Chuyên gia: TT Putin có thể buộc người Ukraine chiến đấu cho Nga theo thiết quân luật

Theo các chuyên gia, sắc lệnh thiết quân luật của Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể dẫn đến việc người Ukraine buộc phải chiến đấu vì ông ta chống lại quân đội của chính đất nước họ.

TT Putin đã tuyên bố thiết quân luật vào hôm thứ Tư (19/10) tại bốn khu vực Ukraine của Ukraine – Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporizhzhia – mà ông gần đây đã tuyên bố là sáp nhập, mặc dù các nhà lãnh đạo toàn cầu đã chỉ trích động thái này là bất hợp pháp. Thiết quân luật, theo định nghĩa của Investopedia, là “sự thay thế một chính phủ dân sự bằng chính quyền quân sự với quyền hạn vô hạn để đình chỉ các biện pháp bảo vệ thông thường về quyền dân sự.”

Mặc dù ông Putin không nói rõ những hành động có thể được thực hiện dưới tình trạng thiết quân luật, nhưng lệnh này có thể dẫn đến việc kiểm duyệt nhiều hơn, hạn chế đi lại và tụ tập công khai, cũng như thẩm quyền rộng hơn cho việc thực thi pháp luật, AP đưa tin. 

Theo ông William Reno, chủ nhiệm khoa khoa học chính trị tại Đại học Northwestern, tại những khu vực mà lệnh thiết quân luật sẽ có hiệu lực vào thứ Năm, thường dân Ukraine cũng có thể sẽ bị điều động gia nhập quân đội Nga. 

Ông Reno nói: “Nếu người Ukraine bị buộc phải chiến đấu với những người Ukraine khác, mục đích có thể là làm phức tạp thêm các nỗ lực của chính phủ Ukraine trong việc tái hợp nhất các khu vực này.”

“Những nỗ lực nhằm khẳng định lại quyền kiểm soát của Ukraine sẽ trở nên phức tạp bởi vô số những lời xác nhận và cáo buộc xung quanh việc ai đã làm và không hợp tác với quân chiếm đóng của Nga. Lịch sử cho thấy đây có thể là một quá trình rất xấu xí.”

TT Putin trước đó đã tuyên bố điều động một phần ở Nga, mà ông cho biết sẽ gọi thêm 300.000 binh sĩ để chiến đấu tại Ukraine. Nhà lãnh đạo Nga nói với các phóng viên hôm thứ Sáu rằng việc điều động sẽ hoàn thành trong khoảng hai tuần nữa.

Nhìn chung, ông Reno tin rằng thông báo thiết quân luật có “tác động đáng kể” đối với dân thường ở các vùng thuộc Ukraine dưới sự kiểm soát của Nga.

Ông nói: “Thiết quân luật dường như cung cấp cho các nhà chức trách sự biện minh pháp lý mà họ cần để cưỡng chế di dời các bộ phận dân cư đến các địa điểm khác.”

“Cưỡng bức di dời là một đặc điểm trong nỗ lực của Liên Xô nhằm tái cấu trúc cân bằng sắc tộc theo những cách thuận lợi hơn cho sự kiểm soát của nhà nước. Điều tương tự cũng có thể đang diễn ra tại các khu vực do Nga chiếm đóng ở Ukraine.”

Ông Reno cũng nói rằng ông Putin có thể sử dụng thiết quân luật để gửi tín hiệu rằng sự hiện diện của Nga ở các khu vực đó là “vĩnh viễn và không thể đảo ngược, ngay cả khi quân đội Nga mất kiểm soát ở một số khu vực nhất định.”

Ông nói thêm: “Hệ quả thực tế của thông báo này là việc chuyển từ đấu tranh sang một hình thức dàn xếp thương lượng nào đó sẽ khó hơn rất nhiều.”

Yuri Zhukov, phó giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Michigan, cho biết: “Trên giấy tờ, thiết quân luật ngụ ý một loạt các biện pháp như hạn chế người xuất cảnh và nhập cảnh, hạn chế di chuyển trong nước, hạn chế ngôn luận, cấm một số đảng chính trị, cấm bầu cử và trưng cầu dân ý, tài sản tư nhân phục vụ quốc phòng.”

Ông Zhukov nói rằng thiết quân luật của Nga có thể cung cấp cơ sở pháp lý để cưỡng chế tái định cư người Ukraine tại các khu vực bị chiếm đóng, vận động họ chiến đấu chống lại những người Ukraine khác và lấy tài sản của họ.

Ông Zhukov nói thêm rằng tuyên bố của TT Putin là một tín hiệu ông này muốn gửi tới cho người dân của mình rằng ông đang làm việc một cách nghiêm túc. Trong khi các lực lượng của Nga tiếp tục đối mặt với những thất bại trên chiến trường Ukraine, các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự của Nga đang chịu áp lực phải “chứng tỏ kết quả, hoặc ít nhất là tỏ ra chủ động.”

Xuân Lan (theo Newsweek)