Hình ảnh ngày lễ Phục sinh diễn ra trái với tuyên truyền của chính quyền Ukraine

Các hình ảnh về ngày lễ Phục sinh Chính thống Giáo 16/4 ở Ukraine đã lần lượt được cả các kênh của chính quyền và các luồng tin tự do đưa lên mạng xã hội. Cảnh tượng Giáo hội Chính thống UOC được lòng dân hoàn toàn trái ngược với những gì mà chính quyền Kyiv liên tục cường điệu hàng ngày từ cuối tháng trước đến nay.

Tu viện Các hang động (Kyiv Pechjeersk Lavra) cổ kính 1.000 tuổi dường như đã trải qua ngày lễ Phục sinh trong an bình. Nhóm khiêu khích coi như đã không xuất hiện.

Dù sao thì Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vừa mới phát hành video, mà trong đó, ông đứng trong khuôn viên của tu viện vào sáng sớm Chủ Nhật 16/4, tuyên bố hùng hồn rằng “Chúng ta là một đại gia đình” (We are one big family). Cho nên nếu những cảnh của nhóm khiêu khích hô to những khẩu hiệu và sỉ nhục những con chiên ngoan đạo mà vẫn còn xuất hiện ở chính nơi này giống như trong 17 ngày liên tiếp vừa qua, thì chẳng phải là mâu thuẫn?

Chúng ta thấy ở Tu viện Các hang động cảnh an bình, ít nhất là trong các video ngày lễ Phục sinh. Mặc dù các báo cáo và hình ảnh cho thấy cảnh sát kiểm tra giấy tờ và soát đồ từng người —theo truyền thống, tín đồ mang các giỏ thức ăn tới— làm e ngại những ai dám công khai ủng hộ UOC, nhưng Giáo hội Chính thống UOC vẫn có được một lượng lớn tín đồ tới tham dự. Sự khác biệt khá rõ nếu so với những cảnh giáo hội mới OCU tổ chức ngay bên cạnh. (Hồi tháng Một, nhà thờ Dormition và Refectory trong khuôn viên tu viện đã được Bộ Văn hóa thu hồi và đưa cho OCU tổ chức lễ Giáng sinh 7/1).

Video lễ tối hôm 16/4 do UOC tổ chức ở Tu viện Các hang động Kyiv. Trong đó (phút 5:08) có cảnh truyền lửa cho các giáo dân, ngọn lửa (theo báo cáo) vừa được rước đến từ ngôi mộ ở Jerusalem, nơi Đức Chúa Jesus phục sinh:

Video lễ Phục sinh do OCU và UOC tổ chức ở nhà thờ trong khuôn viên Tu viện Các hang động (lưu ý video này hầu như đưa tin về OCU). Trong đó có cảnh có vài người lạc lõng mang biểu ngữ tới phản đối UOC, có lẽ họ chưa biết ông Zelensky vừa phát biểu thông điệp đoàn kết ở tu viện này hồi sáng sớm(?)

Giáo hội UOC mất lòng dân như tuyên truyền?

Một trong những điểm nhấn trong tuyên truyền của Chính phủ Ukraine là UOC —giáo hội vốn có từ trước— đã mất lòng dân, và sự chuyển đổi liên tiếp các nhà thờ của UOC trên khắp đất nước là thuận theo quyết định của nhân dân.

Những hình ảnh mà chính quyền đưa lên truyền hình như ‘nhân dân’ phẫn nộ đòi trục xuất tu sỹ UOC, ‘nhân dân’ bỏ phiếu đồng thuận chuyển nhà thờ sang OCU, v.v. được trình chiếu những ngày qua.

Nhưng đến lễ Phục sinh này, thì những ‘giáo dân’ đó của OCU đâu cả rồi? Nếu đúng như truyền thông của chính phủ, thì giáo dân của OCU phải đông hơn nhiều, phải đông một cách áp đảo hẳn số giáo dân của UCO mới đúng chứ?

Thậm chí trong một video dưới đây của kênh Freedom do nhà nước Ukraine hậu thuẫn (như Youtube chỉ rõ), quay cảnh lễ Phục sinh 16/4 ở một nhà thờ ở Rozhyshche ở vùng Volyn. Địa phương này theo video miêu tả thì là nơi mà tất cả nhà thờ đã hoàn tất chiến dịch đổi chủ sang OCU từ năm ngoái. Vậy có thể tạm hiểu đây là nơi mà sự hiện diện của OCU là rất mạnh. Nhưng mà, ở nhà thờ được video chọn làm tiêu biểu này, chỉ có vài người tới dự lễ Phục sinh. Video chiếu 3 thời điểm khác nhau, cộng lại không đầy 10 tín đồ. Thời điểm đông nhất trong video là 6 tín đồ.

Hãy so sánh với hình ảnh ở video dưới đây về cảnh hôm 16/4 tại tu viện một địa phương khác, nơi vẫn còn thuộc về UOC. Tu viện Pochaiv Lavra ở Ternopil có từ thế kỷ 16, tu viện lớn thứ 2 ở Ukraine, sau Tu viện Các hang động (Pechersk Lavra) ở Kyiv. Tu viện Pochaiv Lavra đã rơi vào tầm ngắm khi có các đệ trình lên Quốc hội Ukraine yêu cầu chính phủ thu hồi quyền sở hữu đất và tài sản của tu viện này.

