Chống tham nhũng, ông Zelensky cải tổ hoàn toàn bộ máy quân dịch

Tất cả người đứng đầu trung tâm tuyển quân địa phương toàn quốc Ukraine sẽ bị mất ghế vì nhận hối lộ từ những ai không muốn ra chiến trường, theo tuyên bố của Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 11/8, gọi hoạt động làm giàu bất hợp pháp này trong thời chiến là “phản quốc” và cho hay đã có 112 thủ tục tố tục hình sự nhắm vào các quan chức này. Vấn đề hủ hóa của bộ máy quân dịch Ukraine từ lâu đã không còn là đề tài mới khi trên mạng xã hội đầy rẫy các video dân thường bị cưỡng bức bắt lính ngay trên đường phố trong khi thanh niên con ông cháu cha thư giãn ở các quán sang trọng. Ngay cả truyền thông phương Tây —thường tìm cách giấu diếm những điểm tối của chính quyền Kiev như đàn áp tôn giáo— cũng đăng về hiện tượng hối lộ của bộ máy này.

Trong tuyên bố viết rõ “chúng tôi giải tán tất cả các “ủy ban quân sự” địa phương” và tóm tắt tội lỗi của họ là “làm giàu bất hợp pháp, hợp pháp hóa tiền thu được một cách bất hợp pháp, thu lợi phi pháp, vận chuyển trái phép lính nghĩa vụ qua biên giới.”

Có đoạn viết “bây giờ hệ thống này hoạt động rất tồi tệ. Cách họ đối xử với người lính ở đó, cách họ đối xử với nhiệm vụ của họ,… đơn giản là vô đạo đức” và “nhận hối lộ trong thời chiến là phản quốc.”

• BBC: Người Ukraine đào ngũ liều chết chạy sang Romania — BBC có hẳn một bài phóng sự và điều tra dài đăng ngày 9/6, cùng phiên bản thu âm 30 phút, về tình trạng những người Ukraine liều chết trốn khỏi nước này. Có người đã phục vụ trong quân đội và muốn trốn đi. Có người chưa phục vụ và không muốn bị bắt lính. Có cha mẹ vứt đi sự nghiệp để đưa con sắp đến tuổi nhập ngũ vượt biên. Họ phải vượt qua những nguy hiểm đặc biệt ở biên giới để trốn khỏi Tổ quốc của mình. Có người mất tiền cho các cơ cấu môi giới trợ giúp vượt biên. Trong khi đó, con nhà giàu trong nước có thể không phải đi quân dịch bằng cách đóng tiền “phí hàng tháng” cho bộ máy tuyển quân.

Giải pháp của ông Zelensky sẽ là thay những người lãnh đạo này bằng những người thích hợp hơn. “Hệ thống này nên được vận hành bởi những người hiểu biết chính xác chiến tranh là thế nào”, và theo trình độ quản lý nhà nước của ông Zelensky thì ông cho rằng bộ máy này nên được vận hành bởi “những người lính đã qua mặt trận nhưng không thể tiếp tục chiến đấu vì lý do sức khỏe, mất tay mất chân nhưng vẫn giữ được phẩm giá, v.v.”

Tất cả những quan chức tuyển quân đều bị thay, dù có bị tìm thấy chứng cứ tội phạm hay không. “Các “quân ủy” đã bị cách chức; còn với các quan chức khác vẫn còn chức vị và không tìm thấy số liệu về tội ác hoặc vi phạm, vậy nếu họ muốn giữ quân hàm và phẩm giá của mình, thì hãy ra mặt trận.”

Về tiến hành cụ thể, ông Zelensky cho biết “sẽ có cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia trong 2 tuần nữa để giải quyết vấn đề này” và quyết định người đứng đầu quân đội Valery Zaluzhny sẽ trực tiếp chịu trách nhiệm đứng ra triển khai việc này.

Theo Reuters phân tích, vụ việc này liên quan tới một chuỗi các vụ bê bối liên quan bộ máy tuyển quân của Ukraine.

Tháng trước, người đứng đầu trung tâm quân dịch Odessa Evgeny Borisov đã bị bắt tạm giam trước khi xử án vì tài sản giàu có không minh bạch, và các báo chí cho thấy gia đình ông ta mua những tài sản xa hoa ở Tây Ban Nha.

Một cảnh cưỡng bức bắt lính ngay nơi công cộng ở Odessa, nơi phần đông là người gốc Nga sinh sống:

Reuters cũng báo cáo rằng các video cảnh cưỡng bức bắt lính ở Ukraine có rất nhiều trên các trang mạng xã hội.