an ninh ngày càng nghiêm trọng và cung cấp các chiến lược khả thi để ứng phó… Khi năm học mới sắp bắt đầu, đây là thời điểm then chốt để đưa những thông tin này đến tay các cơ sở giáo dục.

Cuộc đàn áp xuyên quốc gia của ĐCSTQ trong các trường đại học Mỹ

Hướng dẫn còn đề cập đến vấn đề đàn áp xuyên quốc gia của ĐCSTQ, đồng thời nhấn mạnh “người dân Trung Quốc không đồng nghĩa với ĐCSTQ.”

Tài liệu viết điều quan trọng cần nhấn mạnh là trọng tâm ở đây là chính phủ Trung Quốc, ĐCSTQ và các cơ quan tình báo của họ, chứ không phải nhân dân Trung Quốc hay những người Mỹ gốc Hoa vốn thường là nạn nhân của sự đàn áp từ chính quyền Trung Quốc.

Hướng dẫn giải thích đàn áp xuyên quốc gia trong khuôn viên trường đại học (transnational repression) nghĩa là chính quyền nước ngoài và các đặc vụ của họ tại Mỹ tấn công những sinh viên quốc tế công khai chỉ trích chính phủ quê hương của mình. Những sinh viên này chỉ vì thực hiện quyền tự do ngôn luận cơ bản tại Mỹ mà trở thành mục tiêu tấn công.

Một ví dụ điển hình được nêu trong tài liệu là vụ sinh viên Trung Quốc Ngô Khiếu Lôi tại Học viện Âm nhạc Boston bị khởi tố vì theo dõi, đe dọa một sinh viên Trung Quốc khác treo truyền đơn ủng hộ dân chủ Trung Quốc trong khuôn viên trường, đồng thời báo cáo sự việc cho an ninh quốc gia Trung Quốc. Sinh viên này bị tòa án Mỹ tuyên án 9 tháng tù giam.

Nhiều tổ chức nhân quyền đã ghi nhận các trường hợp đàn áp xuyên quốc gia do ĐCSTQ tiến hành.

• Hành động của ông Lương Chấn Anh và lệnh đàn áp xuyên quốc gia của ĐCSTQ
• Ủng hộ Pháp Luân Công, Hội đồng Quận New Castle bang Delaware lên án ĐCSTQ

Báo cáo đặc biệt năm 2021 của tổ chức Freedom House, có tựa đề “Thấy không được, nhưng chạm đến được” (Out of Sight, Not Out of Reach), khẳng định ĐCSTQ đang tiến hành chiến dịch đàn áp xuyên quốc gia phức tạp, toàn cầu hóa và toàn diện nhất thế giới, nhắm vào nhiều nhóm khác nhau, với phương thức đa dạng, không từ thủ đoạn nào, có quy mô rộng lớn và phạm vi toàn cầu vô song.

Báo cáo năm 2024 của Tổ chức Ân xá Quốc tế cũng ghi nhận ít nhất 32 du học sinh Trung Quốc tại các trường đại học nước ngoài, bao gồm Mỹ, đã phải chịu sự giám sát, quấy rối, đe dọa từ ĐCSTQ, thậm chí gia đình họ ở Trung Quốc cũng bị gây áp lực hoặc trừng phạt.

Tháng 9/2024, chuyên gia Hà Lương Mậu từng chỉ ra rằng: “ĐCSTQ không chỉ đã thâm nhập vào xã hội Mỹ mà giờ đây còn thâm nhập vào cả chính phủ. Bên cạnh Thị trưởng New York có một người của ĐCSTQ là Trịnh Kỳ Dung (Zheng Qirong); bên cạnh Thống đốc New York có phó chánh văn phòng Tôn Văn của ĐCSTQ”.

Ông còn cho biết người lái xe gốc Hoa của Thượng nghị sĩ cấp cao Đảng Dân chủ Mỹ Feinstein đã bị FBI phát hiện là gián điệp của ĐCSTQ. “Phương pháp thâm nhập vào các nhân vật chính trị Mỹ của ĐCSTQ hoàn toàn giống với khi họ cử gián điệp thâm nhập vào Tưởng Giới Thạch vào các năm 1947, 1948 và 1949”.

Các điệp viên của ĐCSTQ không chỉ xâm nhập vào Mỹ mà còn vào nhiều nước khác trên thế giới. Một số nhà phân tích cho rằng chỉ khi ĐCSTQ sụp đổ thì Mỹ và thế giới mới giải tỏa được nguy cơ nguy hiểm.