Hội nghị thượng đỉnh mở rộng Mỹ-Nhật-Hàn tập trung vào tăng cường an ninh

Tổng thống Joe Biden đã khai mạc hội nghị thượng đỉnh lịch sử với Nhật Bản và Hàn Quốc tại Camp David vào ngày 18/8, tập trung vào việc tăng cường quan hệ kinh tế và an ninh vào thời điểm gia tăng lo ngại về các mối đe dọa hạt nhân dai dẳng của Triều Tiên và các hành động khiêu khích của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

“Các quốc gia của chúng ta mạnh hơn và thế giới sẽ an toàn hơn khi chúng ta sát cánh cùng nhau. Và tôi biết đây là niềm tin chung của cả ba quốc gia,” ông Biden tuyên bố khi bắt đầu cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại khu nghỉ dưỡng của tổng thống ở Maryland.

Phát biểu trước tại hội nghị thượng đỉnh độc lập đầu tiên của ba quốc gia, tổng thống Mỹ bày tỏ: “Tôi muốn cảm ơn cả hai vì lòng cảm đảm chính trị đã đưa các bạn đến đây.”

Ông Yoon cũng nói khi ba nhà lãnh đạo xuất hiện trước các phóng viên: “Ngày hôm nay sẽ được ghi nhớ như một ngày lịch sử, khi mà chúng tôi thiết lập một cơ sở thể chế vững chắc và các cam kết đối với quan hệ đối tác ba bên.”

Trong khi đó, ông Kishida nói rằng “việc chúng tôi, ba nhà lãnh đạo, đã gặp nhau theo cách này, tôi tin rằng chúng tôi thực sự đang làm nên một trang sử mới cho đến ngày hôm nay. Cộng đồng quốc tế đang ở một bước ngoặt trong lịch sử.”

Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đã nhất trí với một cam kết an ninh mới về việc ba nước sẽ tham vấn với nhau trong trường hợp xảy ra khủng hoảng an ninh hoặc mối đe dọa ở Thái Bình Dương.

Thỏa thuận này là một trong những nỗ lực chung mà các nhà lãnh đạo dự kiến ​​sẽ công bố tại hội nghị thượng đỉnh.

Cố vấn an ninh quốc gia của Biden Jake Sullivan nói với các phóng viên hôm 18/8 ngay trước khi bắt đầu hội nghị thượng đỉnh: “Có thể nói, đây là một sự kiện lịch sử, và nó tạo điều kiện cho một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương hòa bình và thịnh vượng hơn, cũng như một Hợp chủng quốc Hoa Kỳ hùng mạnh và an toàn hơn.”

Trước khi hội nghị thượng đỉnh bắt đầu, chính quyền Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích gay gắt. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói với các phóng viên hôm 18/8: “Cộng đồng quốc tế có phán quyết riêng về việc ai đang tạo ra mâu thuẫn và gia tăng căng thẳng.”

“Nỗ lực thành lập các nhóm và bè phái độc quyền khác nhau và đưa khối đối đầu vào khu vực châu Á-Thái Bình Dương là khó chấp nhận, và chắc chắn sẽ gây ra sự cảnh giác và phản đối ở các quốc gia trong khu vực,” ông Vương tiếp tục.

Đáp lại, ông Sullivan khẳng định: “Rõ ràng đây không phải là một NATO cho Thái Bình Dương. Mối quan hệ đối tác này không nhằm vào bất kỳ ai. Đó là một tầm nhìn về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, cởi mở, an toàn và thịnh vượng.”

Cam kết “nghĩa vụ tham vấn” nhằm thừa nhận, ba quốc gia chia sẻ “môi trường an ninh liên kết cơ bản” và mối đe dọa đối với một trong các quốc gia là “mối đe dọa đối với tất cả”, theo một quan chức cấp cao (giấu tên) của chính quyền Biden.

Ba quốc gia đồng ý tham khảo ý kiến, chia sẻ thông tin và sắp xếp thông điệp của họ với nhau khi đối mặt với mối đe dọa hoặc khủng hoảng, quan chức này cho biết.

Đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên mà ông Biden tổ chức trong nhiệm kỳ tổng thống của mình tại Camp David. Ba nhà lãnh đạo dự kiến ​​sẽ tổ chức một cuộc họp báo sau đó.

Trọng tâm của cuộc họp mặt của ông Biden là thúc đẩy hai đồng minh châu Á thân cận nhất của Hoa Kỳ thắt chặt hơn nữa hợp tác an ninh và kinh tế với nhau.

Ba nhà lãnh đạo cũng dự kiến ​​sẽ trình bày chi tiết trong thông cáo chung về kế hoạch đầu tư vào công nghệ cho đường dây nóng khủng hoảng ba chiều và đưa ra thông tin cập nhật về tiến trình mà các nước đã đạt được trong việc chia sẻ dữ liệu cảnh báo sớm về các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên.

Các thông báo khác dự kiến ​​sẽ được đưa ra từ hội nghị thượng đỉnh bao gồm các kế hoạch mở rộng hợp tác quân sự về phòng thủ tên lửa đạn đạo và biến hội nghị thượng đỉnh thành một sự kiện thường niên. 

Các nhà lãnh đạo cũng có khả năng thảo luận về các cuộc xung đột lãnh thổ kéo dài ở Biển Đông đang tranh chấp liên quan đến Trung Quốc, Philippines, Việt Nam, Malaysia, Đài Loan và Brunei.