Đảo chính ngoại giao: Tổng thống Đài Loan nói chuyện với Tổng thống đắc cử Séc

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã có cuộc điện đàm với Tổng thống đắc cử Séc Petr Pavel hôm thứ Hai (30/1). Việc làm này có thể được coi là ‘đảo chính ngoại giao’ khi hai quốc gia này chưa có quan hệ chính thức về ngoại giao, và chắc chắn sẽ chọc giận Bắc Kinh, Reuters bình luận.

Hai nhà lãnh đạo đã nhấn mạnh các giá trị chung của đất nước về tự do dân chủ và nhân quyền trong cuộc điện đàm kéo dài 15 phút, và ông Pavel cho biết ông hy vọng sẽ gặp bà Thái Anh Văn trong tương lai.

Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần của Trung Quốc và yêu cầu các nước khác công nhận yêu sách chủ quyền của họ, điều mà Chính phủ bầu cử dân chủ của Đài Loan bác bỏ. Tuy nhiên, nhiều quốc gia trên thế giới vẫn e ngại Bắc Kinh và tránh các hoạt động chính thức cấp cao với Đài Loan cũng như Tổng thống Đài Loan.

Năm 2016, Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đã điện đàm với bà Thái Anh Văn ngay sau khi thắng cử, gây ra làn sóng phản đối từ Bắc Kinh.

Bà Thái Anh Văn cho biết bà hy vọng rằng dưới sự lãnh đạo của ông Pavel, Cộng hòa Séc sẽ tiếp tục hợp tác với Đài Loan để thúc đẩy quan hệ đối tác chặt chẽ và bà hy vọng sẽ giữ liên lạc với ông.

“Tương tác song phương giữa Đài Loan và Cộng hòa Séc rất gần gũi và tốt đẹp,” trích theo văn phòng của bà Thái Anh Văn.

Ông Pavel, cựu chỉ huy quân đội và quan chức cấp cao của NATO, người đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Séc hôm thứ Bảy, cho biết trên Twitter rằng hai quốc gia “chia sẻ các giá trị tự do dân chủ và nhân quyền.”

Quan hệ Séc với Bắc Kinh và Đài Bắc

Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết họ đang “tìm cách xác minh với phía Séc,” sau khi các phương tiện truyền thông đưa tin rằng có cuộc gọi giữa Tổng thống Đài Loan và Tổng thống đắc cử Séc.

“Phía Trung Quốc phản đối các quốc gia mà họ có quan hệ ngoại giao tham gia vào bất kỳ hình thức trao đổi chính thức nào với chính quyền Đài Loan. Tổng thống đắc cử Séc Pavel trong thời gian bầu cử đã công khai nói rằng nguyên tắc ‘một Trung Quốc’ cần được tôn trọng,” Bộ cho biết.

Ông Pavel sẽ nhậm chức vào đầu tháng 3, thay thế Tổng thống Milos Zeman, người nổi tiếng với lập trường thân Bắc Kinh.

Ông Zeman đã nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tháng này và họ đã tái khẳng định mối quan hệ “thân thiện cá nhân” của họ, theo nội dung cuộc gọi từ văn phòng của ông Zeman.

Cộng hòa Séc, giống như hầu hết các quốc gia, không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, nhưng hai bên đã xích lại gần nhau hơn khi Bắc Kinh gia tăng các mối đe dọa quân sự đối với quốc đảo này, đồng thời Đài Bắc tìm kiếm những người bạn mới ở Đông và Trung Âu.

Chính phủ hữu khuynh của Séc cho biết họ muốn tăng cường hợp tác với các nước dân chủ ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, bao gồm cả Đài Loan, và cũng đang tìm cách “điều chỉnh lại” quan hệ với Trung Quốc.

Năm 2020, người đứng đầu Thượng viện Séc đã đến thăm Đài Loan và tuyên bố mình là người Đài Loan trong một bài phát biểu tại quốc hội Đài Loan, nhắc nhở tới quan điểm thách thức chủ nghĩa cộng sản của cố Tổng thống Hoa Kỳ John F. Kennedy ở Berlin năm 1963.