Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm Philippines, hợp tác ứng phó với sự đe dọa của ĐCSTQ

Hôm thứ Sáu (ngày 28/3) tại Manila (Philippines), Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết Mỹ sẽ tăng cường liên minh quân sự với Philippines với mục tiêu “xây dựng lại khả năng răn đe” nhằm chống lại “hành vi hung hăng” của Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc, ĐCSTQ) tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Ngày 28/3/2025, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth (trái) và Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Philippines Romeo Brawner chào theo nghi thức khi đến Trại Aguinaldo ở Manila. (Ảnh: Ted Aljibe/AFP qua Getty Images).

Hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro và Tổng thống Ferdinand Marcos Jr.

Ba bên đã gửi tín hiệu tăng cường hợp tác khi mối đe dọa từ ĐCSTQ ngày càng gia tăng, đồng thời nhấn mạnh rằng họ sẽ hợp tác cùng nhau để duy trì hòa bình ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và Biển Đông. Manila đã nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh tiếp tục các hành động thù địch ở Biển Đông.

Tại một cuộc họp báo có sự tham dự chung của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro, ông Hegseth cho biết phía Mỹ sẽ triển khai các năng lực quân sự tiên tiến hơn để huấn luyện chung, nâng cao khả năng hợp tác của hai bên trong “các hoạt động cao cấp” và ưu tiên hợp tác trong ngành quốc phòng.

Ông chỉ ra rằng những hành động này thể hiện “liên minh vững chắc giữa Mỹ và Philippines, đặc biệt là khi đối mặt với sự xâm lược khu vực của Trung Quốc Cộng sản”.

Chuyến đi đầu tiên tới châu Á, nhấn mạnh chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương

Đây là chuyến thăm châu Á đầu tiên của Hegseth kể từ khi ông trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Philippines là quốc gia đầu tiên ông đến. Sau đó, ông sẽ thăm Nhật Bản và dự kiến ​​sẽ gặp Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani và Thủ tướng Shigeru Ishiba tại Tokyo vào cuối tuần.

“Chuyến đi của chúng tôi là nhằm tăng cường quan hệ đối tác với Philippines và chúng tôi cũng sẽ tăng cường hợp tác với Nhật Bản theo cách tương tự,” ông nói. Mỹ, Nhật Bản và Philippines gần đây đã tổ chức các cuộc tập trận hàng hải chung ở Biển Đông.

Cuộc diễn tập lần này là lần thứ 8 giữa ba nước, với sự tham gia của các tàu chiến: Tàu hộ vệ đa nhiệm JS Noshiro của Nhật Bản, Khu trục hạm BRP Jose Rizal của Hải quân Philippines, Khu trục hạm tên lửa dẫn đường USS Shoup của Hải quân Mỹ.

Trong những năm gần đây, Philippines đã ở tuyến đầu trong sự bành trướng ngày càng tăng của ĐCSTQ ở châu Á. Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, chồng lấn một phần với các vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines và Việt Nam. Tuy nhiên, phán quyết của trọng tài quốc tế đã bác bỏ các yêu sách về quyền hàng hải của Trung Quốc (ĐCSTQ).

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hegseth hứa rằng chính quyền Trump sẽ “thực sự ưu tiên thúc đẩy” chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và nói: “Nếu chúng ta muốn biến thế kỷ 21 thành một thế kỷ tự do, Mỹ cần phải sát cánh cùng các đồng minh và đối tác của mình”.

Ông nói: “Chúng tôi sẽ làm việc với các đối tác và đồng minh khác trong khu vực để tăng cường khả năng phòng thủ và tăng cường khả năng răn đe”.

“Thể hiện thực lực để đạt được hòa bình”

Kể từ khi nhậm chức, Bộ Quốc phòng do ông Hegseth đứng đầu đã bắt đầu điều chỉnh lại cách bố trí quân sự toàn cầu của Mỹ, chuyển trọng tâm từ châu Âu sang châu Á, đồng thời nhấn mạnh rằng ĐCSTQ là “đối thủ ngang hàng” của Mỹ ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Ông Hegseth cũng nhấn mạnh Mỹ không có ý định khơi mào chiến tranh và ca ngợi Tổng thống Donald Trump là người kiến ​​tạo hòa bình. “Tổng thống Trump tìm kiếm hòa bình… nhưng để đạt được hòa bình, chúng ta phải thể hiện thực lực.” Ông nói trong cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro.

“Các đồng minh của chúng tôi sẽ biết chúng tôi sát cánh cùng họ. Các đô đốc (tướng Hải quân) của chúng tôi đã sẵn sàng và sẽ được trang bị đầy đủ,” ông Hegseth nói, “Chúng tôi đang xây dựng lại quân đội của mình dưới thời Tổng thống Trump.”

