Phương Tây có thể ngầm cho phép vũ khí tầm xa bắn Nga — The Times

Có thể Storm Shadow sẽ nằm trong danh sách đầu tiên cho phép quân Ukraine dùng để bắn sâu vào lãnh thổ Nga, theo The Times (Anh) đưa tin hôm Thứ Sáu. Giới chức phương Tây, chủ yếu là Mỹ và Anh, đã sẵn sàng ký vào quyết định này rồi, nhưng mà, họ sẽ tạm thời không công bố chính thức tại Liên Hợp Quốc vào tuần tới.

“The Times hiểu được những lo lắng rằng công bố trước hành động sẽ khiến Nga cảnh giác” — The Times viết

Theo tờ báo của Anh quốc miêu tả, dẫn nguồn các quan chức dấu tên, quyết định này lẽ ra đã được công bố vào thời điểm Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại truởng Anh David Lammy thăm Kiev vào Thứ Tư tuần trước (11/9), tuy nhiên, do một số chi tiết còn cần phải được cân nhắc, cho nên dẫn tới sự trì hoãn.

Hiện nay, có phương án là cho phép nhưng mà không công bố, như một thỏa thuận ngầm. Ưu điểm là sẽ gây nhân tố bất ngờ cho Nga, tờ báo viết.

Có một chi tiết dẫn đến việc trì hoãn công bố, đó là Anh và Mỹ muốn khi quyết định này công bố, nó sẽ giống như là do tập thể NATO đã quyết. Nó không nên được công bố vào tuần trước, khi ngoại trưởng Mỹ và ngoại trưởng Anh đến thăm Kiev. Nó nên được công bố sau cuộc gặp mặt tuần này giữa ngoại trưởng Mỹ và Anh với các ngoại trưởng Pháp, Đức, và Ý.

Trong cuộc gặp mặt hôm Thứ Năm vừa qua, ông Lammy nói rằng phương Tây đảm bảo “Ukraine có tất cả những gì mình cần, về quân sự, chính trị, ngoại giao, cùng các viện trợ giúp họ trải qua mùa Đông khó khăn này để bước sang năm 2025.”

Khi phóng viên hỏi để làm rõ hơn, rằng Anh đã sẵn sàng đồng ý cho dùng Storm Shadow chưa, thì ông Lammy trả lời rằng “Tôi không còn tuyên bố nào chi tiết hơn có thể công bố hôm nay.”

Ông nói thêm rằng ông “trông chờ vào cuộc gặp mặt Zelensky vài ngày tới vào dịp họp Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc.”

Một nguồn tin (quan chức) cho hay một số nhân vật cao cấp của chính quyền Mỹ hiện nay muốn nhấn mạnh dấu ấn của chính quyền Biden, cho nên muốn đẩy nhanh việc này, trong bối cảnh bầu cử tổng thống Mỹ đang tới gần.

Tuy nhiên một quan điểm khác cho rằng chính quyền Mỹ muốn đợi ít nhất là sau khi được xem cái gọi là “kế hoạch chiến thắng” của Zelensky.

Thủ tướng Anh Sir Keir Starmer trong lần gặp mặt Tổng thống Mỹ Joe Biden vào tuần qua, đã nhắc lại kỳ vọng sẽ thông qua quyết định này trong những ngày tới.

• Thủ tướng Anh bị hối thúc cho phép vũ khí tầm xa bắn vào Nga

Tờ báo cũng nhắc lại điều mà tờ báo đưa tin vào cuối tuần trước, đó là vụ 5 cựu ngoại trưởng và 1 cựu thủ tướng đã thúc ép ông Starmer rằng Anh quốc có thể cứ đơn phương cho phép dùng Storm Shadow tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Sau đó các quốc gia khác của NATO sẽ theo.

