Lực lượng Mỹ dẫn đầu ở Biển Đỏ, ứng phó hoạt động của quân Houthis ủng hộ Palestine

Theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin, một số quốc gia đã đồng ý cùng thực hiện các cuộc tuần tra ở phía Nam Biển Đỏ và Vịnh Aden để cố gắng bảo vệ hoạt động vận chuyển thương mại trước các cuộc tấn công của phiến quân Houthi ở Yemen, theo Reuters đưa tin và bình luận.

Lực lượng do Mỹ dẫn đầu, gồm Anh, Pháp, Canada, và một số nước khác. Theo lập trường của Mỹ, vấn đề phiến quân Houthi tấn công các chuyến tàu thương mại của phương Tây ở Biển Đỏ là “một thách thức quốc tế và đòi hỏi cần có hành động đáp trả của tập thể,” theo lời của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói hôm Thứ Ba.

Nhóm quân Houthi liên kết với Iran nói mục đích của các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của họ là nhằm hỗ trợ người Palestine khi Israel và Hamas tiến hành chiến tranh ở Dải Gaza. Hôm Thứ Hai, Mohammed al-Bukhaiti, một thành viên của bộ chính trị Houthi, nói với Al Jazeera rằng nhóm của ông sẽ có thể đối đầu với bất kỳ liên minh nào do Hoa Kỳ thành lập và triển khai ở Biển Đỏ.

Bộ trưởng Lloyd Austin, người đang có chuyến đi tới Bahrain, nơi đặt trụ sở chính của Hải quân Hoa Kỳ ở Trung Đông, cho hay các quốc gia tham gia lực lượng chung do Hoa Kỳ dẫn đầu bao gồm Vương quốc Anh, Bahrain, Canada, Pháp, Ý, Hà Lan, Na Uy, Seychelles, và Tây Ban Nha.

“Đây là một thách thức quốc tế và đòi hỏi cần có hành động đáp trả của tập thể,” ông Austin nói vào đầu ngày Thứ Ba. “Vì vậy, hôm nay tôi tuyên bố thành lập Chiến dịch Người bảo vệ Thịnh vượng, một sáng kiến ​​an ninh đa quốc gia mới và quan trọng.”

Ông Austin hôm Thứ Hai cho biết sự hỗ trợ của Washington dành cho Israel là “không thể lay chuyển” nhưng ông cũng kêu gọi đồng minh Israel của mình làm nhiều hơn để bảo vệ dân thường vì cuộc chiến chống lại Hamas — cuộc chiến đang mang lại quá nhiều cái chết và sự tàn phá cho người Palestine ở Dải Gaza.

Ngày càng có nhiều quan ngại từ các chính phủ nước ngoài và các tổ chức quốc tế về số người dân thường thiệt mạng ở Gaza do các vụ đánh bom của Israel, cũng như nguy cơ đói nghèo và bần cùng hóa gia tăng.

Bộ Y tế Gaza hôm Thứ Hai cho hay 19.453 người Palestine đã thiệt mạng và 52.286 người bị thương trong cuộc tấn công của Israel kể từ 7/10 vào vùng đất do Hamas quản lý.

Hứa hẹn về giảm thiệt hại

Ông Austin phát biểu trong một cuộc họp báo ở Tel Aviv rằng ông đã thảo luận với Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant về cách giảm thiểu thiệt hại cho dân thường bị mắc kẹt trên chiến trường. Họ cũng nói về sự chuyển đổi từ chiến đấu lớn sang xung đột cường độ thấp hơn.

“Trong bất kỳ chiến dịch nào cũng sẽ có những giai đoạn,” ông Austin nói. “Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục kêu gọi bảo vệ dân thường trong xung đột và tăng cường dòng viện trợ nhân đạo vào Gaza.”

Một mặt, Mỹ cung cấp vũ khí, đạn dược, và tài chính cho Israel, đồng thời hậu thuẫn mạnh mẽ cho Israel về phương diện ngoại giao trên trường quốc tế. Đó là những nhân tố thiết yếu để Israel có thể tiến hành cuộc chiến giết chết nhiều người dân thường hoàn toàn không có khả năng tự vệ như thế này trong thời gian hơn 2 tháng qua.

