Nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ thăm Đài Loan để thể hiện sự ủng hộ

Ngày 16/4, các nghị sĩ lưỡng đảng của Mỹ đã cùng nhau thực hiện chuyến thăm Đài Loan đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump. Mục tiêu của chuyến thăm là nhằm thể hiện với cả hai bờ eo biển (Trung Quốc Đại Lục và Đài Loan) rằng mặc dù ông Trump có những phát biểu cứng rắn đối với Đài Loan và đã áp mức thuế cao 32%, nhưng quốc phòng Đài Loan vẫn nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ phía Mỹ.

Chủ tịch Tiểu ban châu Á – Thái Bình Dương của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, ông Pete Ricketts, đã dẫn đầu phái đoàn nghị sĩ lưỡng đảng thăm Đài Loan từ ngày 16 – 19/4.  Các thành viên trong đoàn bao gồm Thượng nghị sĩ Chris Coons, lãnh đạo hàng đầu của Đảng Dân chủ trong tiểu ban, và Thượng nghị sĩ Ted Budd.

Theo hãng tin AP, trước cuộc gặp theo lịch trình với Tổng thống Lại Thanh Đức, Bộ trưởng Quốc phòng Cố Lập Hùng, và Tổng thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Ngô Chiêu Tiếp vào ngày 18/4, hai Thượng nghị sĩ Ricketts và Coons đã có bài phát biểu.

Ngày 2/4, ông Trump tuyên bố áp mức thuế tương đương 32% đối với hàng hóa từ Đài Loan. Dù gặp phải cú sốc này, nhưng ông Chris Coons tại Đài Bắc cho biết: “Các cuộc hội đàm trong tuần này tại Đài Loan rất tích cực và có tính xây dựng. Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ chứng kiến một chương mới mạnh mẽ trong quan hệ Mỹ – Đài.”

Ông Coons cũng nhấn mạnh rằng ngoài việc rút ra bài học từ cuộc chiến chống lại Nga của Ukraine và nhận những chỉ trích từ ông Trump, Đài Loan cũng thể hiện rằng họ đang nhanh chóng đầu tư nguồn lực để khiến lực lượng quân sự của mình trở nên mạnh mẽ hơn, linh hoạt hơn và giảm sự phụ thuộc vào Mỹ. Điều này nhằm trở thành lực lượng răn đe mạnh mẽ nhất đối phó với Trung Quốc (ĐCSTQ), bao gồm việc tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư với Mỹ trong khả năng tác chiến bằng máy bay không người lái (UAV).

Tuy nhiên, tuyên bố áp thuế 32% của ông Trump vào ngày 2/4 đã khiến nhiều người Đài Loan bất ngờ, khi họ tin rằng Chính phủ Đài Loan đã thể hiện rõ là đồng minh thực sự của Washington (nhưng vẫn bị áp thuế).

Ông Pete Ricketts nhắc lại quan điểm thường thấy của Đảng Cộng hòa về các tuyên bố của ông Trump: “Đừng chỉ nhìn vào ngôn từ (của ông Trump), mà hãy nhìn vào hành động.”

Ông Trump cho biết ông không vội ký kết một thỏa thuận thương mại, nhưng cũng nói rằng ông tin có thể hoàn tất đàm phán liên quan “trong vòng 3 – 4 tuần tới”.

Ông Ricketts còn cho biết, sau khi ông Trump tuyên bố vào ngày 9/4 về việc tạm hoãn 90 ngày thuế đối đẳng cho nhiều quốc gia, lãnh đạo Đài Loan đã nhanh chóng hành động, liên hệ với Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick để khởi động đàm phán.

Ông Ricketts cho biết thêm rằng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth sẽ coi việc ngăn chặn mối đe dọa từ Trung Quốc (ĐCSTQ) tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương là ưu tiên hàng đầu, và đó cũng là lý do khu vực này là một trong những điểm đến đầu tiên sau khi ông Hegseth nhậm chức.

Phái đoàn nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ đến thăm Đài Loan vào thời điểm Mỹ và Trung Quốc đang vướng vào một cuộc chiến thương mại có khả năng làm rung chuyển nền kinh tế toàn cầu. Một số người đã cảnh báo rằng  ĐCSTQ có thể lợi dụng tình hình để phát động một cuộc tấn công vào Đài Loan.

Ông Coons phát biểu rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể tin rằng thời điểm hiện tại là thời cơ phù hợp để thực hiện hành động xâm lược, “nhưng tôi cho rằng nếu họ làm vậy sẽ là một sai lầm lớn. Tôi tin họ sẽ phải đối mặt với một phản ứng mạnh mẽ và thống nhất.”

Hai đảng tại Thượng viện Mỹ ủng hộ Đài Loan

Chủ tịch Tiểu ban châu Á – Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Pete Ricketts trước đây từng đưa ra “Dự luật Hỗ trợ” (BOLSTER Act) khuyến khích các quốc gia châu Âu hợp tác với Mỹ trong việc củng cố an ninh cho Đài Loan và chống lại sự diễn giải sai lệch của ĐCSTQ về Nghị quyết 2758 của Liên Hợp Quốc, đây là một trong những dự luật toàn diện nhất của Quốc hội Mỹ trong những năm gần đây nhằm thúc đẩy sự ủng hộ của cả Mỹ và châu Âu đối với Đài Loan.

Về phía Dân chủ, Nghị sĩ Chris Coons trong năm nay đã đề xuất “Dự luật Thực thi Cam kết với Đài Loan” (Taiwan Assurance Implementation Act), yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ thường xuyên rà soát các nguyên tắc tương tác với Đài Loan và nộp báo cáo lên Quốc hội ít nhất mỗi 5 năm. Thượng nghị sĩ Ted Budd cũng nhiều lần đồng ký tên vào các dự luật thân thiện với Đài Loan, bao gồm cả việc hỗ trợ giải quyết vấn đề đánh thuế hai lần giữa Đài Loan và Mỹ.