Theo CNN, chuyến thăm và các cuộc đàm phán liên quan của ông Hegseth dự kiến ​​sẽ được các đồng minh châu Á hoan nghênh. Đối với các quốc gia này, sự hiện diện của quân đội Mỹ ở châu Á là trụ cột quan trọng trong việc chống lại sự bành trướng của ĐCSTQ và các hành động khiêu khích của Triều Tiên.

Tại cuộc họp báo với ông Hegseth, ông Teodoro nói: “Các hành động song phương và đơn phương của chúng tôi không chỉ liên quan đến an ninh của Mỹ hay Philippines. Mối đe dọa mà chúng ta cùng nhau đối mặt là sự bành trướng quá mức của ĐCSTQ.”

Kế hoạch huấn luyện lực lượng đặc biệt

Trước đó vào thứ Sáu, trước cuộc gặp với Tổng thống Philippines Marcos Jr., Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hegseth đã nhắc lại rằng cam kết của phía Mỹ đối với việc bảo vệ Philippines là “vững chắc”.

Ông nói thêm rằng Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương sẵn sàng “hợp tác với các đối tác trong khu vực để tạo ra những thách thức và áp lực chiến lược đối với ĐCSTQ, buộc Bắc Kinh phải cân nhắc lại việc có nên sử dụng vũ lực hay không.”

Ông Hegseth cho biết Mỹ sẽ triển khai nhiều hệ thống vũ khí tiên tiến hơn tới Philippines, bao gồm hệ thống tên lửa chống hạm NMESIS và các phương tiện mặt nước không người lái hiệu suất cao.

Ngoài ra, hai bên cũng nhất trí tổ chức huấn luyện song phương cho lực lượng đặc biệt tại quần đảo Batanes ở cực bắc Philippines, gần Đài Loan.

Ông nói: “Quan hệ đối tác của chúng tôi không chỉ tiếp tục cho đến ngày nay mà còn tiếp tục ngày càng sâu sắc. Liên minh của chúng tôi chưa bao giờ mạnh mẽ hơn thế này”.

Tổng thống Philippines Marcos hứa sẽ hợp tác chặt chẽ với Washington để duy trì sự ổn định trong khu vực. Ông nói rằng chuyến đi của ông Hegseth nêu bật sự ủng hộ vững chắc của Mỹ đối với các đồng minh trong hiệp ước.

Ông Marcos nói: “Điều này gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ và thể hiện cam kết chung của cả hai nước trong việc tiếp tục hợp tác để duy trì hòa bình ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và Biển Đông”.

Đối với Philippines, các cam kết quốc phòng của Mỹ là chìa khóa để ngăn chặn các hành động của ĐCSTQ. Cuộc gặp diễn ra vào thời điểm căng thẳng giữa Philippines và ĐCSTQ đang gia tăng về vấn đề quần đảo tranh chấp ở Biển Đông và hai nước thường xuyên xảy ra xung đột trên biển.

Năm 1946, Mỹ và Philippines chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Ngày nay, mối quan hệ hợp tác giữa hai nước dựa trên một loạt thỏa thuận lâu dài, như “Hiệp ước phòng thủ chung”, “Hiệp định các lực lượng thăm viếng” và “Hiệp định hợp tác quốc phòng tăng cường”.

Phản ứng của ĐCSTQ

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao ĐCSTQ Quách Gia Côn hôm 28/3 tuyên bố rằng bất kỳ sự hợp tác nào giữa Mỹ và Philippines cũng không nên nhằm vào bên thứ ba, làm tổn hại lợi ích của bên thứ ba, càng không nên khuếch đại cái gọi là “mối đe dọa“, kích động đối đầu và gia tăng căng thẳng trong khu vực.

Ông nhấn mạnh rằng Mỹ nên từ bỏ tư duy Chiến tranh Lạnh, chấm dứt kích động đối đầu ý thức hệ, ngừng gây rối ở Biển Đông và thôi chia rẽ khu vực. Mỹ không nên trở thành kẻ phá hoại hòa bình và kẻ gây rối tại Biển Đông. “Chúng tôi cũng khuyên phía Philippines không nên ‘dựa vào Mỹ để gây rối trên biển’ và càng không nên tìm cách kích động đối đầu quân sự.”

Chuyên gia quân sự Trương Quân Xã (Zhang Junshe, 张军社) hôm 28/3 nói với Thời báo Hoàn Cầu của ĐCSTQ rằng phát ngôn của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ là “sự đảo lộn trắng đen, mang tính khiêu khích rõ rệt, nhằm mục đích ‘hậu thuẫn và cổ vũ’ Philippines”. Trên thực tế, Mỹ hoàn toàn sẽ không cung cấp hỗ trợ thực chất cho Philippines, càng không sẵn sàng hy sinh lợi ích của mình vì Philippines.