Đàm phán tường biên giới bế tắc, chính phủ Mỹ nguy cơ lại đóng cửa

Ủy ban lưỡng đảng tại Hạ viện và Thượng viện vẫn đang tích cực đàm phán về luật ngân sách liên quan tới an ninh biên giới, trong đó có tiền chi cho xây tường biên giới miền nam, nhưng cho tới Chủ Nhật (10/2), hai đảng Cộng hòa và Dân chủ vẫn bế tắc về các chính sách nhập cư. Nếu trước thứ Sáu (15/2), các bên không thể đạt được thỏa thuận biên giới, chính phủ Mỹ có nguy cơ lại tiếp tục phải đóng cửa.

Trong chương trình “Fox News Sunday” hôm 10/2, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Richard Shelby cho biết: “Các cuộc đàm phán hiện tại đang bị đình trệ.” Ông Shelby nói rằng sự bế tắc này là do Đảng Dân chủ muốn đặt giới hạn về số lượng giường trong các cơ sở giam giữ những người vào nước Mỹ bất hợp pháp.

Trong khi đó, cũng trong chương trình “Fox News Sunday”, Thượng nghị sĩ Dân chủ Jon Tester cho rằng các cuộc đàm phán không hẳn đã thất bại. “Đó là một cuộc đàm phán. Các cuộc đàm phán hiếm khi diễn ra suôn sẻ dù bằng cách nào,” ông Tester nói.

Một trong những đòi hỏi mấu chốt của Đảng Dân chủ là thỏa thuận biên giới phải bao gồm việc giảm tiền chi cho các giường giam giữ những người bị Lực lượng Nhập cư và Hải quan Mỹ (ICE) bắt. Ngược lại, Đảng Cộng hòa muốn tăng số lượng giường trong các cơ sở giam giữ này, coi đó là một phần trong nỗ lực của họ để thúc đẩy tốc độ trục xuất người nhập cư bất hợp pháp.

Reuters, dẫn nguồn tin thông thạo về các cuộc đàm phán, cho biết Đảng Dân chủ đã đề xuất giảm giới hạn giường giam giữ từ 40.520 (hiện tại) xuống 35.520 giường, đổi lại họ sẽ đồng ý chi một số tiền cho hàng rào vật chất tại biên giới miền nam.

Nhưng Đảng Dân chủ cũng muốn tạo ra một giới hạn khác bên trong giới hạn nêu trên, với việc đặt hạn mức 16.500 giường tại các cơ sở giam giữ người nhập cư bất hợp pháp ở trong nội địa nước Mỹ. Số giường còn lại sẽ được đặt ở các trung tâm giam giữ tại vùng biên giới.

Một trợ lý của Đảng Dân chủ tại Hạ viện hôm 10/2 giải thích rằng việc có hạn ngạch giường giam giữ trong nội địa, lực lượng ICE sẽ buộc phải tập trung vào việc bắt giam và trục xuất tội phạm nghiêm trọng, chứ không chỉ bắt giữ những người nhập cư tuân thủ luật.

Một nguồn tin khác nói với Reuters rằng Đảng Cộng hòa không đồng ý với đề xuất nêu trên của phe Dân chủ.

Tổng thống Donald Trump hôm 10/2 đã lên tiếng nói rằng đề xuất của Đảng Dân chủ sẽ bảo vệ những tên tội phạm giết người. “Họ đang đề xuất rất ít tiền cho Bức tường Biên giới đặc biệt cần thiết này và bây giờ [Đảng Dân chủ] lại muốn đặt hạn ngạch trong việc giam giữ tội phạm bạo lực đã bị kết án,” ông Trump tweet.

Trợ lý của Đảng Dân chủ tại Hạ viện phản bác: “Những tuyên bố rằng đề xuất này sẽ cho phép thả những tội phạm bạo lực là sai lầm.”

Reuters cho biết cho tới 10/2, các nhà lập pháp đang thảo luận về thỏa thuận biên giới vẫn chưa thể chốt được khoản tiền chi cho xây tường biên giới theo yêu cầu của Tổng thống Trump.

Mặc dù nhiều nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội khẳng định họ sẽ không sử dụng chiến thuật đóng cửa chính phủ, nhưng Giám đốc Ngân sách Tòa Bạch Ốc Mick Mulvaney cho biết ông không loại trừ khả năng chính phủ lại tiếp tục phải dừng hoạt động.

Trao đổi trên chương trình “Meet the Press” của kênh NBC hôm 10/2, ông Mulvaney nói: “Việc đóng cửa hoàn toàn được loại bỏ khỏi bàn đàm phán? Câu trả lời là không.”

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham trong chương trình “Sunday Morning Futures” trên Fox News hôm 10/2 cũng cảnh báo rằng: “Ông Donald Trump sẽ không ký bất kỳ luật nào mà giảm không gian giường [tại các cơ sở giam giữ]. Đó hoàn toàn là sự thật.”

Trong khi đó, một số nhà đàm phán về thỏa thuận biên giới cho biết nếu Quốc hội không thể thông qua luật an ninh biên giới vào thứ Sáu (15/2), các nghị sĩ sẽ chuyển hướng tới việc thông qua một dự luật ngân sách ngắn hạn khác nhằm tránh đóng cửa chính phủ và cho các bên thêm thời gian để đạt được thỏa thuận biên giới phù hợp.

Xuân Thành