Lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc tuyên bố vẫn ở lại Liban

Người phát ngôn của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc (UNIFIL) Andrea Tenenti tuyên bố hôm thứ Năm (10/10) rằng UNIFIL quyết tâm ở lại các vị trí của mình ở miền nam Liban, bất chấp các cuộc tấn công của Israel trong những ngày gần đây khiến nhân viên Liên Hiệp Quốc (LHQ) bị thương và gây ra báo động quốc tế.

Ông Andrea Tenenti nói rằng các cuộc tấn công của Israel vào UNIFIL bằng đạn xe tăng và vũ khí hạng nhẹ, đã khiến hai thành viên bị thương phải nhập viện và làm mất khả năng giám sát của họ vào thứ Tư (9/10) và thứ Năm (10/10).

“Chắc chắn đây có lẽ là một trong những sự kiện hoặc vụ việc nghiêm trọng nhất mà chúng ta chứng kiến trong 12 tháng qua“, ông Tenenti nêu rõ trong một cuộc phỏng vấn, ám chỉ đến cuộc đấu súng giữa quân đội Israel và nhóm vũ trang Hezbollah của Liban.

50 quốc gia đóng góp vào UNIFIL đã nhất trí vào thứ Năm (10/10) rằng họ sẽ tiếp tục triển khai hơn 10.400 quân gìn giữ hòa bình giữa sông Litani ở phía bắc và ranh giới được LHQ công nhận giữa Liban và Israel, được gọi là Đường Xanh ở phía nam.

“Chúng tôi ở đó vì Hội đồng Bảo an (LHQ) đã yêu cầu chúng tôi ở đó. Vì vậy, chúng tôi sẽ ở lại cho đến khi tình hình trở nên không thể hoạt động được nữa“, ông Tenenti khẳng định.

UNIFIL cho hay một xe tăng của Israel đã bắn vào một tháp canh tại trụ sở chính của lực lượng này ở Naqoura vào thứ Năm (10/10), đâm vào tháp và khiến hai lính gìn giữ hòa bình rơi ra ngoài.

Trong một tuyên bố, UNIFIL nói rằng quân đội Israel cũng đã nổ súng vào một vị trí gần đó, làm hư hại các phương tiện và hệ thống liên lạc, và “cố tình nổ súng và vô hiệu hóa” các camera giám sát khu vực vào thứ Tư (9/10).

Israel tuyên bố quân đội của họ đã hoạt động vào thứ Năm (10/10) gần căn cứ UNIFIL ở Naqoura, nhưng khẳng định họ đã yêu cầu lực lượng LHQ trong khu vực ở lại trong không gian được bảo vệ, sau đó mới nổ súng.

‘Trong nguy hiểm’

UNIFIL được Hội đồng Bảo an giao nhiệm vụ giúp quân đội Liban giữ cho miền nam đất nước không có vũ khí và nhân sự vũ trang nào khác ngoài những người của nhà nước. Điều đó đã gây ra mâu thuẫn với Hezbollah, lực lượng đang kiểm soát khu vực này.

Được Iran hậu thuẫn, Hezbollah  đã có những cuộc giao tranh với Israel kể từ ngày 08/10/2023 để đoàn kết với Hamas, nhưng giao tranh đã leo thang đáng kể trong những tuần gần đây, khi Israel tăng cường các cuộc tấn công và xâm nhập trên bộ dọc theo biên giới miền núi giữa Israel và Liban.

Ông Jean-Pierre Lacroix, người đứng đầu lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ cho biết, sự leo thang đã khiến khoảng 1,2 triệu người dân Liban phải di dời và khiến UNIFIL gần như phải đình chỉ các hoạt động tác chiến của mình. 

Phát biểu trước Hội đồng Bảo an vào thứ Năm (10/10), ông Lacroix tuyên bố lực lượng UNIFIL “ngày càng gặp nguy hiểm” và bị hạn chế trong căn cứ của mình, và một nhà thầu của UNIFIL đã thiệt mạng.

Ông Lacroix nói rằng UNIFIL đã quyết định di dời 300 lính gìn giữ hòa bình, tạm thời đến các căn cứ lớn hơn vì sự an toàn của họ. Ông Tenenti cho biết một số căn cứ cũng đang tiếp nhận người dân Liban di tản từ các khu vực bị Israel ném bom dữ dội. 

Phát ngôn viên Tenenti thông báo các cuộc tấn công vào tháp canh, máy quay camera, thiết bị liên lạc và đèn chiếu sáng, đã hạn chế khả năng giám sát của nhóm. Các nguồn tin của LHQ cho biết họ lo ngại các cuộc tấn công của Israel sẽ khiến việc giám sát bất kỳ hành vi vi phạm luật pháp quốc tế nào trong khu vực trở nên bất khả thi.

Ông Tenenti tuyên bố lực lượng này vẫn còn nhiều việc quan trọng phải làm “hỗ trợ các tổ chức phi chính phủ địa phương và các cơ quan của LHQ, để mang thực phẩm và nước uống rất cần thiết đến tất cả các ngôi làng này“.

“Hàng ngàn người đã rời đi, nhưng hàng ngàn người vẫn mắc kẹt ở khu vực này. Vì vậy, việc giảm xung đột là rất quan trọng. Điều đó thực sự rất, rất khó khăn“, ông Tenenti chỉ rõ.

Cơ quan nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) cho biết họ và Chương trình Lương thực Thế giới đang cung cấp viện trợ thiết yếu cho hàng nghìn gia đình vẫn còn ở các làng biên giới ở miền nam Liban “với sự hỗ trợ của UNIFIL trong việc thực hiện các cơ chế giảm xung đột“.

Các nhà báo bao, trong đó có đội ngũ của Reuters, cũng thường xuyên phối hợp với UNIFIL khi đi đến miền nam Liban để đảm bảo tất cả các bên đều biết họ đang ở trong khu vực.

Tuần trước, quân đội Israel đã yêu cầu UNIFIL chuẩn bị di dời hơn 5km khỏi biên giới “càng sớm càng tốt, để đảm bảo an toàn“, theo một đoạn trích từ tin nhắn mà Reuters xem được .

Cùng thời gian đó, UNIFIL đã gửi một lá thư cho quân đội Israel, phản đối việc xe quân sự và binh lính bố trí “gần ngay” các vị trí của LHQ trong một số trường hợp, bao gồm cả việc cho xe tăng Merkava của Israel di chuyển quanh vị trí của họ hoặc đỗ xe cạnh họ.

Bức thư đề ngày 3/10 và đã được Reuters xem qua, cho biết lực lượng Israel đã tiến hành “các hoạt động kỹ thuật” ở chu vi bên ngoài của một trạm gìn giữ hòa bình của LHQ, khiến cho vị trí của Israel và địa điểm đóng quân của LHQ  “trên thực tế trở thành một vị trí“.

Bức thư nêu rõ những hoạt động đó “gây nguy hiểm đến sự an toàn và an ninh của nhân viên UNIFIL và cơ sở của họ“.

Theo nguồn tin của LHQ, quân đội Israel đã yêu cầu UNIFIL rút khỏi các đồn bốt của mình vào năm 2006, trong cuộc xung đột gần nhất giữa Israel và Hezbollah. Tuy nhiên, UNIFIL đã không rút lui vào thời điểm đó.