Người tố giác Boeing nói trước Quốc hội Mỹ rằng bị sếp đe dọa vì lên tiếng

Quốc hội Mỹ đã tổ chức một phiên điều trần cùng với các chuyên gia về sự an toàn của máy bay Boeing vào hôm thứ Tư (17/4). Hai trong số những “người tố giác” của Boeing đã vạch trần những vấn đề nghiêm trọng tại công ty và những đe dọa mà cá nhân gặp phải. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, một người tố giác đã kêu gọi dừng bay toàn bộ mẫu 787 Dreamliner trên toàn cầu để kiểm tra, đồng thời cảnh báo rằng nếu các vấn đề an toàn hiện tại không được giải quyết, máy bay có thể bất ngờ gặp sự cố khi đang bay.

Ông Sam Salehpour, kỹ sư chất lượng tại Boeing, cho biết tình hình an toàn của Boeing giống như việc hãng này chơi trò “cò quay Nga” và gây nguy hiểm đến tính mạng mọi người. “Chúng ta không bao giờ biết tai nạn có thể xảy ra khi nào, ở đâu và như thế nào.”

Trong phiên điều trần hôm thứ Tư, ông Salehpour tiết lộ rằng ông đã bị cấp trên đe dọa bạo lực khi cố gắng thảo luận về vấn đề máy bay trong cuộc họp nội bộ vào ngày 9/4/2023. Sau cuộc họp, sếp của Salehpour nói với ông: “Tôi sẽ giết những ai nói những gì anh vừa nói”.

Salehpour đã đưa ra những lời đe dọa như một khiếu nại về đạo đức, nhưng công ty không có hành động nào được thực hiện, và ông vẫn báo cáo công việc với người cấp trên đã dọa ông. Salehpour nói thêm rằng các quản lý cấp cao của Boeing đã cố gắng đe dọa và trả đũa bằng cách loại ông khỏi trách nhiệm công việc và các cuộc họp quan trọng.

Trong phiên điều trần, Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal cũng đưa ra bức ảnh chụp một chiếc đinh lớn cắm vào lốp ô tô của ông Salehpour, nhấn mạnh đây là hành vi đe dọa. Ông Salehpour giải thích rằng ông nhận thấy một chiếc lốp bị xẹp và được cho biết có một chiếc đinh trong lốp, chiếc đinh này không thể gặp phải khi lái xe bình thường. Do đó ông tin rằng nó đã bị tại nơi làm việc.

Luật sư của ông Salehpour cho biết, Boeing không chỉ phớt lờ những lo ngại về an toàn của ông, mà còn ngăn cản ông liên lạc với các chuyên gia bên ngoài để tìm giải pháp.

Một người tố giác khác của Boeing, ông Ed Pierson, cho biết trong lời khai bằng văn bản rằng cuộc điều tra về cửa máy bay 737 Max của Alaska Airlines, bị bung ra trong chuyến bay, đã được cố tình che đậy.

Ông tiết lộ rằng cá nhân ông đã chuyển các tài liệu chi tiết về công việc bảo trì chuyên sâu trên máy bay của Alaska Airlines cho FBI, các giám đốc điều hành của Boeing đã biết về sự tồn tại của những tài liệu này, nhưng sau hai vụ tai nạn MAX, công ty đã cố gắng che giấu những hồ sơ quan trọng này.

• Boeing bồi thường 160 triệu USD cho Alaska Airlines sau sự cố máy bay MAX 9

Người tố giác Boeing: 787 Dreamliner nên ngừng bay do lỗi có thể dẫn đến tai nạn máy bay

Vào tối thứ Ba (6/4), ông Salehpour đã đưa ra lời kêu gọi khẩn cấp trong một cuộc phỏng vấn với NBC Nightly News rằng chiếc Boeing 787 Dreamliner có những mối nguy hiểm lớn về an toàn, và việc sản xuất phải tạm dừng ngay lập tức để kiểm tra. Ông cảnh báo nếu vấn đề an toàn không được giải quyết, máy bay có thể gặp sự cố bất ngờ khi đang bay.

Ông Salehpour chỉ ra, việc bớt xén trong quá trình lắp ráp các bộ phận thân máy bay và không lấp đầy những khoảng trống nhỏ đúng cách có thể rút ngắn tuổi thọ của máy bay, và khi máy bay cũ đi nguy cơ này có thể dẫn đến sự cố mang tính thảm họa. Salehpour khẳng định chắc chắn rằng ông sẽ không để gia đình mình bay trên chiếc 787 vì những mối nguy hiểm về an toàn này.

Salehpour trước đây đã đưa ra quan ngại này, ông giải thích rằng thân máy bay Dreamliner bao gồm nhiều bộ phận do một số công ty khác nhau sản xuất, điều này có thể ảnh hưởng đến độ an toàn về cấu trúc của máy bay do có khoảng trống giữa các bộ phận trong quá trình lắp ráp.

Ông Salehpour là người tố giác mới nhất, cáo buộc Boeing gặp vấn đề trong sản xuất. Vào tháng Ba năm nay, ông John Barnett, cựu nhân viên kiểm tra chất lượng từng làm việc cho Boeing trong 32 năm, được phát hiện đã chết trong một chiếc xe tải ở bãi đậu xe của khách sạn ở Quận Charleston, Nam Carolina. Trong những ngày trước khi qua đời, Barnett đã đưa ra bằng chứng trong vụ kiện tố cáo Boeing.

