Kiev dỡ bỏ biểu tượng chiến thắng Đức Quốc xã thời Liên xô

Chính quyền thành phố Kiev, Ukraine đã dỡ bỏ một phần tượng đài kỷ niệm Liên Xô chiến thắng Đức Quốc xã.

Những bức ảnh và video xuất hiện trên mạng xã hội và được một số hãng tin Ukraine đăng tải hôm thứ Bảy (4/11), cho thấy các công nhân thành phố đang dỡ bỏ một ngôi sao vàng trên đỉnh một tượng đài cao 40 mét.

Ngôi sao vàng trên tượng đài có hình dáng giống với Huân chương Anh hùng Liên Xô – giải thưởng quân sự cao nhất của Liên Xô. Tượng đài “Thành phố anh hùng Kiev” (Hero City monument, Kyiv) được thiết kế để tưởng nhớ danh hiệu thành phố này nhận được vì sự dũng cảm của những người bảo vệ và cư dân trong cuộc chiến chống lại Đức Quốc xã Đại thế chiến II. Tổng cộng có 12 thành phố của Liên Xô đã nhận được những danh hiệu như vậy.

Tượng đài được dựng vào năm 1982 và tọa lạc trên Quảng trường Chiến thắng (Victory Square), quảng trường được đặt tên vào năm 1952 để tôn vinh cuộc chiến. Đầu năm nay, chính quyền Ukraine đã đổi tên thành Quảng trường Galitskaya.

Việc dỡ bỏ phần đỉnh của tượng đài là giai đoạn mới nhất trong chiến dịch dài hạn của chính quyền Ukraine nhằm xóa bỏ mọi dấu vết của Liên Xô và xóa bỏ quan hệ với Nga.

Chiến dịch này được phát động ngay từ năm 2015, khi Ukraine thông qua ‘Luật phi cộng sản’, cấm các biểu tượng liên quan đến Liên Xô dẫn đến việc dỡ bỏ hàng loạt các di tích và đổi tên hàng trăm địa điểm trên khắp đất nước. Chiến dịch này có ngoại lệ cho các di tích liên quan đến Đại thế chiến II. 

Tuy nhiên, sau khi xung đột giữa Moscow và Kiev bắt đầu, chính quyền Ukraine đã tăng gấp đôi nỗ lực ‘phi cộng sản hóa’ và lần này không bỏ qua các di tích liên quan đến Thế chiến thứ 2.

Vào tháng Tám, quốc huy của Liên Xô đã được gỡ bỏ khỏi tượng đài mang tính biểu tượng ‘Mẹ Tổ quốc’ (Motherland Monument). Tượng đài cao 102 mét nằm ngay sát sông Dnieper, tay phải bức tượng cần một thanh kiếm dài 16 mét và tay trái cầm một chiếc khiên có hình búa liềm, quốc huy của Liên Xô. Bức tượng được khánh thành vào năm 1981 bởi nhà lãnh đạo Liên Xô gốc Ukraine Leonid Brezhnev, đây là bức tượng cao thứ năm trên thế giới và là tượng đài cao nhất tại Ukraine.

Cuộc đại tu thay thế quốc huy Liên Xô bằng biểu tượng cây đinh ba vàng của Ukraine. Bộ Văn hóa Ukraine đã công bố một đoạn video cho thấy việc dỡ bỏ đang được tiến hành. Tượng đài sau đó được đổi tên thành ‘Mẹ Ukraine’.

Tuy nhiên, một cuộc thăm dò dư luận được tiến hành ở Ukraine vào cuối tháng Tám cho thấy khoảng 2/3 người dân Ukraine xem động thái này là không đúng lúc và rằng số tiền dùng cho việc dỡ bỏ sẽ được sử dụng tốt hơn cho những việc khác. Bộ trưởng Bộ Văn hóa Ukraine Alexandr Tkachenko ước tính vào giữa tháng Bảy rằng cuộc đại tu sẽ tiêu tốn 28 triệu hryvnia (755.000 USD), đồng thời cho biết thêm chi phí được tài trợ thông qua quyên góp tư nhân.