Một mặt khác, các chính khách của Mỹ, kể cả Tổng thống Mỹ Joe Biden, đều tỏ ra đạo đức cũng như đề cao các thông lệ và luật quốc tế, khi họ lên tiếng chỉ trích cách tiến hành các hoạt động quân sự của chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Mới tuần trước thôi, người đứng đầu Tòa Bạch Ốc Joe Biden đã nói, điều mà ông gọi là ném bom “bừa bãi” của Israel vào Dải Gaza, sẽ dẫn tới nguy cơ làm mất đi ủng hộ của quốc tế. Nhưng mà, ngay đầu tuần này, hôm Thứ Hai, người đứng đầu Ngũ Giác Đài Lloyd Austin lại tuyên bố rằng “Sự ủng hộ của Mỹ đối với an ninh của Israel là không thể lay chuyển. Israel không đơn độc.”

Sau cuộc gặp mặt với ông Austin, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant hứa hẹn rằng Israel sẽ dần dần chuyển sang giai đoạn tiếp theo của hoạt động quân sự của mình tại Gaza, và những người Palestine từng bị cưỡng bức di tản có thể sẽ có thể quay trở lại phía Bắc của dải đất này.

Ông Austin cũng nhắc lại lời kêu gọi của Hoa Kỳ về giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột Israel-Palestine trong một viễn cảnh rộng lớn hơn, nói rằng cả người Israel và người Palestine đều “xứng đáng có được một chân trời hy vọng”.

Những nhận xét đó được ông Austin đưa ra sau cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người mà mới cuối tuần qua vừa bày tỏ niềm tự hào về việc trong quá khứ đã phản đối việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập.

Nạn đói nghèo và vô gia cư ở Dải Gaza

Chiến tranh diễn ra hơn 2 tháng đã khiến phần lớn Gaza trở thành đống đổ nát, thực phẩm trở thành khan hiếm đối với 2,3 triệu người trên lãnh thổ, các dịch vụ cơ bản bị suy giảm nghiêm trọng, trong khi hầu hết mọi người đều trở thành vô gia cư.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) trong một báo cáo hôm Thứ Hai đã cáo buộc lực lượng Israel cố tình ngăn chặn việc cung cấp nước, thực phẩm và nhiên liệu xăng dầu, san bằng các khu vực nông nghiệp và tước đoạt những vật dụng cần thiết cho sự sống còn của người dân.

Israel đáp trả bằng cách gọi HRW là một nhóm “chống Do Thái và chống Israel” và HRW không có quyền chỉ trích về mặt đạo đức sau phản ứng “im lặng” trước cơn thịnh nộ ngày 7/10 của Hamas.

Israel phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường, và nói rằng Hamas phải chịu trách nhiệm về thương vong cao khi đưa quân vào các khu dân cư. Người phát ngôn Chính phủ Israel Tal Heinrich cũng tuyên bố không có hạn chế nào về lượng thực phẩm và nước uống được phép vào Gaza.

Tại Deir al-Balah, miền trung Gaza, các bác sĩ cho hay 12 người Palestine đã thiệt mạng và hàng chục người bị thương, trong khi ở Rafah ở phía Nam, một cuộc không kích của Israel vào một ngôi nhà khiến ít nhất 4 người thiệt mạng.

Bộ Y tế Gaza cho biết một quả đạn xe tăng của Israel đã bắn trúng tòa nhà hộ sinh bên trong Bệnh viện Nasser ở Khan Younis, lấy đi mạng sống của một bé gái 13 tuổi vốn đã bị mất một chân trong một vụ trúng đạn trước đó.

Về phía Israel, quân đội đã công bố tên của 4 binh sĩ nữa thiệt mạng trong trận chiến ở Gaza, khiến 126 người thiệt mạng tại dải này kể từ khi cuộc xâm lược trên bộ vào Dải Gaza bắt đầu vào cuối tháng 10.

Người dân cho biết có tiếng súng nổ giữa binh lính Israel và các chiến binh Hamas ở nhiều điểm khác nhau dọc theo dải Gaza hẹp, và các chiến binh cho hay họ đã tiến hành một loạt cuộc tấn công.

Reuters không thể xác minh tình trạng hoạt động hoặc khiếu nại từ hai bên.

Nhật Tân