“UNESCO theo đuổi các mục tiêu văn hóa và xã hội gây chia rẽ, đồng thời tập trung quá mức vào các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc, một chương trình phát triển quốc tế mang nặng tính toàn cầu hóa, mâu thuẫn với chính sách đối ngoại ‘Nước Mỹ trên hết’ của chúng tôi”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce cho biết, đề cập đến quyết định của Washington rút khỏi UNESCO.
Phó phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly trước đó nói với tờ New York Post rằng quyết định này bắt nguồn từ việc UNESCO ủng hộ “các mục tiêu văn hóa và xã hội quá cấp tiến, gây chia rẽ, hoàn toàn đi ngược những chính sách mà người Mỹ đã bỏ phiếu vào tháng 11/2024”.
Động thái sẽ có hiệu lực vào cuối tháng 12/2026 do quy định trong điều lệ của UNESCO. Khi một quốc gia thành viên quyết định rút lui, quyết định đó sẽ có hiệu lực vào cuối năm tài chính tiếp theo sau khi thông báo chính thức được đưa ra.
Đây sẽ là một đòn giáng mạnh vào UNESCO, cơ quan có trụ sở tại thủ đô Paris, Pháp, được thành lập sau Thế chiến II nhằm thúc đẩy hòa bình thông qua hợp tác quốc tế trong giáo dục, khoa học và văn hóa.
Tổng giám đốc UNESCO Audrey Azoulay cho biết tuyên bố từ Mỹ không có gì đáng ngạc nhiên. “Tôi rất lấy làm tiếc về quyết định của Tổng thống Donald Trump khi một lần nữa rút Mỹ khỏi UNESCO. Dù đáng tiếc, thông báo này được dự đoán từ trước và UNESCO đã chuẩn bị cho điều đó”, bà cho hay.
Tổng thống Trump từng rút Mỹ khỏi UNESCO trong nhiệm kỳ đầu tiên, bên cạnh việc rời khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, thỏa thuận khí hậu toàn cầu và thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015.
Tổng thống Joe Biden đảo ngược các quyết định trên sau khi nhậm chức vào năm 2021, đưa Mỹ trở lại UNESCO, WHO và thỏa thuận khí hậu.
UNESCO nổi tiếng nhất với việc công nhận các Di sản Thế giới. Mỹ lần đầu tiên gia nhập UNESCO vào năm 1945 khi tổ chức mới thành lập, nhưng rút lui vào năm 1984 với cáo buộc rằng tổ chức quản lý tài chính yếu kém và có tư tưởng thiên vị chống Mỹ. Gần 20 năm sau, vào năm 2003, dưới thời tổng thống George W. Bush, Mỹ quay trở lại. Giải thích cho quyết định của mình, ông Bush khi đó cho biết UNESCO đã thực hiện các cải cách cần thiết.
Washington hiện đóng góp khoảng 8% tổng ngân sách của UNESCO, giảm từ mức khoảng 20% vào thời điểm ông Trump lần đầu tiên rút Mỹ khỏi tổ chức trên.