Polygraph: Trung Quốc xuyên tạc việc quyên tặng vắc-xin của Hoa Kỳ

Ngoài bình luận về cam kết hỗ trợ vắc-xin của Hoa kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cũng đề cập đến số lượng liều vắc-xin mà Trung Quốc đã cung cấp trên thế giới. Trong phát biểu này, ông Triệu đã sử dụng từ “cung cấp” để ngụy tạo cho thực tế rằng phần lớn vắc-xin ở Trung Quốc được bán chứ không phải được tặng. Sự mô tả này đã gây ra hiểu lầm.

Vào ngày 11/10, một phóng viên từ Đài truyền hình Phượng Hoàng do Chính phủ Trung Quốc kiểm soát đã hỏi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên về việc Hoa Kỳ tuyên bố “đã cung cấp nhiều vắc-xin cho thế giới hơn tất cả các nước khác cộng lại”.

Phóng viên nói thêm, Hoa Kỳ tuyên bố rằng không giống như Nga và Trung Quốc, nước này “không yêu cầu bất cứ điều gì để đáp lại”.

Ông Triệu trả lời rằng: “Trung Quốc đã cung cấp hơn 1,4 tỷ liều vắc-xin cho hơn 100 quốc gia và tổ chức quốc tế”, nói thêm rằng nước này đang tăng cường “nỗ lực cung cấp 2 tỷ liều cho thế giới trong năm nay”.

Ông Triệu Lập Kiên cho biết ngoài việc tài trợ 100 triệu USD cho “Cơ chế tiếp cận vắc-xin COVID-19 toàn cầu” (COVAX), Trung Quốc sẽ cung cấp 100 triệu liều vắc-xin khác cho các nước đang phát triển trước cuối năm nay.

Ông nói: “Đối với những nhận xét có liên quan của Hoa Kỳ, tôi chỉ muốn nói rằng vắc-xin được sử dụng để ngăn ngừa và kiểm soát dịch bệnh và cứu sống, không nên được sử dụng như một công cụ để tuyên truyền chính trị hoặc tìm kiếm tư lợi chính trị”. “Người ta hy vọng rằng Hoa Kỳ có thể sớm thực hiện cam kết hỗ trợ vắc-xin, thay vì mù quáng ‘vẽ một miếng bánh lớn’ cho các nước đang phát triển.”

Sự mô tả này gây hiểu lầm.

Ông Triệu đã sử dụng từ “cung cấp” để ngụy tạo cho thực tế rằng phần lớn vắc-xin ở Trung Quốc được bán chứ không phải được tặng. Mặc dù Hoa Kỳ đang trải qua một số thăng trầm trong việc cung cấp vắc-xin cho thế giới, nhưng nước này vẫn còn tiến xa với tư cách là nhà tài trợ vắc-xin COVID-19 lớn nhất.

• Vắc-xin Trung Quốc nỗ lực lấy lòng thế giới, vì sao lại phản tác dụng?

Tuyên bố mà Đài truyền hình Phượng Hoàng đề cập nhiều khả năng xuất phát từ thông cáo báo chí của Nhà Trắng hôm 3/8, trong đó cho biết Hoa Kỳ đã “tặng và vận chuyển 110 triệu liều vắc-xin COVID-19 của mình đến hơn 60 quốc gia.”

Thông cáo báo chí của Nhà Trắng dẫn lời Liên Hợp Quốc nêu rõ: “Con số này nhiều hơn tổng số tiền quyên góp của các quốc gia khác cộng lại và phản ánh sự hào phóng của tinh thần Mỹ”.

Theo số liệu mới nhất từ ​​Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Hoa Kỳ đã tài trợ 188,4 triệu liều vắc-xin, trong đó 177 triệu liều đã được chuyển giao.

Kaiser Family Foundation, một tổ chức phi lợi nhuận tập trung vào các vấn đề sức khỏe, cho biết tính đến ngày 12/10, Hoa Kỳ đã cung cấp 166,1 triệu liều trong số 1,1 tỷ liều vắc-xin đã cam kết. Con số này không bao gồm 14,3 triệu liều vắc-xin đã được vận chuyển nhưng chưa được giao.

Theo thống kê của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, tính đến ngày 11/10, nước này đã chuyển giao 186 triệu liều vắc-xin. Tính đến ngày 24/9, trong số 130 triệu liều vắc-xin được tài trợ cho COVAX ở Hoa Kỳ, 95,7 triệu liều đã được chuyển giao.

Theo số liệu của UNICEF, với tư cách là nhà tài trợ vắc-xin lớn thứ hai thế giới, Trung Quốc đã cam kết tài trợ khoảng 62 triệu liều vắc-xin, trong đó 45,4 triệu liều đã được chuyển giao.

Công ty Tư vấn Bridge có trụ sở tại Bắc Kinh đã đưa ra một ước tính cao hơn. Trích dẫn dữ liệu công khai, công ty tư vấn cho biết, tính đến ngày 11/10, Bắc Kinh đã viện trợ 75 triệu liều vắc-xin.

