Mỹ cấm nhân viên tại Trung Quốc ‘hẹn hò hoặc thân mật’ với công dân Trung Quốc – AP

Theo báo cáo độc quyền của AP, Chính phủ Hoa Kỳ đã cấm nhân viên công chức, gia đình họ và các nhà thầu – những người có quyền truy cập an ninh làm việc tại Trung Quốc – có bất kỳ hình thức hẹn hò hoặc thân mật nào với công dân Trung Quốc.

Bốn nguồn tin nói với hãng thông tấn AP, vào tháng Một năm nay, trước khi rời nhiệm sở, Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns đã thông báo điều này tới toàn thể nhân viên Hoa Kỳ tại Trung Quốc bằng lời nói và thông qua internet.

Mặc dù trước đây một số cơ quan của Hoa Kỳ đã có những quy định nghiêm ngặt về các mối quan hệ như vậy, nhưng chính sách “không tiếp xúc” rộng rãi và nghiêm ngặt này rất hiếm kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Ngược lại ở nhiều quốc gia khác, các nhà ngoại giao Mỹ thường xuyên giao lưu và thậm chí kết hôn với người dân địa phương.

Nguồn tin này chỉ ra rằng sự thay đổi chính sách một phần là do lo ngại của các nhà lập pháp Hoa Kỳ về những rủi ro an ninh tiềm ẩn.

Trên thực tế, mùa hè năm ngoái, Hoa Kỳ đã đi đầu trong việc thực hiện lệnh cấm hạn chế hơn, cấm nhân viên đại sứ quán và lãnh sự quán tại Trung Quốc có quan hệ tình cảm hoặc tình dục với nhân viên an ninh hoặc nhân viên hỗ trợ người Trung Quốc. Chính sách mới nhất mở rộng các hạn chế đối với tất cả công dân Trung Quốc.

Chính sách mới áp dụng cho tất cả các cơ quan ngoại giao Hoa Kỳ tại Trung Quốc Đại Lục, bao gồm đại sứ quán tại Bắc Kinh và các tổng lãnh sự quán tại Quảng Châu, Thượng Hải, Thẩm Dương và Vũ Hán, và cũng áp dụng cho lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Hồng Kông, một đặc khu hành chính của Trung Quốc. Nhưng chính sách này không áp dụng cho nhân sự Hoa Kỳ đồn trú bên ngoài Trung Quốc.

Chính sách này có điều khoản ngoại lệ, cho phép nhân sự Hoa Kỳ đã có mối quan hệ tình cảm với công dân Trung Quốc trước khi chính sách có hiệu lực được nộp đơn xin miễn trừ. Tuy nhiên, nếu đơn không được chấp thuận, họ phải lựa chọn giữa. việc chấm dứt mối quan hệ hoặc tự nguyện từ chức. Nguồn tin cũng tiết lộ rằng những người vi phạm sẽ phải rời khỏi Trung Quốc ngay lập tức.

Sự trở lại của các chính sách Chiến tranh Lạnh

Trong Chiến tranh Lạnh, các cơ quan tình báo ở nhiều quốc gia thường sử dụng sắc đẹp như một phương tiện để thu thập thông tin nhạy cảm, và chiến lược này rất nổi tiếng.

Từ lâu, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và các cơ quan khác tại Trung Quốc đã có nghĩa vụ báo cáo nghiêm ngặt về các mối quan hệ cá nhân của nhân viên đồn trú ở nước ngoài, đặc biệt là ở các quốc gia mục tiêu tình báo có nguy cơ cao như Nga và Cuba.

Theo các tài liệu giải mật của Bộ Ngoại giao, năm 1987, sau khi một lính thủy đánh bộ Hoa Kỳ bị một điệp viên Liên Xô dụ dỗ ở Moscow, chính phủ Hoa Kỳ đã cấm nhân viên Mỹ ở khối Liên Xô và Trung Quốc kết bạn, hẹn hò hoặc quan hệ tình dục với người dân địa phương.

Nhưng vào thời điểm đó, theo các kênh truyền thông đưa tin, những hạn chế này đã được nới lỏng sau khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991.

Ở Trung Quốc, lệnh cấm toàn diện tương tự đã không được thực hiện trong nhiều năm. Trước khi chính sách mới được đưa ra vào tháng Một năm nay, quân nhân Mỹ đồn trú tại Trung Quốc chỉ phải báo cáo với cấp trên về những tiếp xúc gần với công dân Trung Quốc, và không có lệnh cấm rõ ràng nào về quan hệ tình cảm hoặc tình dục.

Hiện tại, ngoại giới biết rất ít về chính sách “không tiếp xúc gần” của Hoa Kỳ ở các quốc gia khác và những quy định như vậy thường được giữ bí mật.

Lệnh cấm được đưa ra vào thời điểm Trung Quốc và Hoa Kỳ tiếp tục đối đầu với nhau trên nhiều lĩnh vực bao gồm địa chính trị, kinh tế, thương mại và công nghệ. Nó cũng tượng trưng cho việc thắt chặt hơn nữa công tác quản lý nhân sự ngoại giao ở cả hai nước.

