Động đất ở Nhật Bản: Ít nhất 55 người thiệt mạng, Wajima dịch chuyển 1,3 mét

Hôm thứ Ba (2/1), các đội cứu hộ Nhật Bản đã tiếp cận các vùng sâu vùng xa bị ảnh hưởng nặng nề bởi trận động đất mạnh ngay ngày đầu năm mới. Hiện tại, thảm họa này đã khiến ít nhất 55 người thiệt mạng, cùng với các hoạt động cứu hộ tiếp tục diễn ra, số người thương vong có thể còn tăng thêm.

Trận động đất ban đầu được ước tính có cường độ 7,6 độ richter, sóng thần đã ập vào bờ biển phía tây Nhật Bản vào chiều thứ Hai và cuốn trôi một số ô tô và nhà cửa ra biển, khiến người dân ở một số khu vực ven biển phải sơ tán đến vùng đất cao hơn.

NYT đưa tin ít nhất 55 người đã thiệt mạng, chính quyền Nhật Bản cho biết một ngày sau thảm họa.

Ngày 2/1/2024, mặt đường xuất hiện vết nứt sau trận động đất lớn ở thành phố Nanao, tỉnh Ishikawa, Nhật Bản. (Ảnh: Getty Images)

Hàng ngàn lính tự vệ, lính cứu hỏa và cảnh sát trên khắp đất nước đã được điều động đến khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất trên Bán đảo Noto ở tỉnh Ishikawa.

Tuy nhiên, nỗ lực cứu hộ đã bị cản trở do đường sá bị hư hại nghiêm trọng và tắc nghẽn, và chính quyền cho biết họ vẫn đang nỗ lực đánh giá đầy đủ thiệt hại.

Nhiều dịch vụ đường sắt, phà và chuyến bay đến khu vực Bán đảo Noto đã phải tạm ngừng hoạt động và một sân bay trong khu vực buộc phải đóng cửa do đường băng bị nứt.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida phát biểu tại cuộc họp cứu trợ thảm họa khẩn cấp hôm thứ Ba (ngày 2/1) rằng: “Tìm kiếm và cứu hộ nạn nhân động đất là một cuộc chiến với thời gian”.

Ông Kishida cho biết, lực lượng cứu hộ gặp khó khăn trong việc tiếp cận phía cực bắc của Bán đảo Noto vì đường sá bị phá hủy. Theo khảo sát bằng trực thăng từ trên cao xác nhận rằng có nhiều vụ sập nhà trên diện rộng trong khu vực, bao gồm vỡ đường, lở đất và hỏa hoạn.

Các quan chức tỉnh Ishikawa nói với Kyodo News rằng đám cháy ở thành phố Wajima đã nhấn chìm hơn 200 tòa nhà, nhưng hiện đám cháy đã được kiểm soát.

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản cho biết hơn 140 dư chấn đã được phát hiện kể từ trận động đất đầu tiên hôm thứ Hai. Cơ quan này cảnh báo những trận động đất mạnh hơn có thể xảy ra trong những ngày tới.

Vào ngày 1/1/2024, một trận động đất mạnh 7,6 độ richter đã xảy ra ở tỉnh Ishikawa, Nhật Bản, gây sập nhà và hư hại đường sá địa phương. (Ảnh: Getty Images)

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết trong một tuyên bố rằng Mỹ sẵn sàng cung cấp mọi trợ giúp cần thiết cho Nhật Bản sau trận động đất.

“Là đồng minh thân cận, Mỹ và Nhật Bản chia sẻ một tình bạn sâu sắc giúp đoàn kết người dân của chúng ta. Chúng tôi đứng cùng người dân Nhật Bản trong thời điểm khó khăn này.”

Vào tối thứ Hai, Chính phủ Nhật Bản đã ra lệnh cho hơn 97.000 người sơ tán khỏi nhà, đưa họ đến nơi trú ẩn trong các nhà thể thao và phòng tập thể dục của trường học. Những địa điểm này thường được sử dụng làm trung tâm sơ tán trong trường hợp khẩn cấp.

Nhiều người đã trở về nhà vào thứ Ba khi chính quyền dỡ bỏ cảnh báo sóng thần.

Tuy nhiên, trang web của Công ty Điện lực Hokuriku cho biết khoảng 33.000 hộ gia đình ở tỉnh Ishikawa vẫn chưa có điện vào sáng sớm thứ Ba. Theo NHK, 16 thị trấn ở vùng Noto bị tạm thời mất nguồn cung cấp nước.

• Động đất ở Nhật Bản khiến hơn 36.000 hộ gia đình mất điện

Nước bể chứa nhiên liệu tại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới tràn ra

Công ty Điện lực Tokyo cùng ngày cho biết họ đã xác nhận nước bể nhiên liệu của Nhà máy điện hạt nhân Kashiwazaki Kariwa ở tỉnh Niigata, được mệnh danh là “nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới”, đã tràn ra ngoài.