Mặc dù quy mô của Pochaiv Lavra (UOC) là to lớn hơn nhiều so với tu viện của OCU kể trên. Ngoài ra, tình cảnh tín đồ ở các tu viện khác của OCU có lẽ sẽ không đều vắng vẻ như trường hợp cá biệt của video nói trên. Nhưng ít nhất các hình ảnh so sánh hai nơi cho thấy sự khác biệt rõ ràng về không khí của một ngày lễ Phục sinh diễn ra ở nhà thờ Chính thống Giáo khác nhau như thế nào.

Và cũng cho thấy một bức tranh khác hoàn toàn những gì mà Chính phủ Ukraine tuyên truyền.

Một video chỉ ra rằng nhóm cực đoan mà tới đòi UOC đổi chủ sang OCU ấy, kỳ thực nhiều người không phải là tín đồ Kitô giáo:

Trước đó, đã từng có một video chỉ ra rằng những người của nhóm quá khích tới đòi đổi chủ nhà thờ từ UOC sang OCU, họ thậm chí không phải tín đồ Kitô.

Có người mang hình xăm chữ thập ngoặc Đức quốc xã, một tổ chức từng đối xử không tốt với tín đồ sùng đạo Kitô thế kỷ trước. Những hình ảnh thế tay chào kiểu Đức quốc xã trước đã từng xuất hiện ở những người mang danh ‘tu sỹ’ Kitô giáo thời đó, giờ bất ngờ cũng xuất hiện trong nhóm cực đoan nói trên.

Có người trong nhóm kích động tự nhận là theo Satan, theo Lucifer, v.v. Có lẽ họ chỉ là nói đùa, nhưng rõ ràng họ không phải là tín đồ Kitô giáo. Có người nói họ tín ngưỡng nhiều vị ‘Thần’ khác nhau, v.v. Nhiều người phỉ báng và sỉ nhục những tín đồ của UOC, gồm cả người cao tuổi.

Thậm chí, một phụ nữ (phút 2:47) trong nhóm khiêu khích đó hét lên: “Các người đã chôn cả Jesus Christ rồi. Các người không phải tín đồ! Ông ấy vẫn đang hành tẩu ở cõi chết. Thế mà các người lại hát “Chúa Kitô sống lại”. Đồ ngốc. Các người là đồ ngốc!”

Không rõ người phụ nữ này hiểu thế nào về thánh tích Chúa Kitô phục sinh, nhưng biểu hiện của bà cho thấy bà không thể nào là tín đồ Kitô giáo.

Giáo hội UOC là gì đó thân Nga như tuyên truyền?

Một nhà thờ Tổng lãnh Thiên thần Michael ở Komyshuvas tại Zaporizhzhia của UOC ở bị phá hủy hoàn toàn do Nga pháo kích hôm 16/4.

Nhưng trong báo cáo của đài Svoboda tiếng Ukraine —Đài Châu Âu Tự do do Hoa Kỳ đứng sau, theo miêu tả của Youtube— thì câu chuyện được đài diễn giải thế này. Nó báo cáo về hành động pháo kích tàn bạo của quân Nga (phút 11:10 kéo dài gần 10 phút), bất chấp lễ Phục sinh 16/4 thần thánh, đánh hỏng cả các nhà thờ Chính thống của Ukraine. Sau đó, ngay trong báo cáo video đó, Svoboda lên án UOC là thân nga (phút 41:30 kéo dài hơn 10 phút), và ám chỉ những tội ác mà Nga đang gây ra ở Ukraine là có liên quan tới UOC theo cách nào đó vì UOC chính là một chi nhánh của Nga.

Lâu nay, truyền thông của chính quyền Ukraine gán ghép UOC với Nga, và gây kích động thù hận ở dân chúng nhắm vào giáo hội này. UOC đã nhiều lần phản đối, tuyên bố họ là phản đối Nga, thậm chí chính nhà thờ và tu sỹ của họ cũng là nạn nhân dưới làn đạn của Nga.

Không phải lần đầu tiên truyền hình của Ukraine đưa tin đả kích UOC như thế này. Nhưng thật kỳ lạ là vào dịp lễ Phục sinh này, có chương trình lấy vụ việc một nhà thờ của UOC bị Nga đánh sập đưa vào bên cạnh những chỉ trích UOC thân Nga. Thật mâu thuẫn.

Video một người lính nói với truyền hình nhà nước Kanal 5, khi anh tới tu viện Kyiv Pechersk Lavra để ủng hộ mẹ của mình, một tín đồ UOC, đang tham gia những người bảo vệ tu viện này khỏi bị nhà nước tịch thu và biến thành khu bảo tồn văn hóa:

Video người của UOC giải thích rằng họ không còn liên hệ gì với Nga, họ đang lên án Nga. UOC đã đưa cứu trợ ra tiền tuyến, thân nhân của tín đồ và các tín đồ đang là chiến binh, các học sinh của học viện UOC đang hiến máu cho y tế để chữa bệnh các chiến sỹ, v.v.:

Nhật Tân