Ông Obama nói vụ ám sát Charlie Kirk là “kinh hoàng và bi thảm”

Cựu Tổng thống Barack Obama nói vụ ám sát Charlie Kirk là “kinh hoàng và bi thảm” trong bài phát biểu tại Jefferson Educational Society vào ngày 16/9, dù ông không đồng tình với nhiều quan điểm xã hội của anh Kirk.

Ông Obama nói: “Rõ ràng, tôi không quen biết Charlie Kirk. Tôi chỉ biết sơ lược về một số ý tưởng của ông ấy. Tôi cho rằng những ý tưởng đó là sai, nhưng điều đó không làm mất đi sự thật rằng đây là một bi kịch, và tôi đau buồn cùng ông ấy và gia đình.”

Obama phản đối 3 quan điểm mà anh Charlie Kirk từng đưa ra.

Ông nói: “Tôi không đồng tình với quan điểm rằng Đạo luật Dân quyền năm 1964 là một sai lầm. Đây không phải là tôi chính trị hóa vấn đề – mà là đang nhìn nhận nó như một phần bản sắc của đất nước này.”

Trước đó, trong tập phát sóng ngày 12/8 của podcast The Charlie Kirk Show, anh Kirk nói: “Người dân đã có quyền bình đẳng theo Hiến pháp Hoa Kỳ. Nhưng Đạo luật Dân quyền không đối xử với họ một cách bình đẳng, bởi vì lý thuyết pháp lý trong đạo luật này tạo ra sự ảnh hưởng bất bình đẳng.”

Ảnh hưởng bất bình đẳng (disparate impact) là thuật ngữ pháp lý chỉ những chính sách tưởng chừng trung lập nhưng vô tình gây ra phân biệt đối xử với các nhóm được pháp luật bảo vệ.

Cựu Tổng thống cũng bác bỏ quan điểm của anh Kirk về Martin Luther King Jr. Trong một bài đăng trên X ngày 15/1/2024, anh Kirk gọi ông King là một “huyền thoại đã bị thổi phồng quá mức và mất kiểm soát”.

Cuối cùng, Obama nói ông không đồng tình với những tuyên bố rộng hơn của anh Kirk cho rằng giới tự do và Đảng Dân chủ đang thúc đẩy một âm mưu thay thế người da trắng bằng cách đưa người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ.

Trong một podcast vào tháng 12/2023 có tựa đề “Sự thay thế vĩ đại không phải là huyền thoại – mà là chiến lược”, Kirk nói rằng anh sinh ra ở Mỹ vào thời điểm người da trắng chiếm hơn 80% dân số, nhưng hiện nay con số đó chỉ còn khoảng 57–61%. Anh gọi đó là một “sự biến đổi sâu sắc và kịch tính” mà bất kỳ quốc gia nào trải qua trong thời gian ngắn cũng sẽ bị ảnh hưởng lớn.

Kirk nói trong podcast: “Tôi nghĩ điều mà Đảng Dân chủ đang làm là chơi trò số đông. Họ nói: ‘Người da nâu, người da đen – họ bỏ phiếu cho chúng ta. Vậy thì đây là cách để giành lấy quyền lực – lén lút đưa vào một đống người.’”

Nói về vụ ám sát anh Kirk, ông Obama nhấn mạnh rằng nền dân chủ Mỹ dựa trên tiền đề: Mọi người có thể bất đồng và tranh luận những vấn đề nhạy cảm mà không cần phải dùng đến bạo lực.

Ông nói: “Ngay cả khi bạo lực nhắm vào người ở phía đối lập trong cuộc tranh luận, thì đó vẫn là mối đe dọa đối với tất cả chúng ta. Và chúng ta phải dứt khoát, thẳng thắn lên án điều đó.”

Anh Charlie Kirk bị ám sát vào ngày 10/9, trong lúc đang tham gia một cuộc tranh luận tại trường Đại học Utah Valley. Hai ngày sau, vào ngày 12/9, Thống đốc bang Utah Spencer Cox thông báo trong một cuộc họp báo rằng nghi phạm – Tyler Robinson, đến từ Washington, Utah – đã bị bắt giữ.

Anh Kirk để lại vợ, cô Erika Kirk, và hai con nhỏ. Trong phát biểu sau cái chết của chồng, cô Erika nói: “Phong trào mà chồng tôi xây dựng sẽ không chết. Charlie đã ra đi khi đang làm điều mà anh ấy yêu thích: Đấu tranh vì sự thật, vì đức tin, vì gia đình và vì nước Mỹ. Sự hy sinh của anh ấy sẽ tiếp tục là ánh sáng dẫn đường cho các thế hệ sau.”

Lễ tưởng niệm anh Charlie Kirk được lên kế hoạch tổ chức vào Chủ nhật, ngày 21/9, tại sân vận động State Farm ở Glendale, Arizona. Sự kiện dự kiến sẽ có bài phát biểu của Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance.

Vào thứ Ba, nghi phạm Robinson ra tòa lần đầu tiên, và thẩm phán đã ra lệnh tạm giam không được tại ngoại. Phiên tòa kế tiếp được ấn định vào ngày 29/9.

Trong bài phát biểu ngày 16/9, ông Obama khen ngợi cách Thống đốc Cox xử lý vụ việc: “Tôi cho rằng Thống đốc Cox và tôi có thể bất đồng về rất nhiều vấn đề. Ông ấy là một người Cộng hòa, và tự nhận là bảo thủ. Nhưng trong cách ông ấy phản ứng trước thảm kịch này, cũng như cách ông ấy từ trước đến nay đối thoại với những người đối lập chính trị, ông ấy đã cho thấy rằng chúng ta có thể bất đồng mà vẫn tuân thủ các quy tắc cơ bản trong đối thoại công khai”.