‘Mỹ sẽ dùng tất cả công cụ kinh tế, chính trị để buộc Maduro chịu trách nhiệm’

Đó là phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm Chủ Nhật (14/4) khi ông dừng chân tại thành phố biên giới Cucuta, Colombia nhân chuyến công du ba ngày tới một số nước Nam Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (sơ mi đen, thứ hai từ trái sang) và Tổng thống Colombia Iva Duque (giữa) tới thăm Cầu Quốc tế Simon Bolivar tại Cucuta, Colombia, giáp biên giới Venezuela hôm 14/4/2019. (Ảnh: SCHNEYDER MENDOZA/AFP/Getty Images)

Sau khi tới thăm người di cư tại một khu tị nạn Cucuta và thị sát các cây cầu biên giới giáp Venezuela và một nhà kho chứa hàng cứu trợ, ông Pompeo nói: “Mỹ sẽ tiếp tục sử dụng mọi phương tiện kinh tế và chính trị theo ý của chúng tôi để giúp đỡ người dân Venezuela.”

“Sử dụng các chế tài, hủy bỏ thị thực và các cách thức khác, chúng tôi cam kết buộc chế độ này và những bên chống lưng cho họ phải chịu trách nhiệm về sự lũng đoạn và đàn án nền dân chủ,” ông Pompeo nói thêm.

Cho tới nay, phần lớn các nước phương Tây, trong đó có Mỹ, đã công nhận lãnh đạo đối lập Juan Guaido là nguyên thủ quốc gia hợp pháp của Venezuela, nhưng Nga, Trung Quốc và Cuba vẫn sát cánh cùng lãnh đạo đảng Xã hội chủ nghĩa Nicolas Maduro.

“Các bạn thấy thòng lọng chính trị và ngoại giao đã thắt chặt quanh cổ Maduro,” Ngoại trưởng Pompeo nói với các phóng viên tháp tùng ông trong chuyến công du Nam Mỹ lần này trước khi lên máy bay trở về Washington.

Ông Pompeo nói: “Người Cuba cũng phải hiểu rằng [họ] sẽ phải trả giá tương ứng với sự ủng hộ tiếp tục dành cho Nicolas Maduro. Và chúng tôi cũng sẽ có cuộc đối thoại tương tự với người Nga.”

Washington đã đang áp đặt một loạt các chế tài chống lại chính quyền Maduro trong nỗ lực loại bỏ ông ta khỏi quyền lực, nhưng lãnh đạo đảng Xã hội chủ nghĩa vẫn duy trì quyền lực nhờ sự hậu thuẫn của quân đội và các chính phủ đồng minh từ Cuba, Nga và Trung Quốc. Hôm thứ Sáu (12/4), Bộ Tài chính Mỹ đã bổ sung thêm 4 công ty và 9 tàu hàng vào danh sách chế tài, một số trong số đó phía Mỹ nói rằng đã chở dầu từ Venezuela tới Cuba.

Cũng hôm thứ Sáu (12/4), Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton đã nói rằng vào thứ Tư (17/4) ông sẽ có bài phát biểu với cộng đồng người Cuba lưu vong tại Miami về các hành động của chính quyền Trump sẽ thực hiện đối với Venezuela, Cuba và Nicaragua, những nước mà ông Bolton gọi là “bộ ba chuyên chế” tại Nam Mỹ.

Mặc dù khả năng ông Bolton sẽ không công bố bất kỳ quyết định cuối cùng nào về các biện pháp trừng phạt, nhưng chính quyền Trump đã đang cân nhắc một loạt các lựa chọn, trong đó có các chế tài nhắm mục tiêu mới và thắt chặt hơn nữa các hạn chế kinh doanh đối với nhà nước Cuba cộng sản, Reuters dẫn theo hai nguồn tin giấu tên thông thạo vấn đề này.

Tại Cucuta, Ngoại trưởng Pompeo tiếp tục kêu gọi ông Maduro hãy rời bỏ chức vụ và Venezuela để đất nước này có thể trở lại bình thường.

“Tôi hy vọng rằng bây giờ khi ông nhìn thấy sự khủng khiếp, khi ông nhìn thấy bi kịch, ông sẽ quan tâm tới việc thay đổi các cách thức của mình và rời bỏ đất nước của ông,” ông Pompeo nói.

Ngoại trưởng Mỹ cũng nhắc lại chỉ trích sự hiện diện ngày càng gia tăng của Trung Quốc tại Nam Mỹ. Ông Pompeo cảnh báo về thực thi cho vay nợ “căn cướp” và các hành động “ác tính hay bất chính” của chế độ Bắc Kinh.

Trung Quốc với nền kinh tế bùng nổ trong hai thập kỷ qua đã đang gia tăng nhu cầu về nguyên liệu thô – những thứ sẵn có tại Nam Mỹ. Hiện nay, chế độ Bắc Kinh là đối tác hàng đầu của các quốc gia từ Uruguay nhỏ bé tới Brazil – nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ và cũng là nhà xuất khẩu đậu nành hàng đầu thế giới.

Trung Quốc, cũng như Nga, đã đổ hàng chục tỷ USD vào chính quyền Venezuela từ thời Hugo Chavez và sau này là Nicolas Maduro, nên việc họ ra sức chống lưng cho chính quyền đảng Xã hội chủ nghĩa duy trì quyền lực tại quốc gia thành viên OPEC này cũng là điều dễ hiểu.

Xuân Thành