Cuba tuyên bố sẽ “phá vỡ” mạng lưới đưa người Cuba sang chiến đấu cho Nga ở Ukraine

Hôm thứ Hai (4/9), chế độ cộng sản Castro ở Cuba tuyên bố, họ đang nỗ lực để “vô hiệu quá và phá vỡ” một mạng lưới buôn người bị cáo buộc là tuyển mộ công dân Cuba sang chiến đấu cho Nga ở Ukraine.

Tuyên bố của chính quyền cộng sản Cuba được đưa ra sau khi một số bài báo phát hành vào tuần trước đưa tin, ít nhất hai thanh thiếu niên Cuba đã cáo buộc những kẻ lừa đảo người Nga đã lừa dối họ bằng một lời mời làm việc xây dựng giả để ép họ tham gia chiến đấu cho Nga ở Ukraine.

Trong một thông báo do Bộ Ngoại giao Cuba đưa ra hôm 4/9, chế độ Castro khẳng định rằng mạng lưới buôn người bị cáo buộc này hoạt động từ Nga và liên quan đến “các công dân Cuba sống ở đó, và thậm chí một số người từ Cuba.”

Thông báo cho biết: “Những nỗ lực thuộc loại này đã bị vô hiệu hóa và các thủ tục tố tụng hình sự đã được bắt đầu để chống lại những người liên quan đến các hoạt động này.”

Chính phủ Nga chưa bình luận về các cáo buộc này tại thời điểm bài viết này được phát hành. 

Cuba là đồng minh lâu đời của Nga. Giống như hai chế độ độc tài khác trong khu vực là Venezuela và Nicaragua,  Cuba đã công khai bày tỏ ủng hộ Nga xâm lược Ukraine. Năm ngoái, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez Parrilla tuyên bố rằng việc Nga xâm lược Ukraine là “cần thiết” để đáp trả sự tồn tại của NATO, mặc dù Ukraine không phải là quốc gia thành viên của tổ chức này.

Mặc dù ủng hộ cuộc xâm lược của Nga, nhưng trong một thông báo, chính quyền Castro khẳng định rằng Cuba “không tham gia cuộc chiến ở Ukraine”. Thông báo này cũng chỉ trích “những kẻ thù” của Cuba đã thúc đẩy “thông tin xuyên tạc nhằm tìm cách làm hoen ố hình ảnh của đất nước này và coi quốc gia này như một kẻ đồng lõa với các hành động này”, điều mà họ “bác bỏ một cách dứt khoát”. 

Trong thông báo của mình, chế độ cộng sản Castro tiếp tục khẳng định rằng Cuba có một “lập trường lịch sử rõ ràng và kiên định chống lại chủ nghĩa đánh thuê”, đồng thời lưu ý rằng Cuba đóng “một vai trò tích cực ở Liên Hợp Quốc trong việc bác bỏ hành vi đó”. 

Trên thực tế, trong quá khứ, chế độ Castro đã nhiều lần cử nam thanh niên Cuba đi chiến đấu trong các cuộc chiến ở nước ngoài mà Cuba không trực tiếp liên quan, chẳng hạn sự can thiệp của chính quyền cộng sản Cuba vào Angola trong những năm 1970, nơi hàng nghìn người Cuba, được cử đến tham gia chiến đấu, đã chết.

Thông báo của chế độ Castro kết luận: “[Cuba] đang hành động và sẽ hành động mạnh mẽ chống lại bất kỳ ai, từ lãnh thổ quốc gia này, tham gia vào bất kỳ hình thức buôn người nào nhằm mục đích tuyển dụng hoặc thuê công dân Cuba để họ có thể sử dụng vũ khí chống lại bất kỳ quốc gia nào”. 

Một bài báo của Breitbart News phát hành vào tuần trước đưa tin rằng hai người đàn ông tự xưng là hai thanh thiếu niên Cuba 19 tuổi tố cáo đã bị lừa đảo bởi những công dân Nga chưa xác định danh tính, những người được cho là đã lừa dối hai thanh niên Cuba bằng một lời mời làm việc xây dựng giả.

Trong một video, hai nam thanh niên Cuba này đã được nhà báo Juan Manuel Cao của tờ América TeVé đặt tại Miami xác nhận là Alex Vegas Díaz và Andorf Velázquez García, đã cầu xin sự giúp đỡ và yêu cầu hỗ trợ để quay lại Cuba sau khi yêu cầu muốn được trục xuất của họ khiến họ phải đối mặt với những lời đe dọa lên đến 30 năm tù.

Hôm 4/9, phát biểu với tờ América TeVé, ông Mario Velazquez , cha của Andorf Velázquez García, cho biết, con trai ông được cho là đã được một “người Cuba và một phụ nữ Nga” tuyển dụng đến Nga.

Ông Velázquez, hiện đang sống tại Mexico, kể lại: “Tôi rời Cuba vào ngày 27/7 và con trai tôi đã rời đi để đến Nga. Nhưng chưa có lúc nào người ta nói rằng chúng sẽ tham chiến. Điều đó chưa bao giờ được nói. Chúng sẽ làm một số việc như việc xây dựng, đào hầm hào, nhưng chưa có lúc nào chúng được cho biết rằng chúng sẽ tham chiến.”

Khi được hỏi liệu chế độ Castro có biết về trường hợp của con trai ông không, ông Velázquez khẳng định rằng là có. Ông giải thích rằng chính quyền cộng sản Cuba duy trì chế độ kiểm soát chặt chẽ đối với công dân của mình, đặc biệt là những người trong độ tuổi quân sự.

Ông nhấn mạnh: “Làm sao bạn nghĩ rằng một chính phủ kiểm soát mọi thứ lại không biết về chuyện đó? Họ biết về nạn buôn người.” 

Tuy vậy, bà Cary Díaz, mẹ của Alex Vegas Díaz, cho biết, bà vẫn không chắc chắn về tung tích của con trai mình, khi giải thích rằng bà đã không nhận được cuộc gọi nào từ con trai trong “nhiều ngày”. 

Bà Díaz lưu ý: “Những gì chúng tôi nghe được ở đây, trên đường phố, là có nhiều người mất tích, chúng tôi không biết họ đang ở đâu. Đó là những gì mọi người nói. [Bạn gái của con trai bà] nói rằng ngôi nhà bị bao vây bởi An ninh Nhà nước và cô ấy không thể rời khỏi nhà.”

Hai thanh niên Cuba này không phải là những công dân Cuba đầu tiên được cho là đang chiến đấu cho Nga ở Ukraine.

Hồi tháng Năm, một nhóm ít nhất 14 công dân Cuba được cho là đã gia nhập lực lượng vũ trang Nga để chiến đấu ở Ukraine. Đổi lại, chính phủ Nga cho phép những người Cuba nhập ngũ này được hưởng quyền nhập quốc tịch Nga nhanh chóng sau khi thực hiện một năm nghĩa vụ quân sự.