Mỹ chuẩn bị ra lệnh hành pháp mới ngăn rò rỉ thông tin cá nhân trên quy mô lớn

Chính quyền Tổng thống Mỹ Biden có thể trong tuần này ban hành lệnh hành chính mới nhằm ngăn chặn “các nước đối thủ” lấy dữ liệu thông tin cá nhân của công dân Mỹ trên quy mô lớn. Sắc lệnh này chủ yếu ảnh hưởng đến các nhà môi giới dữ liệu, công ty thương mại điện tử, hoặc các công ty và cá nhân ở Trung Quốc có thể có quyền truy cập vào dữ liệu cá nhân của Mỹ.

Một lượng lớn thông tin cá nhân có thể bị rò rỉ

Bloomberg dẫn những nguồn tin gần gũi với vấn đề này nói rằng, lệnh hành pháp sẽ chỉ thị cho Bộ Tư pháp Mỹ, Bộ An ninh Nội địa, Bộ Tài chính và Bộ Thương mại thực hiện các biện pháp phòng ngừa để ngăn những dữ liệu nhạy cảm liên quan an ninh quốc gia Mỹ rơi vào “những nước cần cảnh giác”. Đặc biệt là không để cho nhà cầm quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) lấy thông tin tài chính, dữ liệu di truyền, mẫu giọng nói và thậm chí cả thói quen sử dụng bàn phím của người Mỹ.

Theo người phụ trách Nigel Cory, thuộc bộ phận chính sách thương mại của Quỹ Đổi mới và Công nghệ Thông tin (ITIF) – người đã tham gia thảo luận về việc xây dựng sắc lệnh hành pháp, nói với Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) rằng sắc lệnh hành pháp mới nhằm ngăn chặn việc luồng lớn thông tin cá nhân nhạy cảm của Mỹ thông qua các kênh thương mại hợp pháp chảy vào các nước nhạy cảm như Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên.

 “Các đối thủ nước ngoài – đặc biệt là ở Trung Quốc là nơi ĐCSTQ có thể ép buộc các công ty Trung Quốc bàn giao dữ liệu của họ bất cứ lúc nào… Do Trung Quốc không có sự minh bạch, không có các loại biện pháp bảo vệ pháp lý như được thấy ở nhiều nước khác trên thế giới”, ông giải thích, “Nhiều người lo lắng một số công ty Trung Quốc có thể mua một lượng lớn dữ liệu nhạy cảm của Mỹ cho mục đích tình báo, an ninh quốc gia và các mục đích xấu khác, từ đó đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.”

Một người khác quen thuộc với vấn đề này cho hay, các cơ quan tình báo Mỹ nhận thấy ĐCSTQ có thể sử dụng dữ liệu nước ngoài mà họ có được để đào tạo các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI), thiết lập hồ sơ của các nhóm người cụ thể, bao gồm cả nhân viên chính phủ Mỹ.

Chuyên gia Paul Triolo về chính sách công nghệ Trung Quốc giữ vị trí Phó đối tác trong công ty Albright Stone cho biết, chính quyền Tổng thống Biden lo ngại rằng dữ liệu có thể bị “các nước nhạy cảm” sử dụng vi phạm nhân quyền, quyền riêng tư hoặc để đổi mới.

Ông nói thêm rằng,  điều này xuất phát từ một loạt hoạt động mạng quy mô lớn và vi phạm dữ liệu đã xảy ra trong thập niên qua. Trong số đó, một số lượng lớn nguồn dữ liệu cá nhân như của Văn phòng Quản lý Nhân sự Mỹ (OPM), công ty bảo hiểm Anthem, và United Airlines cuối cùng đã rơi vào tay chính quyền Bắc Kinh thông qua tin tặc mạng Trung Quốc.

Các nhà môi giới dữ liệu là mục tiêu chính

Được biết, khi chính phủ Mỹ đưa ra các quy định mới cho các nhà tư vấn và công ty bên ngoài, họ tuyên bố rằng kế hoạch này chỉ nhắm mục tiêu vào các giao dịch có lượng dữ liệu lớn, chẳng hạn như các giao dịch liên quan đến dữ liệu của hơn một triệu người.

Tại Mỹ, các nhà môi giới dữ liệu (data broker) sử dụng nhiều kênh khác nhau để thu thập lượng lớn thông tin cá nhân, sau khi phân loại và phân tích, họ bán những thông tin này cho các bên thứ ba không có quan hệ trực tiếp với người tiêu dùng. Những sản phẩm dữ liệu này có thể được sử dụng cho nhiều mục đích như để tiếp thị sản phẩm, xác minh danh tính hoặc phát hiện gian lận… Về vấn đề này, hiện Mỹ còn thiếu sự minh bạch xung quanh các hoạt động thương mại bán thông tin cá nhân với số lượng lớn, chưa có lập pháp nào ở cấp liên bang ngăn các nhà môi giới giao dịch với các tổ chức nước ngoài.

Nhà nghiên cứu Justin Sherman tại Chương trình Quản trị Mạng của Hội đồng Đại Tây Dương đã chỉ ra trong một nghiên cứu rằng, 3 nhà môi giới dữ liệu lớn ở Mỹ là Acxiom, LexisNexis và Nielsen đã quảng cáo công khai rằng họ có thể cung cấp thông tin cá nhân theo số lượng lớn của những người lính quân đội Mỹ hiện đang phục vụ hoặc đã nghỉ hưu. Thông tin trên mạng cho thấy 3 công ty này hiện đang kinh doanh dịch vụ dữ liệu tại Trung Quốc.

Ông Sherman cho rằng nếu chính phủ nước ngoài sở hữu dữ liệu lớn này có thể tham gia vào các hoạt động làm suy yếu an ninh quốc gia Mỹ, chẳng hạn như lập hồ sơ về các sĩ quan quân đội cấp cao của Mỹ – những người đưa ra các quyết định quan trọng, thậm chí bao gồm cả thành viên gia đình và những người quen thân của họ, qua đó để tiến hành “các hoạt động thông tin, ép buộc, tống tiền, hoặc thu thập thông tin tình báo”.