Elon Musk và kế hoạch Đài Loan: Bắc Kinh cảm ơn, Đài Bắc lên án

Đại sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ đã cảm ơn Elon Musk vì tỷ phú này đề xuất một “đặc khu hành chính cho Đài Loan,” trong khi đại sứ Đài Loan trên thực tế tại Washington đã lên án đề xuất này, nói rằng “tự do và dân chủ không phải để bán”.

“Đài Loan bán nhiều sản phẩm, nhưng tự do và dân chủ của chúng tôi không phải để bán”, Hsiao Bi-khim, đại sứ trên thực tế của Đài Loan tại Washington, đã tweet vào thứ Bảy (8/10). “Bất kỳ đề xuất lâu dài nào cho tương lai của chúng tôi phải được xác định một cách hòa bình, không bị ép buộc và tôn trọng mong muốn dân chủ của người dân Đài Loan.”

Trong khi đó, Đại sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ, Qin Gang, nhấn mạnh lời kêu gọi của Bắc Kinh về “thống nhất hòa bình và ‘một quốc gia, hai hệ thống'” cho hòn đảo trong một tweet hôm thứ Bảy trong khi cảm ơn ông Musk.

Trong các dòng tweet đăng hôm thứ Bảy, đại sứ Trung Quốc viết: “Tôi muốn cảm ơn @elonmusk vì lời kêu gọi hòa bình trên eo biển Đài Loan và ý tưởng của ông ấy về việc thành lập một đặc khu hành chính cho Đài Loan.”

“Trên thực tế, thống nhất hòa bình và ‘Một quốc gia, Hai hệ thống’ là những nguyên tắc cơ bản của chúng tôi để giải quyết vấn đề Đài Loan … và là cách tiếp cận tốt nhất để thực hiện thống nhất đất nước”, ông nói thêm.

Đại sứ viết: “Với điều kiện chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của Trung Quốc được đảm bảo, Đài Loan sau khi thống nhất sẽ được hưởng mức độ tự chủ cao như một khu vực hành chính đặc biệt và một không gian rộng lớn để phát triển”.

Vài ngày sau khi hiến kế về một thỏa thuận để chấm dứt cuộc chiến giữa Nga và Ukraine và khiến Ukraine chỉ trích, ông Musk cho rằng căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan có thể được giải quyết bằng cách chuyển giao một số quyền kiểm soát Đài Loan cho Bắc Kinh.

Trong buổi phỏng vấn với tờ Financial Times hôm thứ Sáu, người đàn ông giàu nhất thế giới cho biết: “Khuyến nghị của tôi… sẽ là tìm ra một khu hành chính đặc biệt cho Đài Loan, có thể chấp nhận được một cách hợp lý, và [điều này] có thể sẽ không khiến mọi người hài lòng”.

Câu trả lời của tỷ phú Musk được đưa ra trước một câu hỏi về Trung Quốc, nơi công ty sản xuất ô tô điện Tesla của ông điều hành một nhà máy lớn ở Thượng Hải.

Bắc Kinh từ lâu đã thề sẽ đưa Đài Loan dưới sự kiểm soát của mình và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để làm như vậy. Chính phủ Đài Loan phản đối mạnh mẽ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc và nói rằng chỉ có 23 triệu dân của hòn đảo mới có thể quyết định tương lai của họ.

“Và điều này là có thể, và tôi nghĩ có lẽ, trên thực tế, họ có thể có một thỏa thuận dễ chịu hơn so với Hồng Kông,” ông Musk nói thêm.

Trung Quốc đã đề nghị áp dụng tại Đài Loan mô hình tự trị “một quốc gia, hai hệ thống” tương tự như Hồng Kông, nhưng tất cả các đảng phái chính trị chính thống ở Đài Loan đã bác bỏ và nó cũng không được công chúng ủng hộ, đặc biệt là sau khi Bắc Kinh áp đặt Luật An ninh Quốc gia cứng rắn ở thành phố vào năm 2020.

Đầu tuần trước, tỷ phú Musk đã gây tranh cãi khi đề xuất Ukraine nhượng lại Crimea vĩnh viễn cho Nga, hay các cuộc trưng cầu dân ý mới sẽ được tổ chức dưới sự điều hành của Liên Hợp Quốc để quyết định số phận của lãnh thổ do Nga kiểm soát, và Ukraine đồng ý trung lập.

Nhật Minh (theo Reuters)