Storm Shadow đã được gửi vào chiến trường Ukraine từ trước rồi, và đã được dùng để tấn công các mục tiêu trong lãnh thổ Nga gần biên giới hai nước, nhưng chúng chưa được cho phép dùng để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Lập luận bấy giờ của phương Tây là phương Tây ở vị thế giúp đỡ Kiev phòng thủ, tự vệ, chứ không phải tấn công, và phương Tây không muốn leo thang chiến tranh.

Hiện nay lập luận của phương Tây là do chính quyền Kiev, chính quyền mà họ nâng đỡ gồm cả tiền lương cho hoạt động chính phủ, đã hối thúc họ rằng cần đánh sâu vào lãnh thổ Nga bằng các vũ khí tầm xa, cho nên, khả năng phương Tây sẽ đáp ứng điều mà Kiev cần.

Tờ báo dẫn lời của người phát ngôn của chính phủ: “Không hề có thay đổi nào về tư thế của Anh quốc. Chúng tôi vẫn tiếp tục cung cấp hỗ trợ quân sự và hỗ trợ khác cho quyền lợi chính đáng của Ukraine về tự vệ trước tấn công bất hợp pháp của Nga, [chúng tôi là] tuân theo luật nhân đạo quốc tế. Chúng tôi là rõ ràng rằng các thiết bị mà Anh quốc cung cấp là để cho Ukraine tự vệ.”

Tờ báo The Times and The Sunday Times (Anh quốc) nhắc lại rằng việc Nga nhận một lô tên lửa từ Iran (điều mà Nga và Iran đã phủ nhận) là biểu hiện của leo thang chiến tranh, dẫn tới chính quyền Kiev đẩy mạnh áp lực mong muốn có được vũ khí tầm xa đánh vào Nga.

Tờ báo không nói đến phản ứng gay gắt của Nga.

Những ngày qua, phía Nga đã biểu đạt ý rõ ràng rằng, đây là NATO muốn tham chiến trực tiếp. Cho phép Kiev hay không cho phép chỉ là cái vỏ bọc tráo đổi khái niệm, là để che dấu bản chất rằng chính NATO trực tiếp tham chiến.

Theo Tổng thống Nga Vladimir Putin, thì Ukraine không có khả năng điều khiển tên lửa tầm xa. Việc tấn công dùng tên lửa tầm xa là do NATO lập trình và điều khiển, thông qua công nghệ vệ tinh cũng của NATO, đứng đầu bởi Mỹ.

Theo ông Putin, Nga sẽ buộc phải điều chỉnh sách lược của mình, một khi chiến tranh Ukraine thay đổi về bản chất, từ chiến tranh ủy nhiệm sang chiến tranh trực tiếp của NATO.

Đại diện ngoại giao của Nga tại Liên Hợp Quốc, và tại Mỹ, đã nhiều lần lên tiếng trong những ngày qua về nguy cơ leo thang chiến tranh, rằng Nga sẽ buộc phải dùng tới vũ khí hạt nhân nếu an ninh của Nga bị đe dọa.

“Tôi nhắc đi nhắc lại nhiều lần rồi. Bởi vì tôi quá biết chắc việc này.
 
Ông [Putin] chỉ sợ đúng một điều thôi.
 
Không lãnh đạo nào, không quốc gia nào, không có cái nào [làm ông ta sợ].
 
Ông ta chỉ e sợ cho xã hội [quốc gia] ông ta, nhân dân Nga.
 
Nếu mà nhân dân Nga gặp nguy hiểm, nếu họ không có cuộc sống thoải mái, nếu họ phải sống mà thiếu điện giống dân [Ukraine] chúng tôi thì họ sẽ hiểu được cái giá phải trả để tiến hành cuộc chiến tranh này.
 
Và họ sẽ không hài lòng. Và họ sẽ bắt đầu gây ảnh hưởng tới ông ta, Putin.
 
Vì thế nên tôi đã nói, hãy khiến cho Ukraine mạnh mẽ hơn, và các vị sẽ thấy ông ta phải ngồi vào bàn đàm phán.” — Volodymyr Zelensky

Nhật Tân (theo The Times)