Mối lo ngại tiềm ẩn: Mối đe dọa “mỹ nhân kế” của ĐCSTQ là có thật

Quyết định của Hoa Kỳ không phải là vô căn cứ. Nhiều quan chức tình báo và chuyên gia về Trung Quốc cảnh báo rằng trong những năm gần đây, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vẫn tiếp tục sử dụng các phương pháp gián điệp truyền thống như “mỹ nhân kế“, để lấy thông tin nhạy cảm. Điều này gây ra mối đe dọa an ninh đáng kể.

Năm 2021, trang tin tức Axios của Mỹ tiết lộ, trong thời gian hoạt động tại Hoa Kỳ, điệp viên ĐCSTQ Christine Fang đã phát triển mối quan hệ thân thiết với một số chính trị gia địa phương. Cô không chỉ thu thập thông tin tình báo thành công, mà còn sắp xếp những người thân tín của mình vào văn phòng của các thành viên Quốc hội Hoa Kỳ.

Cựu chuyên gia phân tích của CIA, ông Peter Mattis, cũng cho biết bộ phận an ninh quốc gia của ĐCSTQ “ngày càng hung hăng” trong việc xâm nhập vào các đại sứ quán Hoa Kỳ để thu thập thông tin. Họ có thể sử dụng áp lực và cưỡng chế, buộc các công dân Trung Quốc có mối quan hệ cá nhân với nhân viên Hoa Kỳ phải cung cấp thông tin.

Những biện pháp như vậy không chỉ nhằm vào Hoa Kỳ. Năm 2011, chính quyền Hàn Quốc tiết lộ, một nữ điệp viên Trung Quốc đã thiết lập mối quan hệ riêng tư với hơn một chục nhà ngoại giao Hàn Quốc làm việc tại Trung Quốc để lấy thông tin tình báo quan trọng.

Ông nói thêm rằng một vấn đề khác là các cơ quan an ninh quốc gia Trung Quốc không chỉ thu thập thông tin tình báo thông qua điệp viên, mà còn thường xuyên moi thông tin từ người dân Trung Quốc bằng cách uy hiếp hoặc đe dọa họ.

Ông Mattis cho biết điều này có nghĩa là bất kỳ công dân Trung Quốc nào hẹn hò với một nhà ngoại giao Hoa Kỳ đều có thể bị cưỡng ép. Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc sẵn sàng khai thác mọi mối liên hệ mà mục tiêu có để thu thập thông tin tình báo.

Ông Nicholas Eftimiades, cựu sĩ quan tình báo quân đội Hoa Kỳ, cũng nhấn mạnh rằng ĐCSTQ đang kết hợp chặt chẽ giữa việc “thu thập thông tin tình báo” với “ảnh hưởng chính trị”. Tác động này đủ sức gây ra thiệt hại về mặt cấu trúc cho hệ thống dân chủ.

Ông chỉ ra rằng các hoạt động gián điệp như của Christine Fang “có tiến triển trong hoạt động và có mục đích rõ ràng”, không chỉ nhằm mục đích thu thập thông tin, mà còn nhằm tác động đến các chính sách chính trị.

Trung Quốc và Hoa Kỳ đồng loạt thắt chặt quy tắc ứng xử của nhân viên ngoại giao

Hoa Kỳ không chỉ thắt chặt quy tắc ứng xử đối với nhân viên đồn trú ở nước ngoài, Bắc Kinh còn thực hiện một loạt các hạn chế tương tự trong những năm gần đây. Một số nguồn tin chỉ ra rằng Chính phủ Trung Quốc đang tăng cường quản lý hoạt động trao đổi đối ngoại của các nhà ngoại giao, quân đội, cảnh sát và công chức.

Theo quy định hiện hành, nếu vợ hoặc chồng của viên chức Trung Quốc có quốc tịch nước ngoài, người đó sẽ không được thăng chức, thậm chí một số người còn bị yêu cầu kết thúc nhiệm kỳ ở nước ngoài sớm.

Ngoài ra, quân nhân và cảnh sát không được phép rời khỏi đất nước nếu không được phép. Nhân viên ngoại giao cũng bị hạn chế phục vụ tại cùng một quốc gia trong thời gian dài. Các văn bản chính thức của ĐCSTQ nghiêm cấm quan chức chính phủ, quân nhân và công chức phát triển quan hệ tình cảm hoặc tình dục với người nước ngoài.

Các nhà ngoại giao và chuyên gia tình báo Hoa Kỳ cho biết, Chính phủ Trung Quốc vẫn tiếp tục tích cực sử dụng “mỹ nhân kế“ nhằm đánh cắp bí mật của Hoa Kỳ.

Trong các cuộc họp giao ban trước khi được triển khai tới Trung Quốc, nhân viên Hoa Kỳ được thông báo về các trường hợp cơ quan tình báo Trung Quốc cử những phụ nữ hấp dẫn đến quyến rũ các nhà ngoại giao Hoa Kỳ. Họ cũng được cảnh báo rằng Trung Quốc có thể cử hàng chục nhân viên an ninh quốc gia theo dõi bất kỳ nhà ngoại giao nào bị nghi ngờ.