Hạ viện không bác được phủ quyết của TT Trump, khẩn cấp biên giới tiếp tục

Hạ viện Mỹ hôm 26/3 đã thất bại trong việc bỏ phiếu bác bỏ phủ quyết đầu tiên của Tổng thống Trump. Theo đó, tuyên bố khẩn cấp quốc gia về biên giới mà ông Trump ban bố vào tháng trước để chuyển tiền từ ngân sách quốc phòng sang xây tường biên giới Mỹ – Mexico vẫn tiếp tục có hiệu lực.

Các công nhân xây dựng xây một bức tường biên giới thứ cấp ở Otay Mesa, California hôm 22/2/2019. (Ảnh: Sandy Huffaker/Getty Images)

Đảng Dân chủ kiểm soát hạ viện, nhưng chỉ có 14 Dân biểu Cộng hòa gia nhập cùng họ để có 248 phiếu, còn một khoảng cách xa mới đạt được đa số 2/3 (290 phiếu) để đánh bại phủ quyết của Tổng thống Trump. Một Dân biểu Dân chủ không bỏ phiếu ủng hộ là Dân biểu Jackie Speier của California.

Sau thất bại tại Hạ viện, đảng Dân chủ hy vọng sẽ tiếp tục thách thức tuyên bố khẩn cấp quốc gia tại các tòa án. Liên minh 16 bang vào tháng Hai đã gửi đơn kiện lên tòa để ngăn chặn tuyên bố khẩn cấp của ông Trump.

Cuộc chiến bức tường

Ông Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vào ngày 15/2, sau khi đảng Dân chủ tại Quốc hội đã ngăn chặn phê duyệt 5,7 tỷ USD cho xây tường biên giới Mỹ – Mexico. Tranh cãi về tiền xây tường biên giới đã dẫn tới chính phủ Mỹ đóng cửa một phần hơn một tháng kể từ ngày 21/12/2018.

Trong một phát biểu trên truyền hình hồi tháng Một, ông Trump đã đưa ra một đề xuất nhượng bộ về an ninh biên giới với việc sẽ cung cấp bảo vệ tạm thời khỏi bị trục xuất đối với khoảng 700.000 người nhập cư bất hợp pháp, đổi lại phe Dân chủ phải đồng ý chi tiền xây tường biên giới.

Đề xuất này của ông Trump cũng bao gồm một danh sách các biện pháp nhìn chung nhận được sự ủng hộ của cả hai đảng, trong đó có tài trợ nhân đạo, công nghệ phát hiện ma túy và mở rộng bảo vệ những người đã trốn chạy chiến tranh và thiên tai.

Ông Trump đã gọi tình hình tại biên giới là một cuộc khủng hoảng, chỉ ra rằng buôn lậu ma túy và buôn người, tội phạm đã thâm nhập vào nước Mỹ và nền kinh tế bị ảnh hưởng vì những người nhập cư bất hợp pháp. Tình trạng người vượt biên trái phép đã tăng mạnh trong những tháng gần đây. Trong 5 tháng đầu năm tài khóa 2019, lực lượng Biên phòng đã bắt giữ người vượt biên trái phép gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân biểu của bang California) đã bác bỏ đề xuất của ông Trump ngay từ trước khi ông bắt đầu phát biểu trên truyền hình.

Vào cuối tháng Một, đảng Dân chủ đã xuống thang và đồng ý đàm phán về tiền xây tường biên giới để chấm dứt đóng của chính phủ. Cuộc đàm phán lưỡng đảng đã dẫn tới việc quốc hội duyệt chi hơn 1,3 tỷ USD tiền xây tường biên giới trong ngân sách năm tài khóa 2019, quá thấp so với yêu cầu 5,7 tỷ USD của Tổng thống Trump.

Quyền tuyên bố khẩn cấp quốc gia

Tuyên bố khẩn cấp quốc gia tại biên giới của ông Trump đã cho phép chuyển 3,6 tỷ USD từ ngân sách xây dựng quân đội sang xây tường biên giới. Tổng thống cũng ra lệnh chuyển thêm một khoản 3,1 tỷ USD mà không căn cứ theo tuyên bố khẩn cấp.

Cùng với khoản ngân sách phân bổ năm tài khóa 2019 của quốc hội, ông Trump đã có hơn 8 tỷ USD để xây khoảng 324 dặm hàng rào mới tại biên giới Mỹ – Mexico.

Bộ Quốc phòng Mỹ đã xác nhận 12,8 tỷ USD trong ngân sách từ các dự án của Bộ này có thể được tái phân phối cho xây hàng rào biên giới. Hôm 25/3, Bộ Quốc phòng đã thông báo với Quốc hội rằng họ đã cho phép chuyển 1 tỷ USD cho xây tường biên giới. Các Thượng nghị sĩ Dân chủ đã lập tức gửi thư cho Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan để phản đối động thái này.

Tranh cãi tại Quốc hội

Đảng Dân chủ tại Hạ viện cho rằng tổng thống đảng Cộng hòa đã vượt quá thẩm quyền của mình khi bỏ qua sự không chuẩn thuận của Quốc hội về xây tường biên giới vì cơ quan lập pháp có quyền kiểm soát chi tiêu quốc gia theo Hiến pháp.

Phát biểu trước cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện hôm 26/3, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cho hay: “Các nhà lập quốc Mỹ đã không muốn một chế độ quân chủ; đó là điều họ bác bỏ. Điều họ muốn là một nền dân chủ… Chúng ta tuyên thệ trước Hiến pháp, chứ không tuyên thệ trước tổng thống Mỹ.”

Nhưng đảng Cộng hòa nói rằng ông Trump đã hành động đúng luật căn cứ theo Đạo luật Khẩn cấp Quốc gia được ban hành năm 1976. Nhiều vị tổng thống tiền nhiệm cũng đã dựa theo đạo luật này để ban bố hàng chục tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.

Dân biểu Cộng hòa Sam Graves nói: “Tổng thống có quyền hành động. Tổng thống đang sử dụng quyền mà Quốc hội trao cho ông.”

Động lực từ kết luận của Biện lý Đặc biệt

Vị thế của ông Trump tại Hạ viện hôm 26/3 được củng cố bởi kết luận của Biện lý Đặc biệt Robert Mueller sau cuộc điều tra kéo dài 22 tháng. Báo cáo của ông Mueller kết luận rằng chiến dịch của tổng thống Cộng hòa không thông đồng với sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử 2016.

Chiến thắng chính trị này của ông Trump khiến cho đảng Cộng hòa dễ dàng hơn trong việc hậu thuẫn tổng thống trong một loạt các vấn đề, trong đó có tuyên bố trình trạng khẩn cấp quốc gia.

Phát biểu trước cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện hôm 26/3, Dân biểu Cộng hòa Tom Cole nói: “Mặc dù hai vấn đề này rõ ràng không có liên quan, nhưng nó đã gia tăng sức mạnh và uy tín của tổng thống và đặt ông ấy vào một vị thế mạnh mẽ hơn.”

Theo The Epoch Times

Xuân Thành