• Người tố cáo Boeing chết bí ẩn ở Hoa Kỳ

Người đàn ông 62 tuổi này khẳng định các công nhân trên dây chuyền lắp ráp bị gây áp lực và cố tình lắp các bộ phận không đạt tiêu chuẩn vào máy bay.

Barnett đã bị các luật sư của Boeing và luật sư riêng của ông thẩm vấn chéo những ngày trước khi ông qua đời. Tòa án đã lên kế hoạch để Barnett trả lời nhiều câu hỏi hơn trong vụ kiện, nhưng ông đã không ra hầu tòa như dự kiến. Sau đó người ta tìm thấy ông chết trong xe tải ở bãi đậu xe của khách sạn.

Ngày 5/1 năm nay, ngay sau khi máy bay chở khách Boeing 737 Max 9 của hãng Alaska Airlines cất cánh, một cửa sổ và một phần thân máy bay rơi ra ở độ cao gần 5.000 mét ở bang Oregon, gây ra một lỗ lớn và buộc phi công phải hạ cánh khẩn cấp. Theo dịch vụ theo dõi chuyến bay Flightradar24, chiếc máy bay của Alaska Airlines liên quan đến sự cố gần như hoàn toàn mới và chỉ thực hiện 145 chuyến bay kể từ tháng 11.

Phiên điều trần diễn ra trong bối cảnh Boeing đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng về an toàn và chất lượng sản xuất đang diễn ra. Các nhà lập pháp đang tìm kiếm kho tài liệu từ 6 năm qua để điều tra hồ sơ sản xuất của máy bay Boeing 787 và 777, bao gồm bất cứ khiếu nại hoặc lo lắng nào về an toàn của nhân viên, nhà thầu của Boeing hoặc hãng hàng không đối với Boeing. 

Trong phiên điều trần, các chuyên gia và người tố giác khác cũng chỉ trích văn hóa an toàn của Boeing. Trong đó Javier de Luis, một giảng viên MIT, mất em gái trong vụ tai nạn máy bay Boeing 737 Max vào tháng 3/2019, đã nêu bật các vấn đề về văn hóa an toàn của Boeing, cũng như áp lực và sự trả thù tiềm ẩn đối với những nhân viên nêu lên mối lo ngại.

Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal chỉ trích Boeing vì theo đuổi lợi nhuận một cách mù quáng và phớt lờ tầm quan trọng của an toàn và chất lượng. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải chú ý đến hành động thực tế của Boeing hơn là chỉ những tuyên bố. 

Ông cũng nêu ra những vấn đề có thể xuất phát từ thái độ khoan dung của Cục Hàng không Liên bang (FAA) đối với Boeing trong quá khứ, đặc biệt là những sơ suất trong quy trình chứng nhận mẫu 737 Max.

Sự biện bạch của Boeing

Về vấn đề này, Boeing cũng đang cố gắng hết sức để bảo vệ mình và phủ nhận những cáo buộc của ông Salehpour. Boeing nói với NBC rằng những tuyên bố về tính toàn vẹn cấu trúc của 787 là không chính xác, và nhấn mạnh rằng các vấn đề này đã được kiểm tra kỹ thuật nghiêm ngặt dưới sự giám sát của Cục Hàng không Liên bang (FAA).

Hai kỹ sư của Boeing cũng biện hộ cho tính toàn vẹn về cấu trúc của 787 trong chuyến tham quan truyền thông tới nhà máy sản xuất Dreamliner ở Nam Carolina. Chiếc máy bay phản lực này được cho là đã vượt qua thử nghiệm cường độ cao trong 165.000 chu kỳ bay, vượt xa tuổi thọ dự kiến ​​của máy bay và chưa bao giờ thất bại. Ngoài ra, các cuộc kiểm tra 1.000 chiếc 787 đang hoạt động trên khắp thế giới không tìm thấy dấu hiệu mệt mỏi nào.

Cựu điều tra viên an toàn của Cục Hàng không Liên bang Jeff Guzzetti nói với NBC News rằng ngay cả khi những vết nứt này hình thành, theo Boeing, cấu trúc của máy bay rất chắc chắn, có khả năng chịu được áp lực và sẽ không dễ dàng bị vỡ.

Tuy nhiên, những cáo buộc của ông Salehpour đã thu hút sự chú ý rộng rãi đến quy trình sản xuất của Boeing. Đặc biệt là sau khi tấm cửa của 737 Max 9 rơi ra trong chuyến bay, các vấn đề sản xuất của Boeing đã bị công chúng và ngành hàng không giám sát chặt chẽ.

Luật sư của ông Salehpour, bà Lisa Banks, tiết lộ rằng ít nhất 6 người tố giác tiềm năng đã báo cáo những vấn đề tương tự với bà. 

Bà Lisa Banks cho biết: “Tôi tin tưởng 100% vào những cáo buộc của ông Salehpour vì chúng dựa trên dữ liệu của chính Boeing và kinh nghiệm hàng thập kỷ của ông ấy với tư cách là một kỹ sư chất lượng”.

Ông Salehpour cho biết bằng mọi giá, ông sẽ đủ dũng cảm để vạch trần bất kỳ hành vi đáng ngờ nào có thể đe dọa an toàn.