Hàng chục nghìn người có nguy cơ ngập lụt sau vụ vỡ đập Ukraine

Khoảng 42.000 người có nguy cơ bị lũ lụt ở các khu vực do Nga và Ukraine kiểm soát dọc theo sông Dnipro sau khi một con đập bị vỡ, người đứng đầu viện trợ của Liên Hợp Quốc cảnh báo về “những hậu quả nghiêm trọng và sâu rộng”.

Ukraine và Nga đổ lỗi cho nhau về sự cố vỡ đập thủy điện hôm thứ Ba (6/6), khiến nước lũ tràn qua một khu vực chiến sự và buộc hàng nghìn người phải sơ tán.

Ukraine khẳng định Nga đã phạm tội ác chiến tranh có chủ ý khi làm nổ tung đập Nova Kakhovka thời Liên Xô, nơi cung cấp năng lượng cho một nhà máy thủy điện. Điện Kremlin lại đổ lỗi cho Ukraine, cho rằng họ đang cố đánh lạc hướng khỏi việc phát động một cuộc phản công lớn mà Moscow cho là đang chùn bước.

Giám đốc viện trợ của Liên Hợp Quốc Martin Griffiths nói với Hội đồng Bảo an, vụ vỡ đập “sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng và sâu rộng đối với hàng nghìn người ở miền Nam Ukraine ở cả hai bên chiến tuyến do mất nhà cửa, lương thực, nước sạch và sinh kế.”

“Mức độ nghiêm trọng của thảm họa sẽ chỉ được nhận thức đầy đủ trong những ngày tới,” ông nhấn mạnh.

Hiện không có trường hợp tử vong nào được báo cáo ban đầu, nhưng phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nhận định, lũ lụt có thể đã gây ra “nhiều cái chết”.

Các quan chức Ukraine ước tính, khoảng 42.000 người có nguy cơ bị lũ lụt, dự kiến sẽ đạt đỉnh vào ngày 7/6.

Tại thành phố Kherson, cách con đập khoảng 60 km về phía hạ lưu, mực nước dâng cao 3,5m trong ngày 6/6, buộc người dân phải lội nước ngập đến đầu gối để sơ tán, mang theo những túi nhựa chứa đầy tài sản và vật nuôi nhỏ trong những chiếc địu.

“Mọi thứ chìm trong nước, tất cả đồ đạc, tủ lạnh, thức ăn, hoa cỏ, mọi thứ đều trôi nổi. Tôi không biết phải làm gì,” bà Oskana, 53 tuổi đã nói khi được hỏi về ngôi nhà của mình. Xe buýt, xe lửa và các phương tiện cá nhân đã được điều động để chở người dân trong khoảng 80 cộng đồng bị lũ lụt đe dọa đến nơi an toàn.

Tại Kherson, những tiếng pháo nổ dội tới khiến người dân càng phải cố chạy trốn để tìm nơi ẩn nấp trong ngày 6/6. Đến buổi tối, các phóng viên Reuters nghe thấy bốn tiếng pháo nổ gần một khu dân cư nơi thường dân đang sơ tán.

Cư dân ở Nova Kakhovka bị ngập lụt trên bờ sông Dnipro do Nga kiểm soát nói với Reuters, một số người đã quyết định ở lại mặc dù đã được lệnh di tản ra ngoài khu vực.

Sở thú Kazkova Dibrova trên bờ sông do Nga quản lý đã bị ngập hoàn toàn và tất cả 300 con vật đã chết, một nhân viên thông báo qua tài khoản Facebook của sở thú.

Bà Yevheniya, một phụ nữ ở Nova Kakhovka mô tả thực trạng qua điện thoại với Reuters: “Mỗi giờ nước đổ về ngày càng nhiều. Thực sự rất lầy lội.”

Công ước Geneva cấm nhắm mục tiêu vào các con đập trong chiến tranh, bởi điều đó gây nguy hiểm cho thường dân.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết trong một bài phát biểu qua video, các công tố viên của ông đã tiếp cận Tòa án Hình sự Quốc tế liên quan đến vụ việc. Trước đó, ông tuyên bố trên Telegram rằng các lực lượng Nga đã cho nổ tung nhà máy điện từ bên trong.

“Cư dân đang ngồi trên mái nhà của họ chờ được giải cứu …. Đây là tội ác của Nga đối với con người, thiên nhiên và chính cuộc sống,” ông Oleksiy Kuleba, một quan chức cấp cao trong ban tham mưu của TT Zelensky đăng trên Telegram.

Con đập cung cấp nước cho một vùng đất nông nghiệp rộng lớn ở miền Nam Ukraine, bao gồm cả bán đảo Crimea do Nga chiếm đóng, cũng như làm mát nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia do Nga nắm giữ.

Khi Kyiv chuẩn bị cho một cuộc phản công đã được chờ đợi từ lâu, một số nhà phân tích quân sự đánh giá rằng lũ lụt có thể có lợi cho Nga bằng cách làm chậm hoặc hạn chế bất kỳ bước tiến tiềm năng nào của Ukraine dọc theo phần chiến tuyến đó.