California: Dự luật cho phép phụ huynh kiện mạng xã hội khiến trẻ em nghiện

Gần đây, Hạ viện California đã thông qua một dự luật buộc các công ty truyền thông xã hội như Instagram và TikTok phải chịu trách nhiệm về việc khiến trẻ em nghiện sản phẩm của họ và cha mẹ sẽ được phép kiện các nền tảng này với số tiền lên đến 25.000 USD cho mỗi đơn kiện, có thể bao gồm mức đền bù 1.000 USD trở nên đối với mỗi trẻ nếu là vụ kiện tập thể.

Dự luật của California cho phép phụ huynh khởi kiện các công ty không thực hiện các biện pháp để tránh gây nghiện cho trẻ em. Dự luật sẽ buộc các nền tảng mạng xã hội chịu trách nhiệm pháp lý đối với các tính năng được thiết kể để thu hút trẻ em, như nút “thích” và tính năng cuộn trang vô tận.

Dự luật định nghĩa “gây nghiện” là trẻ em dưới 18 tuổi bị tổn hại về vật chất và phát triển thể chất, tinh thần, tình cảm trong khi đấu tranh để ngừng hoặc giảm thời gian sử dụng mạng xã hội nhưng không được vì bị mạng xã hội dụ dỗ và không thể trốn thoát.

“Hậu quả tiêu cực từ việc lên mạng không kiểm soát có nhiều mức độ từ xa lánh xã hội cho đến sa sút trong học tập, cả về thể chất lẫn tinh thần”, chuyên gia tư vấn tâm lý Laurie Singer cho biết. Cô là người tư vấn cho các bệnh nhân trẻ mắc chứng nghiện mạng xã hội.

Tổ chức phi lợi nhuận Common Sense Media đăng tải kết quả một cuộc khảo sát cho thấy, thời gian sử dụng thiết bị di động ở lứa tuổi nhi đồng và thiếu niên tăng 17% trong giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2021 – tốc độ gia tăng lớn hơn nhiều so với 4 năm trước.

Thời gian sử dụng thiết bị di động trung bình ở lứa tuổi nhi đồng (8 – 12 tuổi) tăng từ 4 giờ 44 phút lên 5 giờ 33 phút; và ở lứa tuổi thiếu niên (13 – 18 tuổi) tăng từ 7 giờ 22 phút lên 8 giờ 39 phút.

Singer giải thích rằng mạng xã hội cũng là một phương tiện giúp trẻ cảm thấy bản thân được chấp nhận và tương tác với bạn bè của chúng, bắt kịp những xu hướng mới nhất, đăng tải bất kỳ điều gì lên mạng, nhận về sự thoả mãn ngay lập tức với những lượt “thích” hay những bình luận tích cực. Sự tương tác này có thể khiến cả trẻ em và người lớn “nghiện” chúng, cảm giác như mình được người khác chú ý.

Theo “San Jose Mercury News”, nhằm tránh rủi ro pháp lý, nhiều nhóm kinh doanh đã cảnh báo rằng nếu dự luật được thông qua, các công ty truyền thông xã hội có khả năng ngừng kinh doanh với trẻ em ở California.

Dự luật này chỉ áp dụng cho các công ty truyền thông xã hội có tổng doanh thu ít nhất 100 triệu USD trong năm qua, dường như nhằm vào các công ty truyền thông xã hội khổng lồ như Facebook đang thống trị thị trường. Dự luật không áp dụng cho các dịch vụ phát trực tuyến như Netflix và Hulu hoặc với các công ty chỉ cung cấp email và nhắn tin.

Tác giả của dự luật, Dân biểu Jordan Cunningham, đảng viên Đảng Cộng hòa của Hạt San Luis Obispo, cho biết: “Thời đại của các thí nghiệm xã hội với trẻ em không bị kiểm soát đã qua, chúng ta sẽ bảo vệ trẻ em.”

Cuộc bỏ phiếu hôm thứ Hai (23/5) là một bước quan trọng khi lập pháp, nhưng không phải là bước cuối cùng. Dự luật sẽ được đệ trình lên Thượng viện bang, và phải trải qua nhiều tuần điều trần và đàm phán giữa các nhà lập pháp và những người ủng hộ.

Dự luật cung cấp 2 con đường tránh trách nhiệm trước tòa cho các công ty truyền thông xã hội. Nếu dự luật trở thành luật, nó sẽ có hiệu lực vào ngày 1/1 năm sau và các công ty truyền thông xã hội sẽ không phải chịu trách nhiệm bồi thường nếu họ xóa nội dung bị cho là gây nghiện cho trẻ em trước ngày 1/4 năm sau.

Ngoài ra, các công ty thường xuyên kiểm tra các hoạt động của họ, để xác định và loại bỏ nội dung có thể dẫn đến tình trạng gây nghiện ở trẻ em cũng sẽ không bị kiện.

Cộng đồng doanh nghiệp phản đối dự luật này. Giám đốc điều hành và giám đốc điều hành cấp cao của công ty mạng công nghệ lưỡng đảng TechNet đã viết trong một bức thư gửi các nhà lập pháp, rằng nếu dự luật trở thành luật, các công ty truyền thông xã hội và các dịch vụ web trực tuyến sẽ không có lựa chọn nào khác, ngoài việc ngăn đối tượng dưới 18 tuổi, và xác minh độ tuổi một cách nghiêm ngặt, nhằm đảm bảo thanh thiếu niên không sử dụng trang web của họ. Họ nói rằng không có công ty truyền thông xã hội nào có thể coi nhẹ rủi ro pháp lý này.

Các nhà lập pháp dường như đã sẵn sàng thay đổi các phần của dự luật, cho phép phụ huynh kiện các công ty truyền thông xã hội, nhưng không ai đề xuất các giải pháp thay thế chi tiết.

Tuy nhiên, những người ủng hộ đã thúc giục thông qua dự luật vào thứ Hai (23/5). Thượng nghị sĩ Ken Cooley, đảng viên Đảng Dân chủ đến từ Rancho Cordova, nói rằng với tư cách là một luật sư, ông thường phản đối các dự luật tạo ra nhiều cơ hội tranh tụng hơn. Nhưng ông nói: “Các nhà lập pháp phải cải thiện môi trường xung quanh chúng ta, và môi trường xung quanh con cái chúng ta.”