Ông Putin được đón tiếp long trọng tại Mông Cổ, bất chấp lệnh bắt giữ từ ICC

Tổng thống Nga Vladimir Putin được tiếp đón nồng nhiệt vào thứ Ba (3/9) trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Mông Cổ. 

Tại thủ đô Ulaanbaatar, khi bước ra khỏi chiếc limousine, Tổng thống Putin đã được Tổng thống Mông Cổ Ukhnaagiin Khurelsukh chào đón trọng thể, trước khung cảnh trang trọng với đội vệ binh danh dự Mông Cổ cưỡi ngựa, đội mũ sắt chóp nhọn truyền thống.

Nhà lãnh đạo Điện Kremlin đã cúi xuống hôn một bé gái tiến tới tặng hoa và chào đón ông bằng tiếng Nga. 

Lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), được ban hành vào năm ngoái, buộc 124 quốc gia thành viên, trong đó có cả Mông Cổ, phải bắt giữ Putin và áp giải ông tới The Hague để xét xử nếu ông đặt chân lên lãnh thổ của họ.

Mông Cổ không tuân thủ lệnh bắt giữ từ ICC đã khiến phía Ukraine phẫn nộ. Ukraine chỉ trích quyết định của Mông Cổ gây phương hại đến công lý quốc tế. 

Mông Cổ bất tuân theo lệnh bắt giữ là “một đòn giáng nặng nề vào Tòa án Hình sự Quốc tế và hệ thống pháp luật hình sự quốc tế,” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ukraine, ông Heorhiy Tykhyi nhận định.

“Mông Cổ đã tiếp tay cho [Putin], một phạm nhân bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, lẩn tránh công lý, do đó phải chia sẻ trách nhiệm cho những tội ác này“, ông Tykhyi nói thêm trên Telegram. Ukraine dự định phối hợp với các đồng minh để đảm bảo Mông Cổ phải gánh chịu hậu quả cho quyết định của mình.

Hoa Kỳ, dù không phải là thành viên của ICC và cũng mong muốn phát triển quan hệ song phương với Mông Cổ, đặc biệt khi Mông Cổ cung cấp khoáng sản đất hiếm quan trọng, cũng chỉ trích động thái của Ulaanbaata vì không bắt giữ ông Putin.

“Chúng tôi cho rằng không quốc gia nào nên tạo điều kiện cho ông Putin tiếp tục thúc đẩy cuộc chiến xâm lược của mình đối với Ukraine“, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Matthew Miller nhấn mạnh trong một cuộc họp báo thường nhật. 

“Chúng tôi kỳ vọng Mông Cổ tuân thủ cam kết và bảo vệ các nguyên tắc về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Hiến chương Liên Hợp Quốc và [thể hiện lập trường rõ ràng] rằng những nguyên tắc này phải được duy trì trên toàn cầu“, ông Miller nói thêm.

Ông Miller cho biết Washington hiểu rõ vị trí địa chính trị đặc biệt của Mông Cổ, nằm giữa hai cường quốc khổng lồ là Trung Quốc và Nga, nhưng đồng thời cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của luật pháp quốc tế: “Chúng tôi nghĩ rằng điều quan trọng là [Mông Cổ] tiếp tục ủng hộ pháp quyền quốc tế”. 

Mặc dù Hoa Kỳ không phải là thành viên của ICC, nhưng nước này đã công khai ủng hộ quyết định của tòa án phát hành lệnh bắt giữ đối với ông Putin.

Lệnh bắt giữ của ICC cáo buộc ông Putin đã trục xuất trái phép hàng trăm trẻ em khỏi Ukraine. Điện Kremlin đã bác bỏ cáo buộc này, gọi lệnh bắt giữ là một động thái chính trị.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov tuần trước cho biết Moscow không lo ngại về bất kỳ động thái nào liên quan đến lệnh bắt giữ, vì Nga có “mối quan hệ đối thoại tuyệt vời” với Mông Cổ và mọi khía cạnh của chuyến thăm đều đã được thảo luận kỹ lưỡng. 

“Quan hệ [song phương] với Mông Cổ là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của chúng tôi tại châu Á. Quan hệ này đã được nâng lên tầm đối tác chiến lược toàn diện“, ông Putin khẳng định với ông Khurelsukh.

Tổng thống Mông Cổ Khurelsukh bày tỏ hy vọng chuyến thăm lần này của ông Putin sẽ thúc đẩy hợp tác thương mại và kinh tế song phương giữa hai quốc gia.

Mông Cổ nằm trên tuyến đường dự kiến của một đường ống dẫn khí đốt quan trọng mà Nga đang lên kế hoạch xây dựng nhằm vận chuyển 50 tỷ mét khối khí đốt mỗi năm từ vùng Yamal  tới Trung Quốc.

Dự án đường ống dẫn khí đốt Power of Siberia 2 này là một phần trong chiến lược của Nga nhằm bù đắp thiệt hại phần lớn doanh thu khí đốt tại châu Âu kể từ khi cuộc chiến với Ukraine bắt đầu. Đây là dự án tiếp theo của một đường ống cùng tên cung cấp khí đốt từ Nga sang Trung Quốc và dự kiến sẽ hoàn tất vào năm 2025 với công suất tối đa 38 tỷ mét khối mỗi năm. 

Dự án mới vẫn bị đình trệ trong thời gian dài do các thỏa thuận về giá cả khí đốt. Tuy nhiên, ông Putin cho biết vào đêm trước chuyến thăm Mông Cổ rằng công tác chuẩn bị, bao gồm các nghiên cứu khả thi và kỹ thuật, đang được tiến hành theo đúng tiến độ.