Ông Trump nói gì về việc Mỹ sẽ hủy bỏ visa của du học sinh Trung Quốc?

Ngày 28/5, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố sẽ tích cực hủy thị thực (visa) của du học sinh Trung Quốc, gây ra nhiều sự chú ý và tranh luận. Đến ngày 30/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trả lời câu hỏi của phóng viên về vấn đề này, cho biết: “Họ sẽ ổn thôi, nước Mỹ chỉ muốn hiểu rõ tình hình của từng sinh viên một.”

Tối cùng ngày, khi được hỏi có lời khuyên nào dành cho sinh viên Trung Quốc và các du học sinh quốc tế khác đang học tập tại Mỹ, ông Trump trả lời: “Họ sẽ ổn thôi. Mọi việc rồi sẽ tốt đẹp.”

Ông nói thêm: “Chúng tôi chỉ muốn biết rõ từng sinh viên là ai. Tất cả các trường đại học đều nên làm như vậy.”

Tuần trước, Ngoại trưởng Rubio công bố kế hoạch của Mỹ nhằm bắt đầu “tích cực” thu hồi visa của sinh viên Trung Quốc, đặc biệt là những người “có liên hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hoặc đang học tập trong các lĩnh vực then chốt.” Ông Rubio còn cho biết Mỹ sẽ tăng cường kiểm tra an ninh với mọi đơn xin visa tương lai đến từ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Hồng Kông.

Ngày 29/5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce tại buổi họp báo thường kỳ cho biết, việc thu hồi visa của sinh viên Trung Quốc là một phần trong khung hành động cấp visa của Bộ Ngoại giao, nhằm bảo vệ an ninh quốc gia Hoa Kỳ.

Bà cho biết: “Chúng tôi đang sử dụng tất cả các công cụ để thẩm tra nhằm đảm bảo hiểu rõ danh tính những sinh viên nước ngoài nhập cảnh. Trong một số trường hợp cụ thể, Bộ Ngoại giao đã bắt đầu thu hồi visa của những sinh viên có liên hệ với ĐCSTQ hoặc đang học trong các lĩnh vực chiến lược, đồng thời tăng cường rà soát đối với tất cả công dân Trung Quốc, bao gồm cả người mang hộ chiếu Hồng Kông.”

Tuy nhiên, bà Bruce từ chối cung cấp thông tin chi tiết về chính sách, bao gồm cách thức kiểm tra visa và những lĩnh vực “then chốt” cụ thể nào đang bị nhắm đến.

Ngày 29/5, Dân biểu Cộng hòa John Moolenaar, Chủ tịch Ủy ban Đặc biệt về Đảng Cộng sản Trung Quốc của Hạ viện, cáo buộc Bắc Kinh đang thao túng du học sinh nước ngoài, bao gồm cả việc ép buộc họ làm gián điệp.

Ông nói trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg TV: “Tôi cho rằng việc một chính phủ nước ngoài ảnh hưởng đến sinh viên của các quốc gia khác, buộc họ phục vụ cho ĐCSTQ là một vấn đề cực kỳ nghiêm trọng.”

Sáng 30/5 tại Nhà Trắng, ông Trump cũng nhấn mạnh rằng dù ông có mâu thuẫn với Đại học Harvard về số lượng sinh viên quốc tế, nhưng ông vẫn muốn sinh viên nước ngoài đến học tại các trường đại học Mỹ.

Ông nói: “Chúng tôi muốn những sinh viên giỏi. Chúng tôi không muốn những sinh viên gây rắc rối. Chúng tôi muốn sinh viên. Tôi muốn có sinh viên quốc tế. Tôi nghĩ Harvard, bạn biết đấy, tỷ lệ gần 31%, đó không phải là một con số nhỏ.”

Trong một bức điện tín đề ngày 30/5 gửi đến tất cả các đại sứ quán và lãnh sự quán Mỹ, Ngoại trưởng Rubio chỉ thị phải ngay lập tức “tăng cường kiểm tra đối với bất kỳ người nộp đơn xin visa phi di dân nào đến Đại học Harvard với bất kỳ mục đích gì”.

Bức điện cho biết, những người nộp đơn thuộc diện này bao gồm nhưng không giới hạn ở sinh viên dự bị, sinh viên đang theo học, giảng viên, nhân viên, nhà thầu, diễn giả và khách du lịch.

Bức điện cũng cho biết, Đại học Harvard đã không duy trì được “một môi trường trong khuôn viên không có bạo lực và chủ nghĩa bài Do Thái”, và việc tăng cường các biện pháp kiểm tra nhằm giúp các viên chức lãnh sự nhận diện những người xin thị thực “có tiền sử quấy rối và bạo lực mang tính bài Do Thái”.

Tại Nhà Trắng, ông Trump cũng đề cập đến tình trạng bài Do Thái ở Đại học Harvard. Ông nói: “Tôi nghĩ Harvard đã thể hiện không tốt. Tôi nghĩ Đại học Columbia đang cố gắng giải quyết vấn đề này một cách triệt để. Họ đang làm rất tốt. Các tổ chức khác cũng đang hành động. Nhưng Harvard lại muốn tỏ ra khác biệt.”

Chính phủ Mỹ đã đóng băng hơn 2,6 tỷ USD tài trợ nghiên cứu liên bang dành cho Đại học Harvard và đã bắt đầu các thủ tục chấm dứt toàn bộ hợp đồng liên bang. Harvard đã đệ đơn kiện về việc cắt giảm nguồn tài trợ và đã giành được một lệnh tạm thời từ tòa án nhằm ngăn chính phủ thi hành lệnh cấm sinh viên nước ngoài nhập học.

• Thẩm phán liên bang sắp ra lệnh ngăn chính quyền Trump can thiệp Harvard tuyển du học sinh

Vào thứ Tư, ông Trump cũng phát biểu rằng Harvard nên giới hạn tỷ lệ sinh viên quốc tế ở mức 15%. Chính phủ cũng yêu cầu Harvard cung cấp thông tin về sinh viên quốc tế đang theo học, bao gồm hồ sơ kỷ luật và video của những người tham gia các hoạt động biểu tình.

“Tôi không hiểu vì sao Harvard không đưa danh sách cho chúng tôi.” Ông Trump phát biểu vào tối thứ Sáu (ngày 30/5), “Harvard không đưa danh sách, chắc chắn là có vấn đề. Họ nên cung cấp danh sách, như vậy sẽ tránh được rắc rối.”

Các quan chức Chính phủ Mỹ cho biết, những nỗ lực buộc các trường đại học phải thay đổi nhằm mục tiêu chống lại chủ nghĩa bài Do Thái liên quan đến các cuộc biểu tình phản đối cuộc chiến của Israel ở Gaza.