Theo truyền thông Nhật Bản, Công ty Điện lực Tokyo ngày 1/1 cho biết sau trận động đất mạnh, công ty đã ngay lập tức cử nhân sự đến Nhà máy điện hạt nhân Kashiwazaki Kariwa ở giữa thành phố Niigata Kashiwazaki và làng Kariwa để tiến hành kiểm tra, đồng thời xác nhận rằng nước từ bể chứa nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng tràn ra từ tầng trên cùng của tòa nhà lò phản ứng tổ máy số 2, 3, 6, 7.

Trong đó, tổ máy số 2 tràn xấp xỉ 10 lít, tổ máy số 3 tràn xấp xỉ 0,46 lít, tổ máy số 6 tràn xấp xỉ 600 lít, tổ máy số 7 tràn xấp xỉ 4 lít. Theo tìm hiểu, nước bể chứa nhiên liệu có chứa chất phóng xạ và mức độ phóng xạ hiện đang được đo. Hiện tại, nước nhiên liệu tràn vẫn còn đọng lại trong tòa nhà và không gây ảnh hưởng đến bên ngoài.

Nhà máy điện hạt nhân này được đưa vào sử dụng từ năm 1985, có tổng cộng 7 lò phản ứng hạt nhân, là một trong những nhà máy điện hạt nhân quy mô lớn nhất trên thế giới. Năm 2007, một vụ hỏa hoạn xảy ra tại nhà máy khiến tất cả các bộ phận trong nhà máy phải ngừng hoạt động trong một thời gian. Mặc dù hoạt động một phần đã được nối lại vào năm 2009 nhưng nhà máy lại ngừng hoạt động hoàn toàn vào ngày 11/3/2011 do trận động đất lớn ở phía Đông Nhật Bản. “Ủy ban Điều tiết Năng lượng nguyên tử” của cơ quan quản lý năng lượng hạt nhân Nhật Bản đã ra lệnh cấm khởi động lại hoạt động vào tháng 4/2021 với lý do các biện pháp chống khủng bố của nhà máy là chưa đủ.

Vào ngày 27 tháng trước, Ủy ban này thông báo rằng vấn đề quản lý an toàn tại nhà máy đã được cải thiện nên quyết định dỡ bỏ lệnh cấm đối với Nhà máy điện hạt nhân Kashiwazaki Kariwa. Bước tiếp theo là chờ chính quyền tỉnh Niigata, Tòa thị chính Kashiwazaki và Văn phòng Làng Kariwa phê duyệt. Được biết, thành phố Kashiwazaki và làng Kariwa nhìn chung đã đồng ý để nhà máy tiếp tục hoạt động. Nhưng thật bất ngờ, chỉ vài ngày sau đó, một trận động đất mạnh đã xảy ra, vẫn còn nhiều biến số liệu báo cáo về vụ tràn nước bể chứa nhiên liệu có ảnh hưởng đến việc chính quyền địa phương sẵn sàng phê duyệt hay không.

Ngoài Nhà máy điện hạt nhân Kashiwazaki Kariwa, tại Nhà máy điện hạt nhân Shiga ở thị trấn Shiga, hạt Hachi, sau trận động đất cũng xuất hiện thông tin về các vụ nổ và mùi khét gần máy biến áp của tổ máy số 2. Do đó, Công ty Điện lực Hokuriku ngay lập tức kích hoạt hệ thống chữa cháy tự động, mặc dù không phát hiện cháy nhưng máy biến áp của tổ máy số 2 vốn dùng để nhận điện bên ngoài đã được thay thế vì lý do an toàn.

Động đất mạnh ở Nhật Bản gây biến đổi vỏ trái đất, Wajima ở tỉnh Ishikawa dịch chuyển 1,3 mét về phía Tây

Trận động đất mạnh này đã gây ra những thay đổi ở lớp vỏ trái đất tập trung ở tỉnh Ishikawa. 

Viện Khoa học Đất đai và Địa chất Nhật Bản đã tiến hành đo vệ tinh và chỉ ra rằng dựa trên phân tích các điểm tham chiếu điện tử được thiết lập gần nguồn động đất, phát hiện rằng “Wajima” gần nguồn động đất đã di chuyển khoảng 1,3m về phía Tây và có là những thay đổi lớn của lớp vỏ. Đồng thời, “Anesui” ở tỉnh Ishikawa cũng di chuyển 1 mét về phía Tây, “Suzu” di chuyển khoảng 80cm về phía Tây và “Notojima” cũng di chuyển khoảng 60cm về phía Tây Bắc.

Viện Đất đai và Địa lý cho biết do thiếu dữ liệu về một số điểm tham chiếu, số liệu cuối cùng có thể được sửa đổi sau các cuộc khảo sát chính xác tiếp theo.

Khi trận động đất lớn ở phía Đông Nhật Bản xảy ra vào năm 2011, đo đạc của Viện Đất đai và Không gian địa lý cho thấy có một chuyển động vỏ trái đất theo chiều ngang dài 5 mét gần bán đảo Oshika ở tỉnh Miyagi.

Về nguyên nhân của trận động đất này, theo báo cáo của Mainichi Shimbun, ông Yuzo Ishikawa, giáo sư thỉnh giảng về địa chấn học tại Đại học Shizuoka, tin rằng nguyên nhân có thể là do nước ngầm tích tụ sâu trong vỏ trái đất không phun ra khỏi bề mặt mà mở rộng theo phương ngang.