Nhà Trắng đẩy mạnh sa thải giữa lúc Chính phủ Mỹ đóng cửa sang ngày thứ 14

Hôm thứ Ba (ngày 14/10) đánh dấu ngày thứ 14 Chính phủ Liên bang Hoa Kỳ bị đóng cửa, và Nhà Trắng đang chuẩn bị tiếp tục triển khai kế hoạch cắt giảm nhân sự quy mô lớn.

Văn phòng Quản lý và Ngân sách Hoa Kỳ (OMB) hôm thứ Ba đã đăng trên nền tảng mạng xã hội X rằng, Nhà Trắng “đang chuẩn bị mọi thứ, trong trạng thái sẵn sàng cao độ, để vượt qua sự cố chấp kiên định của Đảng Dân chủ”.

Họ bổ sung rằng Nhà Trắng sẽ “trả lương cho quân đội, chi trả cho các hoạt động thực thi pháp luật và tiếp tục thực hiện kế hoạch tinh giản biên chế, rồi chờ đợi”.

Tổng thống Trump cuối tuần trước đã tuyên bố đã xác định được nguồn ngân sách liên bang khả dụng để trả lương đúng hạn cho quân nhân Hoa Kỳ vào ngày 15/10. Do chính phủ đóng cửa, các quân nhân Hoa Kỳ đang đối mặt với nguy cơ không được trả lương.

Chính quyền Trump hôm thứ Sáu (ngày 10) đã thông báo bắt đầu sa thải nhân viên liên bang trong thời gian chính phủ ngừng hoạt động, với khoảng 4.000 nhân viên liên bang sẽ bị cho thôi việc.

Tuyên bố của OMB vào thứ Hai được xem là lời cảnh báo về đợt cắt giảm tiếp theo. Một quan chức cấp cao trong chính phủ nói với USA Today rằng đây chỉ là “làn sóng sa thải đầu tiên”, và nếu tình trạng đóng cửa tiếp diễn, sẽ còn có nhiều đợt nữa.

Đảng Cộng hòa cho rằng các đợt sa thải này là một hành động tài chính thận trọng, và cáo buộc Đảng Dân chủ đã buộc chính phủ phải hành động.

Tổng thống Trump trong cuộc họp nội các đã cảnh báo rằng ông chỉ cắt giảm những “chương trình của Đảng Dân chủ”, đồng thời nói rằng các ưu tiên của Đảng Dân chủ sẽ không được Nhà Trắng đưa vào xem xét.

“Đó là thực tế”. Tổng thống nói, “Họ muốn làm vậy, vậy thì hãy để họ nếm trải hậu quả do chính họ tạo ra”.

Phần lớn các Thượng nghị sĩ Dân chủ từ chối ủng hộ kế hoạch chi tiêu ngắn hạn do Đảng Cộng hòa thúc đẩy, nhằm buộc Đảng Cộng hòa đàm phán về việc gia hạn các khoản tín dụng thuế bảo hiểm y tế theo Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Obamacare), trong khi giai đoạn đăng ký mở sẽ bắt đầu từ ngày 1/11. Nhà Trắng và các lãnh đạo Cộng hòa trong Quốc hội đều tuyên bố rằng phải khôi phục hoạt động của chính phủ trước, rồi mới thảo luận về kế hoạch y tế phức tạp. Gánh nặng hành động đã được đẩy sang cho những Thượng nghị sĩ Dân chủ từ chối bỏ phiếu.

Người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson hôm thứ Ba ra tuyên bố nói: “Đảng Dân chủ đã quyết định đóng cửa chính phủ bởi vì họ cho rằng cung cấp dịch vụ y tế miễn phí cho người nhập cư bất hợp pháp quan trọng hơn người dân Mỹ… Tổng thống Trump đang nỗ lực giảm nhẹ nỗi đau do Đảng Dân chủ gây ra, tìm nguồn tài chính để trả lương cho quân đội và các dịch vụ thiết yếu khác – những thứ không được Đảng Dân chủ coi trọng”.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson trong cuộc họp báo hôm thứ Hai (13/10) nói: “Trừ khi Đảng Dân chủ từ bỏ các yêu sách đảng phái và thông qua một ngân sách sạch, không kèm điều kiện để tái khởi động chính phủ và trả lương cho nhân viên liên bang, nếu không chúng ta sẽ chứng kiến một trong những lần chính phủ đóng cửa kéo dài nhất trong lịch sử nước Mỹ”.

Theo một cuộc thăm dò gần đây, cử tri Mỹ có xu hướng đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa về việc chính phủ ngừng hoạt động, nhưng về vấn đề kinh tế, họ vẫn tin tưởng Đảng Cộng hòa hơn.

Công đoàn nhân viên chính phủ đã kiện lên tòa án về đợt sa thải lần này, vốn khiến Bộ Giáo dục gần như tê liệt. Các cơ quan khác bị ảnh hưởng bởi sa thải hàng loạt bao gồm Bộ Năng lượng, Bộ An ninh Nội địa, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, Bộ Nhà ở và Phát triển Đô thị, Bộ Thương mại và Bộ Tài chính.

Trong lịch sử, các nhân viên liên bang không thiết yếu sẽ bị buộc nghỉ phép không lương trong thời gian chính phủ đóng cửa, nhưng không bị sa thải. Trong lần đóng cửa này, khoảng 750.000 nhân viên liên bang đã bị buộc nghỉ phép.

Là một phần trong nỗ lực tinh giản bộ máy chính phủ của Văn phòng Hiệu quả Chính phủ, chính quyền Trump từ năm 2025 đến nay đã sa thải hàng chục ngàn nhân viên liên bang.