• Ý từ chối vắc-xin Trung Quốc khi Bắc Kinh thừa nhận chúng kém hiệu quả trước biến thể Ấn Độ
• GĐ khoa học Pfizer: Mô phôi thai người bị phá bỏ được dùng trong chương trình vắc-xin của hãng

Theo số liệu của UNICEF, 382,1 triệu liều vắc-xin COVID-19 đã được viện trợ trên toàn cầu, trong đó 318 triệu liều đã được chuyển giao. Mặc dù theo con số này, số tiền quyên góp ở Hoa Kỳ chưa bằng một nửa tổng số toàn cầu, nhưng con số mới nhất này được công bố hơn hai tháng sau thông cáo báo chí của Nhà Trắng vào tháng Tám.

Ví dụ, vào tháng 9 năm nay, Liên minh châu Âu đã cam kết tài trợ 200 triệu liều vắc-xin khác vào giữa năm 2022, nâng số lượng đã cam kết tài trợ lên 450 triệu liều.

Mặc dù vậy, Hoa Kỳ vẫn là quốc gia đi đầu trong việc quyên tặng vắc-xin.

Chỉ là tiến độ tặng vắc-xin hiện nay ở Hoa Kỳ đã gặp phải một số trở ngại và chưa đạt được như hứa hẹn ban đầu. Ví dụ, Nhà Trắng đã tuyên bố ngày 3/8 rằng 110 triệu liều vắc-xin đã được vận chuyển là “một khoản giảm đáng kể cho hàng trăm triệu liều nữa mà Hoa Kỳ sẽ cung cấp trong những tuần tới.”

Nhà Trắng trước đó cam kết cung cấp 80 triệu liều vắc-xin cho thế giới vào cuối tháng 6. Chính quyền Biden sau đó đã điều chỉnh lại mục tiêu, cho biết kế hoạch của họ là “phân bổ” 80 triệu liều vắc-xin vào cuối tháng 6, mà không phải là phân phối.

Những thách thức về cơ sở hạ tầng, lưu trữ và phân phối ở các nước đang phát triển cũng cản trở nỗ lực hiến tặng vắc-xin của Hoa Kỳ.

Phần lớn vắc-xin được hiến tặng tại Hoa Kỳ là do Pfizer-BioNTech sản xuất, yêu cầu bảo quản lạnh –70°C và pha loãng trước khi tiêm.

• Nghiên cứu: Khả năng miễn dịch của vắc-xin COVID-19 Pfizer suy yếu sau 2 tháng

Còn vắc-xin của Sinovac của Trung Quốc có thể được bảo quản ở nhiệt độ tủ lạnh từ 2 – 8°C, điều này mang lại lợi thế to lớn cho việc vận chuyển vắc-xin ra toàn cầu.

Tuy nhiên, hầu hết vắc-xin của Trung Quốc đều được “cung cấp” trên cơ sở thương mại.

• Sân sau của Sinovac: Giới quyền quý phái Giang và quỹ dưỡng lão tại Mỹ

Hãng truyền hình Anh (BBC) dẫn thông tin từ công ty phân tích dữ liệu Airfinity cho biết, tính đến ngày 8/10, Trung Quốc đã xuất khẩu 1,1 tỷ liều “nguyên liệu số lượng lớn hoặc vắc-xin thành phẩm” thông qua các giao dịch thương mại.

Khoảng 110 triệu liều đã được mua bởi dự án COVAX.

Trong bài phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 13 vào tháng 9, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố rằng Trung Quốc sẽ tặng thêm 100 triệu liều thuốc cho các nước đang phát triển vào cuối năm nay.

Tổ chức Y tế Thế giới đã nhấn mạnh rằng để chấm dứt đại dịch này, cần 11 tỷ liều vắc-xin và tiêm chủng cho 70% dân số thế giới.

Công ty thống kê Statista báo cáo rằng tính đến ngày 11/10, tổng cộng 6,5 tỷ liều vắc-xin COVID-19 đã được tiêm chủng trên toàn cầu.

Trung Quốc đã tiêm chủng khoảng 2,2 tỷ liều vắc-xin trong nước và cung cấp khoảng 1,14 tỷ liều vắc-xin cho cộng đồng quốc tế (chủ yếu thông qua các giao dịch thương mại).

Theo số liệu của UNICEF, Hoa Kỳ đã tiêm chủng trong nước 402 triệu liều vắc-xin và đã cung cấp 177 triệu liều vắc-xin (dưới hình thức hiến tặng) cho thế giới như đã đề cập ở trên. Không có dữ liệu liên quan về các giao dịch vắc-xin thương mại của Hoa Kỳ ở nước ngoài.

Liên minh châu Âu đã tiêm chủng 743,6 triệu liều vắc-xin ở các nước EU. Theo dữ liệu do Airfinity cung cấp cho BBC, các nước trong Khu vực Kinh tế Châu Âu (tức là các nước thành viên EU cộng với Iceland, Liechtenstein và Na Uy) cho đến nay đã xuất khẩu 853 triệu liều vắc-xin.

Mộc Lan/ Theo Polygraph.Info của VOA

Xem thêm: