Ông Trump ca ngợi Anh, nhấn mạnh phòng thủ chung và ưu đãi thương mại liên hệ chặt chẽ

“Tôi vẫn chưa xong việc” với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Trump nói trong cuộc phỏng vấn với đài BBC diễn ra trong đêm sau cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Nhà Trắng vào thứ Hai (14/7), ông đồng thời cũng ca ngợi Vương Quốc Anh là một mẫu hình đồng minh NATO, nhấn mạnh rõ ràng nghĩa vụ phòng thủ chung và ưu đãi thương mại có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. 

Ưu tiên thỏa thuận thương mại với Anh vì là đồng minh NATO đáng tin cậy, không giống châu Âu đáng ngờ

Cũng trong cuộc phỏng vấn này, ông Trump nhận định liên minh NATO đã thoát khỏi thời kỳ “lỗi thời” bằng cách “tự chi trả hóa đơn của mình”,

Tổng thống Trump cho biết ông ủng hộ nguyên tắc sáng lập về phòng thủ chung NATO, rằng một cuộc tấn công vào một quốc gia thành viên là cuộc tấn công vào tất cả, nhưng ông đặt câu hỏi liệu các thành viên của khối có thực sự cam kết với điều đó hay không.

Trong một bản ghi do hãng tin Reuters cung cấp, Tổng thống Trump phát biểu rằng: “Một trong những vấn đề của NATO, như tôi đã nói, chúng ta phải chiến đấu vì họ, nhưng liệu họ có thực sự chiến đấu vì chúng ta nếu chúng ta xảy ra chiến tranh hay không?”. Một số quốc gia Châu Âu, dù là thành viên của NATO, nhưng lại có lực lượng quân sự nhỏ với năng lực hạn chế. 

Tổng thống cho biết, trong NATO vẫn có một số đồng minh kiên định. Ông tiếp tục: “Tôi sẽ nói thế này, tôi tin rằng Vương quốc Anh sẽ chiến đấu cùng chúng ta,… tôi nghĩ họ sẽ đứng về phía chúng ta. Tôi không chắc nhiều quốc gia khác cũng sẽ làm như vậy.”

Tổng thống Trump nói rằng sự chắc chắn rằng Vương quốc Anh là một đồng minh trung thành với Washington không phải là điều được nhìn nhận một cách riêng lẻ, mà được tính đến trong các quyết định khác của ông liên quan đến việc đối phó với thế giới rộng lớn hơn. Anh là quốc gia đầu tiên nhận được một thỏa thuận thương mại vượt rào thuế quan trong năm nay, và Trump nói rằng hai điều này có mối liên hệ rất, rất chặt chẽ.

Ông nói: “Đó là lý do tại sao tôi đã ký kết thỏa thuận với họ… còn đa phần, đối với các đối thủ của nước Anh, và đối với Liên minh Châu Âu, tôi vẫn chưa ký thỏa thuận nào cả”.

Vương Quốc Anh là một trong hai lực lượng quân sự lớn của NATO ở châu Âu, bên cạnh Pháp. Nhưng lực lượng quân sự Pháp từ lâu đã duy trì lập trường độc lập mạnh mẽ và thường tỏ thái độ coi thường việc phụ thuộc, cũng như tham gia cùng Mỹ. Điều khoản phòng thủ chung của NATO chỉ từng được kích hoạt một lần duy nhất là trong cuộc đáp trả vụ tấn công vào Mỹ ngày 9 tháng 11 năm 2001, và Pháp đã không tham gia vào cuộc xâm lược Iraq sau đó.

Chưa xong việc với ông Putin

Trong cuộc phỏng vấn với đài BBC, Tổng thống Trump cũng đã nhắc lại những phát biểu mà ông đã đưa ra vào hôm thứ Hai (14/7) cùng với Tổng thư Ký NATO Mark Rutte, khi ông bày tỏ sự thất vọng ngày càng lớn đối với Tổng thống Nga Putin bên cạnh việc liên tục kéo dài tiến trình hòa bình mà gần như đã hoàn toàn đình trệ ở thời điểm hiện tại.

Chia sẻ với đài BBC, Tổng thống Trump cho biết ông không tin tưởng “bất kỳ ai, thành thật mà nói là như vậy”. Ông tưởng rằng đã có 4 lần đạt được thỏa thuận hòa bình, nhưng ngay sau đó lại xảy ra các vụ đánh bom. Về thái độ của mình trong thời gian tới, ông cho biết: “Tôi cảm thấy thất vọng về Putin, nhưng tôi vẫn chưa xong việc với ông ấy đâu. Tuy nhiên tôi thực sự cảm thấy thất vọng”. 

Vào thứ Hai (14/7), Tổng thống Trump đã thông báo một chương trình mới nhằm cung cấp vũ khí cho Ukraine, nhưng cho phép các quốc gia Châu Âu gửi các vũ khí của chính họ tới Kiev và sau đó chi tiền để mua thêm vũ khí Hoa Kỳ nhằm bổ sung kho dự trữ. Tổng thống Trump cũng đưa ra cảnh báo, nói rằng Tổng thống Putin có 50 ngày, cho đến đầu tháng Chín, để đạt được hòa bình ở Ukraine, nếu không sẽ phải đối mặt với các biện pháp siết chặt đối với hoạt động xuất khẩu năng lượng sinh lợi toàn cầu của Nga. 

Thay vì áp đặt mức thuế quan trực tiếp lên Nga, Mỹ sẽ áp mức thuế trừng phạt 100% lên các khách hàng của Nga, nhằm khuyến khích họ mua hàng từ nơi khác. 

Tổng thống Trump nói: “Chúng tôi dự kiến sẽ áp đặt các mức thuế rất nghiêm khắc… sẽ áp thuế thứ cấp nếu chúng tôi không đạt được thỏa thuận trong vòng 50 ngày, rất đơn giản, và họ sẽ bị áp thuế 100%, và đó là cách nó sẽ xảy ra, không thể đơn giản hơn. Tôi hy vọng chúng tôi sẽ không phải làm như vậy”. 

Theo Aljazeera, doanh thu từ nhiên liệu hóa thạch vẫn tạo ra nguồn thu đáng kể cho Điện Kremlin. Theo các ước tính khác nhau, nhiên liệu hóa thạch vẫn chiếm 55% doanh thu xuất khẩu của Nga và 16% GDP của nước này (khoảng 280 tỷ USD). Con số này so với mức 60% và 18% trước khi Nga tấn công Ukraine vào tháng 2/2022 – chỉ là một mức giảm nhỏ.

Một sự sụt giảm mạnh trong dòng chảy năng lượng của Nga do các lệnh trừng phạt thứ cấp gần như chắc chắn sẽ dẫn đến giá toàn cầu tăng cao, đặc biệt là đối với khí đốt tự nhiên.

“Ảnh hưởng có thể sẽ lớn hơn đối với giá khí đốt tự nhiên so với dầu mỏ,” Kieran Tompkins, nhà kinh tế cấp cao về khí hậu và hàng hóa tại Capital Economics, cho biết trong một bản ghi chú.

Ông lưu ý rằng “thị trường dầu mỏ có vẻ có đủ công suất dự phòng để gần như bù đắp cho sự mất mát trong xuất khẩu của Nga”, nhờ vào nguồn cung chưa được khai thác của OPEC.

Tuy nhiên, ông cho biết việc “loại bỏ một nửa lượng dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ xuất khẩu của Nga [theo lời đe dọa của ông Trump] có thể làm giảm doanh thu xuất khẩu khoảng 75 tỷ USD.”

Theo đó, ông Tompkins cho biết điều này có thể dẫn đến một “khủng hoảng tài khóa” ở Nga, dẫn đến “việc phát hành nợ gia tăng, lợi suất trái phiếu tăng vọt và áp lực phải thắt chặt tài khóa trên diện rộng.”