Chuyên gia: ĐCSTQ lợi dụng TikTok để định hình và thay đổi quan điểm của người dùng

Ông Anthony Vinci, cựu Giám đốc Công nghệ (CTO) kiêm Phó Giám đốc Năng lực của Cơ quan Tình báo Địa không gian Quốc gia Mỹ (NGA), và cũng là cựu quan chức tình báo cấp cao, cho biết TikTok lựa chọn đẩy tin tức một cách có chọn lọc, từ đó thay đổi quan điểm của người dùng.

Ông cũng lấy TikTok (phiên bản quốc tế của Douyin) làm ví dụ để nói với phóng viên của Epoch Times rằng, giữa Mỹ và Trung Quốc tồn tại sự khác biệt cơ bản trong cách sử dụng công nghệ AI.

Ngày 13/11, tiến sĩ Vinci phát biểu tại Viện Hudson rằng, mô hình của TikTok là một ví dụ điển hình về cuộc chiến nhận thức, chiến tranh thông tin do Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tiến hành, nhằm mục đích thay đổi quan điểm của mọi người.

Ông nói: “Chiến tranh nhận thức nhằm thay đổi quan điểm của con người, để nó phù hợp với mục đích vận hành hoặc mục tiêu quân sự của bên tiến hành.” “TikTok chính là một ví dụ điển hình, nó thể hiện rất thực tế kiểu mô hình này.”

TikTok chủ yếu nhắm đến người trẻ tuổi. Tiến sĩ Vinci nói: “Nhóm người dùng chính của TikTok là thế hệ Z, tức là những người khoảng trên 20 tuổi, tất nhiên cũng có những nhóm tuổi khác.”

“TikTok thường là kênh người dùng tiếp cận thông tin. Hiện nay, họ không còn xem tin tức qua truyền hình cáp, tivi hoặc báo mạng nữa mà là qua TikTok. Do đó, TikTok là nền tảng có thể nhắm chính xác vào một thế hệ cụ thể và gửi đến họ những gì họ coi là tin tức toàn cầu.”

Tiến sĩ Vinci cho biết, TikTok bị kiểm soát bởi ĐCSTQ nên có sự kiểm duyệt thông tin và tin tức.

Ông nói: “Rõ ràng, chủ sở hữu TikTok là một công ty Trung Quốc, mà công ty Trung Quốc, dù không phải doanh nghiệp nhà nước, cũng có thể bị ĐCSTQ kiểm soát, đó là cách thể chế của ĐCSTQ vận hành.”

“Nhiều nghiên cứu cho thấy mức độ kiểm duyệt thông tin của TikTok nghiêm ngặt hơn so với các mạng xã hội khác.”

Tiến sĩ Vinci lấy ví dụ: đối với các vấn đề như vụ Thiên An Môn, vấn đề người Duy Ngô Nhĩ và các vấn đề nhân quyền khác, TikTok đều kiểm duyệt mạnh hơn các nền tảng mạng xã hội của Mỹ; đồng thời, những người dùng TikTok lâu dài trở nên ủng hộ hơn các hành động của ĐCSTQ trong vi phạm nhân quyền.

Ông nói: “Một nhóm nghiên cứu của Đại học Rutgers đã nghiên cứu sâu vấn đề kiểm duyệt thông tin trên TikTok, và kết quả cho thấy không chỉ bị sửa đổi và kiểm duyệt mà thực sự còn tạo ra ảnh hưởng.”

“Đối với người dùng càng dùng TikTok trong thời gian dài, quan điểm của họ về các vấn đề nhân quyền của ĐCSTQ càng có xu hướng ủng hộ (ĐCSTQ).”

“Cuộc chiến nhận thức này thực sự có hiệu quả, họ có thể làm thay đổi quan điểm của người dùng.”

Ông nói: “Đây là điều vô cùng bất công… Họ (ĐCSTQ) thậm chí còn có ‘quyền sở hữu’ ở đây.”

Việc kiểm duyệt thông tin trên TikTok phụ thuộc nhiều vào AI, có thể tự động nhận diện các từ khóa và chủ đề nhạy cảm như: Pháp Luân Công, Tây Tạng, Tân Cương, Hồng Kông, Đài Loan…

Khác biệt giữa Mỹ và Trung Quốc trong sử dụng AI

Tiến sĩ Vinci cũng chia sẻ với phóng viên Epoch Times về chủ đề TikTok, ông cho biết giữa Mỹ và Trung Quốc có sự khác biệt cơ bản trong việc sử dụng AI để thu thập thông tin.

Ông nói: “Khác biệt chủ yếu ở chỗ, các cơ quan của Mỹ bắt buộc phải tuân thủ pháp luật, (Mỹ) có hệ thống bảo vệ quyền công dân và quyền cá nhân, ngay cả với người không phải công dân Mỹ cũng vậy. Dù là các cơ quan tình báo, họ cũng phải tuân thủ luật pháp và bảo vệ quyền riêng tư cá nhân, thậm chí ở mức độ nào đó đối với người không phải công dân sống tại Mỹ.”

“Điều này hoàn toàn khác với Trung Quốc (ĐCSTQ).”

“Tại Trung Quốc, ĐCSTQ cùng các cơ quan an ninh như Bộ An ninh Quốc gia không cần tuân thủ các quy tắc này, họ hầu như có thể tự do hành động. Theo luật tình báo của họ, họ có thể buộc người dân hoặc doanh nghiệp cung cấp thông tin hoặc dữ liệu. Họ có thể tùy ý thu thập mọi thông tin về công dân nước mình.”

“Đó là hai hệ thống hoàn toàn khác nhau.”

Tiến sĩ Vinci khẳng định, ĐCSTQ tích cực sử dụng AI xâm phạm nhân quyền cả trong nước lẫn ở nước ngoài.

Ông nói: “Trong sách tôi, tôi đề cập rất nhiều đến việc ĐCSTQ thu thập lượng lớn dữ liệu về người dân trong nước.”

“Theo tôi nhận định, họ đang tận dụng AI để xử lý và phân tích thông tin về người dân, nhận diện khuôn mặt và những thứ tương tự.”

“Những dữ liệu này được dùng cho ‘kiểm soát xã hội’, dùng trong hệ thống điểm tín nhiệm xã hội và các cơ chế tương tự.”

Đề xuất đào tạo toàn dân nhận diện thông tin, nhận diện chiến tranh nhận thức – phổ cập toàn quốc

Tiến sĩ Vinci đề xuất nên đào tạo cho toàn dân Mỹ kỹ năng nhận diện mối đe dọa từ chiến tranh thông tin, chiến tranh nhận thức đến từ các nước thù địch.

Ông nói: “Mọi công dân đều đang trở thành mục tiêu bị các thế lực thù địch thu thập tình báo.”

“Ai cũng biết TikTok không chỉ thu thập thông tin người dùng, thậm chí cả thông tin trẻ vị thành niên, rồi gửi về Trung Quốc. Bộ Tư pháp Mỹ đã truy tố họ về việc này.”

Do TikTok chịu sự kiểm duyệt ngôn luận của ĐCSTQ, nên Bộ Ngoại giao, Bộ An ninh Nội địa và quân đội Mỹ đều đã cấm sử dụng TikTok.

Tiến sĩ Vinci nói: “Đối tượng của chiến tranh thông tin là toàn dân, bao gồm cả cử tri.”

“Tôi cho rằng, chính phủ không thể bảo vệ toàn bộ đất nước, mọi người đều tránh khỏi hoạt động thu thập thông tin tình báo, chiến tranh thông tin và chiến tranh nhận thức.”

“Chúng ta cần truyền đạt cho mọi người biết cách nhận diện mối đe dọa, phát hiện thời điểm xuất hiện mối đe dọa và dạy mọi người các biện pháp tự bảo vệ cơ bản.”

“Chúng ta cần phổ cập kiến thức này đến toàn dân.”

Ông nói: “Dân chủ hóa tình báo là rất quan trọng. Như vậy, ai cũng sẽ tham gia vào hệ thống tự bảo vệ trước chiến tranh thông tin và thu thập dữ liệu ở một mức độ nào đó.”